Stratyn

Stratyn
	Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	iwanofrankiwski
Powierzchnia	23,743 km²
Wysokość	267 m n.p.m.
Populacja (2001); • liczba ludności; • gęstość	; 561; 23 os./km²
Nr kierunkowy	+380 03435
Kod pocztowy	77022
	Położenie na mapie Ukrainy Stratyn
	Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego Stratyn
	49°28′N 24°41′E/49,466667 24,683333

Stratyn (ukr. Стратин) – wieś na Ukrainie w obwodzie iwanofrankiwskim (rejon rohatyński). Liczy 561 mieszkańców.

Historia

Założony w roku 1464.

Właścicielem Stratyna m.in. był Gedeon Bałaban, który założył tutaj szkołę i drukarnię^[1].

Kolejnym właścicielem Stratyna był hrabia Ignacy Adam Krasicki z Siecina herbu Rogala (1767-1844)^[2], (w roku 1810 także był właścicielem wsi Pyszkowce i Trybuchowce, obecnie w rejonie buczackim^[3]), numizmatyk^[4], który zamieszkiwał w Stratyniu^[3].

Na początku XX wieku właścicielem ziemskim majątku Stratyn był hr. Michał Krasicki^[5].

W II Rzeczypospolitej Stratyn (oficjalnie Stratyn Miasto^[6]) był miasteczkiem (do 1932) i siedzibą gminy Stratyn (do 1934), a następnie miejscowością w gminie Puków w powiecie rohatyńskim w województwie stanisławowskim^[7]. W 1921 roku liczył 373 mieszkańców; było to najmniejsze miasteczko woj. stanisławowskiego^[8].

W latach 1941–1943 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 11 Polaków^[9].

Utracone zabytki

Osobny artykuł: Zamek w Stratyniu.

zamek istniał tutaj od XVI wieku do drugiej połowy XVIII w. Jego pozostałości: dwie baszty o grubych murach z otworami strzelniczymi i wały ziemne zachowały się do 1939 r. Niewysokie baszty wybudowane na planie kwadratu z jednej strony półkoliste zwieńczone były wysokim dachem w kształcie stożka^[10]
dwór wybudowany został z użyciem materiału z rozbiórki zamku w stylu klasycystycznym przez rodzinę Bekierskich lub Józefa Bielskiego^[10], kasztelana halickiego^[11], starosty czerwonogrodzkiego, rabsztyńskiego i rohatyńskiego^[12], drugą^[13] którego małżonką była Konstancją z Bekierskich^[14] h. Jastrzębiec^[15].
ratusz(inne języki), zbudowany za czasów króla Polski Michała Wiśniowieckiego.

Przypisy

↑ Kazimierz Chodynicki, Bałaban Gedeon (im. chrzest. Hryhory) († 1607) w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 250. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
↑ Ignacy Adam hr. Krasicki z Siecina h. Rogala (ID: 12.270.429)
↑ ^a ^b Maciej Biernat, Kościół parafialny p.w. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Trybuchowcach w Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2010, cz. I, t. 18, 368 s.; 508 il., s. 283. ISBN 978-83-89273-79-6.
↑ K. Olszański, Krasicki Ignacy (1767-1844) [w] Polski Słownik Biograficzny, Wrocław — Warszawa — Kraków : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1970, t. XV/…, zeszyt 6…, s. 150.
↑ Baza właścicieli i dóbr ziemskich. Krasicki. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-11-10].
↑ Oficjalnie Stratyn Miasto (mimo nieposiadania praw miejskich), aby odróżnić je od miejscowości (i gminy) Stratyn Wieś
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 663
↑ Wg publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XIV – Województwo Stanisławowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
↑ HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 414, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
↑ ^a ^b RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 183-186, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku: (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka) : spisy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1987, s. 46.
↑ Józef Bielski z Olbrachcic h. Jelita (ID: 1.881.87)
↑ Adam Boniecki, Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa: skł. gł Gebethner i Wolff, 1899, cz. 1, t. 1, 390 s., s. 236. [dostęp 2016-12-29]
↑ Jerzy Dygdała, Rogaliński Kasper h. Łodzia (ok. 1725–1788), wojewoda inflancki [w] Polski Słownik Biograficzny, 1988-1989, t. XXXI. [dostęp 2016-12-27]
↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2017-12-03] .

Bibliografia

Stratyn, al. Nowostratyn, mko w Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI (Sochaczew – Szlubowska Wola), 1890, s. 393-394.

