Młyniska (obwód tarnopolski)
49°11′33″N 25°44′59″E/49,192500 25,749722 Kościół rzymskokatolicki w Młyniskach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
0,468 km² |
| Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3551 |
| Kod pocztowy |
48164 |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |
| 49°11′33″N 25°44′59″E/49,192500 25,749722
| |
Młyniska (ukr. Млиниська, Młyniśka) – wieś na Ukrainie w rejonie tarnopolskim należącym do obwodu tarnopolskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o wsi w dokumentach są z 1515 r. Epidemia cholery w latach 1846 - 1847 spowodowała śmierć wielu chłopów. W ich miejsce właściciel wsi z rodu Łosiów sprawdził osadników z Polski.
Dawniej wieś wchodziła w skład klucza janowskiego, który dziedziczyli m.in. przedstawiciele rodzin Boguszów, Skarbków. Właścicielem dóbr ziemskich Młyniska był hr. Włodzimierz Łoś.
W II Rzeczypospolitej wieś w gminie Janów, w powiecie trembowelskim województwa tarnopolskiego.
W dniach 6 i 17 lutego 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 40 Polaków, grabiąc i paląc większość polskich gospodarstw[1].
Do 2020 w rejonie trembowelskim.
Kaplica publiczna
[edytuj | edytuj kod]W 1877 r. hrabina Paulina Łoś zbudowała we wsi pierwszą kaplicę rzymskokatolicką, drewnianą. W 1912 r. na jej miejscu rodzina Dunin-Borkowskich wzniosła kaplicę murowaną. W 1925 stała się ona kaplicą filialną parafii w Kobyłowłokach[2][3]. Po wysiedleniu Polaków w 1945 r. zamieniona na pocztę, a później na browar[4]. Obecnie częściowo zrujnowana z zewnątrz oraz zdewastowana wewnątrz[5].
Pałac
[edytuj | edytuj kod]- Pałac wybudowany w stylu późnoklasycystycznym istniał do 1939 roku[6]. W grudniu 1927 roku pałac, którego właścicielką była hr. Dunin-Borkowska (matka ówczesnego wojewody lwowskiego Piotra Dunina-Borkowskiego) został częściowo zniszczony przez pożar. Spłonęło pięć pokoi, z których wyratowano jednak zbiory i obrazy. Powodem pożaru były zaniedbania związane z ogrzewaniem budynku[7].
Ludzie
[edytuj | edytuj kod]- hr. Paulina Łosiowa - z domu Baworowska, żona hr. Włodzimierza Łosia[8][9].
- Tutaj zmarł hr. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski, działacz społeczny, genealog, właściciel większej posiadłości ziemskiej w Młyniskach.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 406, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Andrzej Betlej: Kaplica publiczna w Młyniskach. [W:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 17. Kraków : Antykwa, drukarnia Skleniarz, 2009. ISBN 978-83-89273-71-0.
- ↑ Wg Grzegorza Rąkowskiego – kościół.
- ↑ MŁYNISKA. Dawna kaplica bez wezwania (1912). Tarnopolski obw., Tarnopolski r-n (Trembowelski r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-05-04].
- ↑ Szymon Pleszczak, wizyta na Ukrainie, od. ok. 5:50.
- ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 124-125, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ „Gazeta Lwowska” nr 295 z 24 grudnia 1927 roku, s. 2.
- ↑ Paulina hr. Baworowska z Baworowa h. Prus (II - Wilczekosy) [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-05-04].
- ↑ Nagrody na wystawie lwowskiej.„Kurjer Lwowski”. 269, s. 5, 28 września 1894.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. VI. Warszawa, 1880–1902, s. 544.
- Grzegorz Rąkowski: Młyniska. [W:] Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Cz. II : Podole. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 169–170.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Młyniska 2.) M., wś, pow. trembowelski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 544.
- Szymon Pleszczak, wizyta na Ukrainie.