Intimiteit Quotes

“De mens draagt een dubbele drang in zich, die tegenstrijdige impulsen veroorzaakt: enerzijds het zoeken naar opwinding, anderzijds het zoeken naar rust.

Daardoor ontstaat in hen een verward programma, dat in het diepst van hun innerlijk voor hun eigen waarneming verborgen blijft en hen ertoe brengt door drukke activiteit naar rust te zoeken.

De oplossing is verstrooiing, afleiding, waardoor de mens niet meer nadenkt over zichzelf, want dat is volgens hem een bron van ellende. Een aantal eeuwen later ontdekte men in het Westen een wijsheid uit het Oosten: het opheffen van het zelf is een voorwaarde om je goed te voelen.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Wie deel uitmaakt van een groep die een doel nastreeft, voelt zich opleven en blijkt plots tot veel meer in staat dan hij of zij voordien mogelijk achtte. Het leven wordt zinvoller en vreugdevoller. Maar net zoals bij genot schuilt ook hier hetzelfde addertje onder het gras. Elke vorm van zingeving kan ontsporen tot een monomane, dogmatische gekte, ten koste van zichzelf en anderen. Gezonde voeding promoten, met het accent op minder vlees en meer groenten, is zonder twijfel een goed idee. Slagers bedreigen is een stap te ver. Als zich inzetten voor een betere wereld betekent dat andersdenkenden geëlimineerd moeten worden, dan botsen we op een andere waanzin.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Bij traumatische stoornissen en zelfs bij stressgerelateerde ziektes is sprake van een ontbrekende inbeelding (vandaar het onbewuste karakter ervan), waarbij de patiënt niet in staat is onderliggende spanningen te verwoorden. Precies daarom zoeken die spanningen een andere uitlaatklep, bijvoorbeeld in conversiesymptomen. Ze kunnen ook aan de basis liggen van verscheidene ziektebeelden die op het eerste gezicht geen psychologische grond hebben.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Als mens hebben we een betere manier om een conflict op te lossen: uitpraten en bijleggen, eventueel met de hulp van een derde. Spreken helpt: de gemoederen bedaren, de spanning daalt, hartslag en ademhaling worden terug normaal, ik voel me opgelucht.

Wanneer er geen oplossing komt, blijft de spanning aanhouden, mentaal en lichamelijk, met gevolgen die van kwaad tot erger gaan en vaak pas dagen later naar voren treden, zodat we ze niet eens meer in verband brengen met de ruzie. Ik drink net iets te veel, slaap daardoor slechter, kom moe op mijn werk, en voor ik het weet heb ik alweer een conflict. Uitpraten lukt niet, waardoor de kans dat ik in een neerwaartse spiraal terechtkom toeneemt. De spanning blijft onderhuids; er volgt spanningshoofdpijn, die ik onderdruk met paracetamol. "Onderhuids" is een mooie uitdrukking, omdat ze zowel de psychologische kant (ik slaag er niet in mijn kwaadheid uit te spreken) als de lichamelijke impact weergeeft (zonder dat ik het besef stapelen de stresshormonen zich op in mijn lijf). De effecten daarvan gaan zeer ver: ik word ziek.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Stress vindt zijn oorsprong in een bedreigende situatie, met als extreme variant een omgeving waartegenover we volledig weerloos zijn en een waarin we zelf actief kunnen ingrijpen.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Passief ondergaand of actief ingrijpend, zwijgen of spreken. Het ene is ziekmakend, het andere helpt ons gezond te blijven.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Als ik mij identificeer met - beter: als ik mij vervreemd op grond van - beelden en idealen die ingaan tegen mijn lichaam, dan is mijn buik de eerste lichaamsregio die protest aantekent, lang vooraleer ik bewust besef wat er aan de hand is. Onze (onder)buik is een lichaamsregio waar affecten voelbaar worden, wat we kunnen terugvinden in de wijsheid van onze taal: "het ligt zwaar op mijn maag", "ik doe het in mijn broek van angst", "er ligt iets op mijn lever". Wanneer ik daar geen gehoor aan geef en ondanks de protesten verderga op de ingeslagen weg, worden de signalen dwingender en verschuift protest van ongemak naar pijn en vervolgens naar ziekte.