Linki zewnętrzne

Stratyn, al. Nowostratyn, mko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 393 .

[1] Kazimierz Chodynicki, Bałaban Gedeon (im. chrzest. Hryhory) († 1607) w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 250. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0

[2] Ignacy Adam hr. Krasicki z Siecina h. Rogala (ID: 12.270.429)

[Maciej_Biernat_2010-3] Maciej Biernat, Kościół parafialny p.w. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Trybuchowcach w Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2010, cz. I, t. 18, 368 s.; 508 il., s. 283. ISBN 978-83-89273-79-6.

[4] K. Olszański, Krasicki Ignacy (1767-1844) [w] Polski Słownik Biograficzny, Wrocław — Warszawa — Kraków : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1970, t. XV/…, zeszyt 6…, s. 150.

[5] Baza właścicieli i dóbr ziemskich. Krasicki. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-11-10].

[6] Oficjalnie Stratyn Miasto (mimo nieposiadania praw miejskich), aby odróżnić je od miejscowości (i gminy) Stratyn Wieś

[7] Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 663

[skorowidz-8] Wg publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XIV – Województwo Stanisławowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924

[9] HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 414, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .

[Aftanazy-10] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 183-186, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

[11] Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku: (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka) : spisy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1987, s. 46.

[12] Józef Bielski z Olbrachcic h. Jelita (ID: 1.881.87)

[13] Adam Boniecki, Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa: skł. gł Gebethner i Wolff, 1899, cz. 1, t. 1, 390 s., s. 236. [dostęp 2016-12-29]

[14] Jerzy Dygdała, Rogaliński Kasper h. Łodzia (ok. 1725–1788), wojewoda inflancki [w] Polski Słownik Biograficzny, 1988-1989, t. XXXI. [dostęp 2016-12-27]

[15] Polona [online], polona.pl [dostęp 2017-12-03] .

[1]

Przynależność wojewódzka	woj. stanisławowskie (1920–39)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Bołszowce (od 1934) Bursztyn (od 1934) Rohatyn
Miasteczka (1920–34)	Bołszowce (→) Bukaczowce Bursztyn (→) Firlejów Knihynicze Konkolniki Podgrodzie Podkamień Stratyn Miasto
Gminy miejskie (1920–39 →)	Bołszowce Bursztyn Rohatyn
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →)	Bołszowce Bukaczowce Bursztyn Knihynicze Koniuszki Konkolniki Lipica Dolna Podkamień Puków Rohatyn Żurów

