Przejdź do zawartości

Zamek w Pniowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek w Pniowie
Ilustracja
Państwo

 Austro-Węgry

Miejscowość

Pniów

Typ budynku

zamek

Ukończenie budowy

XVI w.

Zniszczono

1621, XVIII-XIX w.

Pierwszy właściciel

Paweł Kuropatwa

Kolejni właściciele

Aleksander Kuropatwa, Ignacy hr. Cetner, Cetnerowie, Telefusowie

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek w Pniowie”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Pniowie”
Ziemia48°36′38″N 24°31′44″E/48,610556 24,528889

Zamek w Pniowie – zabytkowy zamek wzniósł w drugiej połowie XVI w. Paweł Kuropatwa, stolnik halicki, jako rezydencję dla swojej rodziny. Obiekt położony w północnej części Pniowa[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zamek w Pniowie zbudował w połowie XVI w. stolnik halicki Paweł Kuropata i do czasu zbudowania twierdzy w Stanisławowie, była to największą warownia na Pokuciu[2]. W 1621 roku zamek został uszkodzony przez okolicznych zbójników Hrynia Kardasza, którzy zdobyli go wykonując podkop[3]. Newralgiczne miejsce na jego wykonanie pokazał członek zamkowej służby. Podczas obrony Aleksander Kuropatwa, właściciel zamku został trafiony strzałą z łuku, a jego żona zamordowana. Napastnicy zabrali łupy w postaci pieniędzy i złota[2]. Jesienią 1648 roku warownia odparła dwutygodniowe oblężenie Kozaków Chmielnickiego pod dowództwem Maksyma Krzywonosa. Nie udało się także zdobyć zamku wojskom tureckim w 1676 r.[4] Kolejnym właścicielem majątku w 1745 r. został Ignacy hr. Cetner i jego rodzina[3], a po nich Telefusowie. Pod koniec XVIII wieku zamek został opuszczony i stopniowo zaczął popadać w ruinę. Był rozbierany, a materiał budowlany posłużył do wznoszenia domów i browaru[2]. W 1887 roku zamek stał się własnością Ziemskiego Zakładu Kredytowego w Wiedniu, a potem Skarb Państwa Austrii[2].

Obecnie zachowały się: fragmenty murów, baszty oraz brama wjazdowa, ale ruiny zamku ulegają dalszej degradacji. W czerwcu 2010 r. zawaliła się kolejna z baszt kątowych. W listopadzie 2023 roku zawaliła się baszta północna[5].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Zamek w kształcie pięcioboku z basztami postawionymi w narożnikach[4]. Pniowska warownia miała ponoć podziemne połączenie do Nadwórnej, w której mieszkała służba, niemająca miejsca na zamku[2].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII. Warszawa: 1880–1902, s. 336-37.
  2. a b c d e Pniów. [dostęp 2013-08-28].
  3. a b Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI. Warszawa: 1880–1902, s. 866.
  4. a b Zbigniew Hauser: Dawne zapomniane polskie rezydencje na Ukrainie (III). nimoz.pl. [dostęp 2016-08-11].
  5. Обрушилася башта Пнівського замку (фото) [online], Україна Інкогніта, 24 listopada 2023 [dostęp 2023-11-30] (ros.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI, Warszawa, 1880–1902, s. 866.
  • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII, Warszawa, 1880–1902, s. 336-37.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]