Arbiki errodun
| Arbiki erroduna | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Klasea | Agaricomycetes |
| Ordena | Agaricales |
| Familia | Hymenogastraceae |
| Generoa | Hebeloma |
| Espeziea | Hebeloma radicosum Ricken, 1911 |
| Basionimoa | Agaricus radicosus |
Arbiki erroduna (Hebeloma radicosum) Hymenogastraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jangarri kaskarra edo sukaldaritzarako baliorik gabea. Hain zaila den genero baten barruan, non elkarrengandik oso hurbil dauden espezieak baitaude, agian espezie honek ez du ia identifikazio arazorik.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 7 eta 15 cm arteko diametrokoa, mamitsua, hasieran biribildua, gero ganbila, azkenean zabaldu egiten da, leuna, likatsua, ertza biribilkatua hasieran. Krema-arrexka koloreko azala, arre-buztin zurbil kolorekoa edo larru kolore zurbilekoa, askotan argiagoa ertzean, errezel partzialaren hondar batzuk izan ditzake.
Orriak: Nahiko estu, desberdinak, itsatsiak edo ia libreak, hasieran krema edo gamuza kolorekoak eta gero marroi argiak.
Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak
Hanka: Betea, fusiformea, oinarrirantz estutua eta erro luze eta zurixka batean amaituta. Markatu samar dagoen eraztun bat du, eraztunetik gora, gris-arre koloreko ezkata zentrokideak izaten ditu, eta behera hosto hondarrez eta itsatsitako lurrez zikindua.
Haragia: Sendoa, lodia, zurixka eta erramu edo almendra mikatzen usain atseginekoa.[2]
Etimologia: Hebeloma terminoa antzinako grekotik dator eta errezel gaztea esan nahi du, perretxiko heldugabeetan bakarrik ikusten delako errezela. Radicosum epitetoa latinetik dator, sustraiduna esan nahi duen "radicosa" hitzetik. Bere formagatik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jangarri kaskarra.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Almendra mikatzen usainak, sustrai luzeak eta eraztunak, espezie hau, erraz identifikatzen laguntzen duten.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udan eta udazkenean hazten da hostozabal basoetan, batez ere pagadietan. Oso lurperatuta.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Benin, Japonia.[6]
Erreferentzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala. (1992). Euskal Herriko perretxikoak,. Litografía Danona s. coop.ltda., 279 or. ISBN 84-7173-211-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 433 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 358 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 207 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ Hebeloma radicosum: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q1314931
Multimedia: Hebeloma radicosum / Q1314931