Przejdź do zawartości

Tadeusz Fiszbach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Fiszbach
Ilustracja
Tadeusz Fiszbach, 2015
Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1935
Dobraczyn

Wicemarszałek Sejmu kontraktowego
Okres

od 4 lipca 1989
do 25 listopada 1991

Przynależność polityczna

poseł niezrzeszony

Ambasador RP na Łotwie
Okres

od 2001
do 2005

Poprzednik

Jarosław Bratkiewicz

Następca

Maciej Klimczak

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” Srebrna Odznaka im. Janka Krasickiego Wielki Oficer Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Order Trzech Gwiazd III klasy (Łotwa)
Podpisanie porozumień sierpniowych (1980) w Gdańsku, Tadeusz Fiszbach w pierwszym rzędzie piąty od lewej

Tadeusz Rudolf Fiszbach (ur. 4 listopada 1935 w Dobraczynie) – polski polityk, dyplomata, nauczyciel akademicki. W latach 1975–1982 I sekretarz KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku, poseł na Sejm PRL VII, VIII i X kadencji, wicemarszałek Sejmu X kadencji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się we wsi Dobraczyn w województwie lwowskim jako syn mechanika Rudolfa i nauczycielki Bronisławy z domu Banach[1][2].

W 1945 rodzina przeprowadziła się do Kartuz, zamieszkując w wilii „Erem” należącej wcześniej do Aleksandra Majkowskiego. Tadeusz Fiszbach ukończył w tym mieście szkołę podstawową, a w 1952 I Liceum Ogólnokształcące im. Hieronima Derdowskiego[2]. W 1957 został absolwentem Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, a w 1971 Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. W 1977 uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych. Po ukończeniu studiów pracował m.in. w zakładach mleczarskich w Elblągu, awansując od majstra do kierownika zakładu[3]. W latach 1963–1967 studiował ekonomię w Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR[2].

Od 1959 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był sekretarzem komitetu powiatowego PZPR w Elblągu (1964–1968) i Tczewie (1968–1971). Od 1971 do 1975 zajmował stanowisko sekretarza komitetu wojewódzkiego PZPR w Gdańsku, do 1982 był I sekretarzem KW. W 1980 brał udział w negocjacjach i podpisaniu porozumień sierpniowych. Przewodniczył też Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Gdańsku. W 1981 był członkiem powołanej przez Komitet Centralny PZPR komisji pod przewodnictwem Tadeusza Grabskiego, którą utworzono w celu ustalenia odpowiedzialności osobistej Edwarda Gierka[4]. W tym samym roku wszedł w skład komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej[5]. Był przeciwnikiem wprowadzenia stanu wojennego, w związku z czym został w latach 80. odsunięty od stanowisk krajowych i wysłany na kilka lat do Helsinek jako radca ambasady[6][3].

W latach 1976–1980 i 1980–1985 sprawował mandat posła na Sejm PRL VII, VIII kadencji z okręgu Gdańsk. Zasiadał w Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi, ponadto w trakcie VII kadencji brał udział w pracach Komisji Handlu Zagranicznego Po raz trzeci został posłem w wyniku wyborów czerwcowych w 1989. Mandat uzyskał z ramienia PZPR po powrocie z placówki w Helsinkach przy nieformalnym poparciu Komitetu Obywatelskiego, pokonując w II turze Jana Łabęckiego, byłego członka Biura Politycznego[7]. W trakcie X kadencji Sejmu pracował w Komisji Konstytucyjnej. Objął stanowisko wicemarszałka Sejmu X kadencji. W lipcu 1989 lider „Solidarności”, Lech Wałęsa, proponował mu kandydowanie na stanowisko prezydenta przeciwko Wojciechowi Jaruzelskiemu, jednak Tadeusz Fiszbach tej propozycji nie przyjął[6]. Wkrótce powołał Polską Unię Socjaldemokratyczną, która nie odniosła sukcesu. Na koniec kadencji pozostawał posłem niezrzeszonym. W wyborach w 1991 bez powodzenia ubiegał się o mandat posła na Sejm RP I kadencji w województwie gdańskim z ramienia niewielkiego ugrupowania pod nazwą „Nasza Polska – Lista Bezpartyjnych”[8].

W latach 90. pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, m.in. na stanowisku radcy handlowego ambasady RP w Oslo[9]. W latach 2001–2005 sprawował funkcję ambasadora RP na Łotwie[10]. Zajął się prowadzeniem wykładów w Wyższej Szkole Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni.

Pozostał aktywny w życiu publicznym, w wyborach prezydenckich w 2010 udzielił poparcia kandydaturze Jarosława Kaczyńskiego[11].

W filmie Andrzeja Wajdy Wałęsa. Człowiek z nadziei postać Tadeusza Fiszbacha zagrał Adam Woronowicz.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Od 1960 żonaty z Hanną z domu Kapela[2][12], z którą ma syna i córkę.

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2024-10-04].
  2. a b c d e f g h i j Fiszbach Tadeusz. gedanopedia.pl. [dostęp 2024-10-04].
  3. a b Na plenum Komitetu Centralnego opowiedziałem się za dialogiem. Wytupali mnie. tvn24.pl, 31 sierpnia 2020. [dostęp 2020-09-01].
  4. Dziennik Łódzki”. 86 (9837), s. 2, 1–3 maja 1981. 
  5. Trybuna Robotnicza”. 177 (11 529), s. 2, 4–6 września 1981. 
  6. a b Agnieszka Rybak: Biografia niewykorzystana. rp.pl, 30 sierpnia 2008. [dostęp 2010-09-05].
  7. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 20 czerwca 1989 r. o wynikach ponownego głosowania i wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 18 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151).
  8. Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 27 października 1991 roku. Cz. 1. Wyniki głosowania w okręgach wyborczych. Warszawa: Państwowa Komisja Wyborcza, 1991, s. 228.
  9. From Communist Leader to Opponent of Moscow. axisglobe.com, 8 sierpnia 2005. [dostęp 2010-09-05]. (ang.).
  10. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 czerwca 2001 r. nr Z. 110-43-2001 w sprawie mianowania Ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2001 r. nr 22, poz. 367).
  11. Na którego kandydata na prezydenta RP głosowali wrzeszczanie?. wrzeszcz.info.pl, 21 czerwca 2010. [dostęp 2012-09-11].
  12. Orędownik porozumienia. Z Tadeuszem Fiszbachem rozmawiał red. Edmund Szczeciak. „Pomerania”. 7–8 (433), s. 11–14, lipiec-sierpień 2010. 
  13. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 maja 2014 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 923).
  14. 59 odznaczonych za zasługi dla wolności. prezydent.pl, 5 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-05].
  15. Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2011-07-21]. (port.).
  16. Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto reģistrs. president.lv. [dostęp 2010-09-05]. (łot.).
  17. Laureaci medalu księcia Mściwoja II. bip.gdansk.pl. [dostęp 2024-10-04].
  18. LNKBA Goda zīme. lnkba.wordpress.com. [dostęp 2010-09-05]. (łot.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]