Przejdź do zawartości

Vicenza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Vicenza
gmina
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Włochy

Region

 Wenecja Euganejska

Prowincja

Vicenza

Kod ISTAT

024116

Powierzchnia

80 km²

Populacja (2004)
• liczba ludności


106 069

• gęstość

1325,9 os./km²

Numer kierunkowy

0444

Kod pocztowy

36100

Położenie na mapie prowincji Vicenza
Położenie na mapie
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry znajduje się punkt z opisem „Vicenza”
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej
Mapa konturowa Wenecji Euganejskiej, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Vicenza”
Ziemia45°33′N 11°33′E/45,550000 11,550000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

ⓘVicenza ([viˈʧɛnʦa], pol. uproszczona: wiczenca) – miasto i gmina w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Vicenza. Leży u podnóży Alp Weneckich, nad rzeką Bacchiglione w dorzeczu Brenty, w odległości ok. 60 km na zachód od Wenecji i ok. 200 km na wschód od Mediolanu.

W grudniu 2008 Vicenza liczyła 115 000 mieszkańców, a jej obszar metropolitalny 270 000 osób.

Vicenzę rozsławił przede wszystkim XVI-wieczny renesansowy architekt Andrea Palladio. Do jego tradycji nawiązują dzieła Vincenza Scamozzi. Poza ich budowlami istnieje tu wiele innych zabytków sztuki z różnych epok, co czyni miasto celem turystyki kulturalnej.

W Vicenzy znajduje się amerykańska baza wojskowa Ederle.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dzieje miasta sięgają starożytności. Pierwsza osada powstała między 11 a 7 wiekiem p.n.e. Obszar ten zamieszkiwali Euganejczycy, później (w III – II w. p.n.e.) Wenetowie. Kultura Wenetów wykazywała wpływy Etrusków i Greków. Byli oni sprzymierzeńcami Rzymu w walce przeciwko Galom. W późniejszym okresie ulegli romanizacji (latynizacji). W 49 p.n.e. mieszkańcy Vicetii lub Vincentii (nazwa miasta oznacza „zwycięstwo”) otrzymali obywatelstwo rzymskie. Miasto leżało przy ważnej drodze z Mediolanu do Akwilei, jednak pozostawało w cieniu Patavium (Padwy). Był tu teatr i akwedukt. Z tamtych czasów pozostały trzy mosty przez rzeki Bacchiglione i Retrone oraz pojedyncze łuki akweduktu obok Porta Santa Croce.

U schyłku cesarstwa zachodniorzymskiego miasto przeżywało najazdy Herulów, Wandalów, Wizygotów i Hunów. Ostrogoci zdobyli Vicenzę w 489. Później przeszła pod panowanie Bizancjum i wcielone do egzarchatu Rawenny. W VI w. (prawdopodobnie w 569) zdobyli je Longobardowie i włączyli do swego królestwa, w którym pozostawało aż do jego podboju przez Karola Wielkiego.

W 899 Vicenza została zniszczona przez Madziarów.

W 1001 cesarz Otton III przekazał władzę nad miastem biskupowi, ale wkrótce Vicenza osiągnęła niezależność. W 1167 przystąpiła do Ligi Lombardzkiej, walczącej z cesarzem Fryderykiem I. Po zawarciu pokoju Liga rozpadła się na zwalczające się frakcje.

W czasie walk reaktywowanej Ligi Lombardzkiej z cesarzem Fryderykiem II podesta Alberico da Romano (wybrany w 1230) raz był po stronie gwelfów a raz gibelinów, podobnie jak jego brat Ezzelino III da Romano z Treviso.

W latach 1311–1387 Vicenzą rządził ród Della Scala (Scaligeri) z Werony. Po przejściowych rządach Viscontich z Mediolanu, miasto w 1404 przeszło pod panowanie Wenecji (1404–1797).

W połowie XVI wieku Vicenza była kandydatką na siedzibę soboru, który ostatecznie odbył się w Trydencie.

Również w XVI w. tworzył w mieście i okolicy renesansowy architekt Andrea Palladio.

Po wojnach napoleońskich Vicenza wraz z Wenecją przypadła Austrii. W 1866 weszła w skład Królestwa Włoch.

W czasie I i II wojny światowej w rejonie Vicenzy toczyły się ciężkie walki. W latach 1944–1945 miasto było bombardowane. Zniszczone zostały m.in. dwa teatry. Zginęło 2000 osób.

Po wojnie, w czasie włoskiego „cudu gospodarczego” Vicenza stała się jednym z najbogatszych miast włoskich.

Od 1990 znajduje się tu filia Uniwersytetu Padewskiego – Instytut Inżynierii Zarządzania w Vicenza.

Ludzie związani z Vicenzą

[edytuj | edytuj kod]

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Historyczne centrum miasta zostało wpisane w 1994 r. na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zabytki sakralne

Budowle świeckie

Zdjęcia zabytków Vicenzy

[edytuj | edytuj kod]
  • Piazza dei Signori
    Piazza dei Signori
  • Panorama historycznego centrum miasta
    Panorama historycznego centrum miasta

Zabytki sakralne

  • Katedra
    Katedra
  • Kościół San Vincenzo
    Kościół San Vincenzo
  • Kościół Santa Maria in Araceli
    Kościół Santa Maria in Araceli
  • Sanktuarium Madonna di Monte Berico
    Sanktuarium Madonna di Monte Berico

Dzieła A. Palladia

  • Basilica Palladiana
    Basilica Palladiana
  • Palazzo del Capitanio
    Palazzo del Capitanio
  • Palazzo Chiericati
    Palazzo Chiericati
  • Palazzo Valmarana
    Palazzo Valmarana
  • Teatro olimpico
    Teatro olimpico
  • La Rotonda
    La Rotonda

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]
Regiony i prowincje Włoch
Abruzja
Apulia
Basilicata
Dolina Aosty[B]
  • Brak podziału na prowincje.
Emilia-Romania
Friuli-Wenecja Julijska[B]
Kalabria
Kampania
Lacjum
Liguria
Lombardia
Marche
Molise
Piemont
Sardynia[B]
Sycylia[B]
Toskania
Trydent-Górna Adyga[B]
Umbria
Wenecja Euganejska

Włochy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Miasto metropolitalne.
  2. ↑ a b c d e Region autonomiczny.
  3. ↑ a b c d Regionalny organ decentralizacyjny ze względu na zniesienie dotychczasowych 4 prowincji (Gorycja, Pordenone, Triest i Udine) ustawą regionalną z 2016 r.
  4. ↑ Miasto metropolitalne, ale bardziej miasto stołeczne ze względu na to, że jego siedziba (czyli Rzym) posiada status stolicy całych Włoch.
  5. ↑ a b c d e f Wolne konsorcjum miejskie.
  6. ↑ a b Prowincja autonomiczna.
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO we Włoszech

Flaga UNESCO

Kulturowe
Przyrodnicze

Flaga Włoch

  1. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią i Ukrainą
Gminy prowincji Vicenza
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Vicenza&oldid=70665147”