Gminy miejskie	Bnin (1395–1934) Boćki (1509–1934) Brzostek (1367–1934, od 2009) Budzyń (1458–1934, od 2021) Ciężkowice (1348–1934, od 2000) Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023) Dobrzyca (1440–1934, od 2014) Gąsawa (1388–1934, od 2024) Gębice (1425–1934) Jagielnica (1518–1934) Jaraczewo (1519–1934, od 2016) Jazłowiec (1519–1934) Kopanica (1450–1934) Lanckorona (1366–1934) Łohiszyn (1570–1934, od 1959^OTP) Mielnik (1440–1934) Mieścisko (1474–1934, od 2024) Narew (1529–1934) Niżankowice (1431–1934, od 1940^OTP) Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934) Nowy Dwór (1578–1934) Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994) Obrzycko (1458–1934, od 1990) Odelsk (1546–1934) Piaski (1775–1934) Powidz (1243–1934) Rogowo (1380–1580, 1672–1934) Rostarzewo (1752–1934) Rychtal (1294–1934, od 2024) Ryczywół (1426–1934) Rynarzewo (1299–1934) Stara Sól (1557–1934, od 1940^OTP) Szereszów (1569–1934, od 1940^OTP) Święciechowa (1277–1934) Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958) Uście Solne (1616–1934) Władysławów (1727–1870, 1919–1934) Wojnicz (1369–1934, od 2007) Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948, od 2025)
Gminy wiejskie z prawami miejskimi	Bircza (1464–1934, od 2024) Bukowsko (1720–1934) Dubiecko (1407–1934, od 2021) Dynów (1436–1934, od 1946) Jaćmierz (1437–1934) Jaśliska (1407–1934) Jezierzany (?–1934) Mrzygłód (1431–1934) Nowe Miasto Przemyskie (1463–1934) Nowotaniec (1444–1934) Osiek Jasielski (1363–1934) Rybotycze (1600–1934) Sołotwina (?–1934, od 1940^OTP) Zarszyn (1395–1934)
Gminy wiejskie z prawami miasteczka	Alwernia (1778–1934, od 1993) Babice nad Sanem (1484–1934) Baligród (1634–1934) Białobożnica (1910–1934) Biały Kamień (1493–1934) Bilcze Złote (1896–1934) Bobowa (1399–1934, od 2009) Brzozdowce (1526–1934) Bukaczowce (1489–1934, od 1940^OTP) Chocimierz (1444–1934) Chołojów (1650–1934) Czchów (1355–1934, od 2000) Czernelica (1575–1934, od 1940^OTP) Czudec (1427–1934) Dębowiec (1349–1934) Dobrotwór (1472–1934, od 1959^OTP) Dunajów (1424–1934) Dźwinogród (1784–1934) Felsztyn (1380–1934) Firlejów (1570–1934) Fredropol (1720–1934) Frysztak (1366–1934) Gołogóry (1469–1934) Gródek (1453–1934) Gwoździec (1540–1934, od 1940^OTP) Hussaków (1525–1934) Jabłonów (1602–1934, od 1940^OTP) Janów (1590–1934) Jasienica Rosielna (1727, 1857–1934) Jawornik Polski (1472–1934, od 2024) Jedlicze (1768–1934, 1959–1966^OTP, od 1967) Jezierna (1542–1934) Jezupol (1591–1934, od 1940^OTP) Jodłowa (1765–1934) Kamionka Wielka (1784–1934) Knihynicze (1563–1934) Kołaczyce (1358–1934, od 2010) Konkolniki (1880–1934) Korczyna (1516–1934) Kozłów (1577–1934, od 1961^OTP) Krasiczyn (1620–1934) Krościenko (1348–1934, 1973–1982) Krukienice (1490–1934) Krystynopol (1695–1934, od 1951) Krzywcza (1398–1934) Krzywcze Górne (?–1934) Kudryńce (1518–1934) Kukizów (1538–1934) Kułaczkowce (?–1934) Laszki Murowane (1560–1934) Leszniów (1471–1934) Lipnica Murowana (1326–1934) Lipsko (1620–1934) Lubycza Królewska (1764–1934, od 2016) Lutowiska (1742–1934) Łysiec (1652–1934, od 1940^OTP) Magierów (1595–1934, od 1940^OTP) Majdan Królewski (1763–1934) Marjampol (1670–1934) Markopol (1628–1934) Milówka (1818–1934) Narajów (1592–1934) Narol (1672–1934, od 1996) Nawaria (1578–1934) Niebylec (1581–1934) Niżniów (1508–1934) Obertyn (?–1934) Oleszyce (1578–1934, od 1989) Pistyń (1756–1934) Płazów (1614–1934) Podgrodzie (?–1934) Podkamień Cetnerowski (1441–1934, od 1940^OTP) Podkamień Jabłonowski (1515–1934) Potok Złoty (1601–1934, od 1984^OTP) Potylicz (1498–1934) Probużna (1785–1934) Pruchnik (1436–1934, od 2011) Przecław (1419–1934, od 2010) Radomyśl nad Sanem (1556–1934) Ryglice (1760, 1843–1934, od 2001) Rzochów (1386–1934) Sokołów (1879–1934) Sokołówka (1685–1934) Stanisławczyk (1626–1934) Stojanów (1547–1934) Stratyn (1671–1934) Strusów (1434–1934) Strzeliska Nowe (1513–1934) Szczucin (1745–1934, od 2009) Szczurowice (1648–1934) Świrz (1427–1934) Tarnoruda (1578–1934) Tartaków (1685–1934) Toporów (1450–1934) Touste (1720–1934) Tylicz (1363–1934) Tymbark (1353–1934) Tyrawa Wołoska (1707–1934) Ułaszkowce (1701–1934) Uście Biskupie (1498–1934) Uście Ruskie (1739–1934) Uście Zielone (1548–1934) Uścieczko (1661–1934) Waręż (1538–1934) Wielkie Oczy (1671–1934) Wielopole Skrzyńskie (1328–1934) Witków Nowy (?–1934) Wojniłów (1552–1934, od 1960^OTP) Zakliczyn (1557–1934, od 2006) Zarudzie (1784–1934) Zbyszyce (1784–1934) Żmigród Nowy (1373–1934) Żołynia (1740–1934)