Otoki (województwo opolskie)
wieś | |
Kościół | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
192[2] |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
48-210[3] |
Tablice rejestracyjne |
OPR |
SIMC |
0491446 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego | |
Położenie na mapie gminy Biała | |
50°25′32″N 17°38′43″E/50,425556 17,645278[1] |
Otoki (dodatkowa nazwa w j. niem. Ottok) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4][5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 192 osoby[2].
Częścią wsi jest Kolonia Otocka
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 11 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj burak cukrowy, pszenica i rzepak[7].
Środowisko naturalne
[edytuj | edytuj kod]W Otokach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,2 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Otok wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0491452 | Kolonia Otocka | część wsi |
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W 1383 wieś została wymieniona pod nazwami Ottak, Eichak[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod polską nazwą Otok, a także zgermanizowaną Ottok[10]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Otoki[11].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Otoki zostały założone w drugiej połowie XIV wieku. Po raz pierwszy wzmiankowane były w 1383. W tym roku po podziale księstwa, miejscowość podlegała kasztelanii niemodlińskiej[7].
Pod koniec XV wieku właścicielem wsi był Jan, przedstawiciel rodu Colmas[7]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego bialskiego w Monarchii Habsburgów[12]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[13].
W Otokach funkcjonowała jednoklasowa szkoła, dwie karczmy i kuźnia[7]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu orła w koronie, a w otoku napis: SIEGEL GEMEINDE OTTOK / KREIS NEUSTADT O/SCHL. (pol. Gmina Otoki / Powiat Prudnicki, Górny Śląsk)[14].
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 364 mieszkańców Otok 19 posługiwało się językiem niemieckim, a 345 językiem polskim. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Otoki znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[15].
W latach 1945–1950 Otoki należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.
W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Śmicz[16][17].
W 1949 we wsi znajdowały się między innymi: szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[18], krawiec[19].
Mieszkańcy
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[20]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego.
Liczba mieszkańców wsi
[edytuj | edytuj kod]- 1871 – 380[21]
- 1885 – 395[22]
- 1905 – 385[23]
- 1910 – 364[15]
- 1933 – 294[24]
- 1939 – 285[24]
- 1966 – 247[25]
- 1998 – 202[26]
- 2002 – 197[26]
- 2009 – 193[26]
- 2011 – 192[26]
- 2013 – 186[27]
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Otokach chronione są[28]:
- kaplica-dzwonnica
- przepust drogowy przez potok Śmiczowski, droga powiatowa 1526
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W Otokach siedzibę ma firma Zakład Elektroinstalacyjny Apostel Piotr, zrzeszona w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[29].
Transport
[edytuj | edytuj kod]W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1252O relacji Biała – Wasiłowice – Otoki – Grabina oraz nr 1256O relacji Nowy Browiniec – Browiniec Polski – Solec – Biała – Ligota Bialska – Otoki[30].
Otoki posiadają połączenia autobusowe z Korfantowem, Prudnikiem. We wsi znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Skrz.”, „Wieś”[31].
Religia
[edytuj | edytuj kod]Katolicy z Otok należą do parafii św. Stanisława Biskupa w Ligocie Bialskiej (dekanat Biała). We wsi znajduje się kaplica[32].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Otokach[33].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Przez Otoki prowadzą szlaki turystyczne:
- Szlakami bociana białego (27 km): Biała – Prężyna – Miłowice – Śmicz – Pleśnica – Grabina – Otoki – Wasiłowice – Biała[34]
- Szlakiem zabytkowych kościołów (9,12 km): Prężyna – Biała – Śmicz – Miłowice – Kolnowice – Otoki – Ligota Bialska – Krobusz – Dębina – Łącznik – Mokra – Żabnik – Gostomia – Solec – Olbrachcice[35]
Szlaki rowerowe
[edytuj | edytuj kod]Przez Otoki prowadzi szlak rowerowy[36]:
- Trasa rowerowa PTTK nr 263-n: Biała – Wasiłowice – Otoki – Grabina – Kolonia Otocka – Puszyna – Pleśnica – Śmicz – Miłowice – Prężyna – Biała
Bezpieczeństwo
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 16 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[37].
Teren wsi, jak i całej gminy Biała, po��ożony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[38]. Gminę Biała obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[39].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Wjazd do Otok od strony Ligoty Bialskiej
-
Szkoła Podstawowa
-
Krzyż
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 95833
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 894 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-08-21] .
- ↑ a b c d e Otoki – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] .
- ↑ Klimat: Otoki: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-21] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Triest 1865 ↓, s. 1093.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
- ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736 .
- ↑ Andrzej Dereń , XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X .
- ↑ 969 Ottok (Otoki) [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
- ↑ a b Kazimierz Nabzdyk , Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73 .
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947.
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 151.
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 390.
- ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X .
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt in Oberschlesien [online], verwaltungsgeschichte.de [zarchiwizowane z adresu 2017-07-08] .
- ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 216 .
- ↑ a b c d Otoki [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-26] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Andrzej Dereń , Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X .
- ↑ Ewidencja – Gmina Biała [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09] .
- ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26] .
- ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Otoki Skrz., gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18] .
- ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02] (pol.).
- ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01] .
- ↑ Ścieżki rowerowe – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] .
- ↑ Szlakiem zabytkowych kościołów [online], turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] (pol.).
- ↑ Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko , Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1 .
- ↑ Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
- ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Felix Triest , Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117 (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
- Śląsk: księga adresowa województwa śląskiego, Katowice: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa, 1949 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Otoki, [w:] Archiwum wycinków prasowych, Instytut Śląski [dostęp 2023-10-09] .