Mijn lijf tekent protest aan - het doet pijn. Geef ik daar gehoor aan? Bij gebrek aan een goede afstemming op mijn lichaam doe ik dat niet. Het kan nog erger: vanuit het concurrentieprincipe kan ik zelfs nog een stap verdergaan en de pijn die ik voel als deel van het "offer" beschouwen dat ik moet brengen om een ideale vrouw of man te worden, als een te bepalen prijs om succesvol te zijn. Een dergelijke interpretatie van pijn illustreert hoe vervreemding erin slaagt ons een voor de hand liggende betekenis van signalen te doen negeren of zelfs om te keren. Pijn lezen als een aanmoediging om nog harder door te gaan op de ingeslagen weg - veel gekker hoeft het niet te worden.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Verbeelding is een uitstekend vertrekpunt voor verandering.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Onszelf leren kennen als deel van een groter geheel, samen met anderen, zal borg staan voor een betere zelfzorg die niet los gezien kan worden van zorg voor de ander. Wellicht komt er dan ook meer ruimte voor intimiteit.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“In het brein worden emotioneel belangrijke beelden geactiveerd met als gevolg reële effecten op sommige lichamelijke functies; de activering gebeurt buiten het bewustzijn om en wordt veroorzaakt door stress in combinatie met herinneringen.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“s Morgens ben ik het liefst alleen, ik wil een paar uur voor mezelf. Later op de dag heb ik behoefte aan anderen. Een week teruggetrokken leven, in mijn eentje, doet mij erg veel deugd. Maar aan het einde van zo'n week kan ik meestal niet snel genoeg bij mijn geliefden zijn.

De wankeling tussen het verlangen om samen te vallen met de ander en te verdwijnen in hem of haar enerzijds, en het verlangen naar autonomie en dus naar scheiding van hem of haar anderzijds, zit ingebakken in wie wij zijn.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Zingeving halen we het beste uit een doel dat we samen met anderen nastreven, en dat maakt ons gelukkig ook. Uit gemeenschappelijke plannen dus.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Ik besloot te gaan vissen, oftewel te schoorsteenvegen.

Je vraagt een patiënt zich te concentreren op een emotioneel overbeladen herinneringsflard terwijl hij je heen en weer bewegende vingers met de blik volgt en vervolgens zijn gedachtestroom uitspreekt. Ofwel mondt die uit in een leegte, en wanneer de patiënt een "bodyscan" uitvoert (het mentaal overlopen van zijn verschillende lichaamszones), blijkt alle spanning verdwenen. Ofwel botst hij op een ander beeld dat beladen is met spanning en het uitgangspunt wordt voor een nieuwe reeks. De interventies van de therapeut blijven beperkt tot het ingang zetten van het proces, het aanmoedigen om door te gaan, en vooral het vestigen van de aandacht op de lichaamservaringen en het vragen naar een "bodyscan".”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“De notities van Louise Bourgeois tonen hoe ze haar angsten en genot probeerde te verwoorden en vorm te geven in de praktijk van haar kunst. Ik twijfel er geen ogenblik aan dat ze daarmee haar leven leefbaarder gemaakt heeft.

Vermoedelijk wist Louise niet dat zij met deze constante observatie van haarzelf, haar lichaam en haar verhouding met anderen aan zelfzorg deed.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Met concurrentie is op zich niks verkeerd en competitie kan best leuk zijn. Het wordt een probleem als het hele leven in het teken van competitie komt te staan. Het idee dat concurrentie alleen maar ons professionele leven betreft en we thuis lekker kunnen relaxen klopt niet langer. Ik ben een product dat ik zelf aan de man moet brengen, in voortdurende competitie met andere producten in een omgeving die één grote markt geworden is. Omwille van die concurrentie moet ik mezelf aanprijzen en oppimpen, want enkel zichtbaar succes telt mee.

Voor wie doe je het eigenlijk? De boodschap is dat we ons de vraag moeten stellen wat een goed leven inhoudt, goed voor mij en goed voor de ander.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Zelfkennis en zelfzorg. Knellende schoenen geven blaren, wandelen wordt hinken, hinken wordt strompelen. Wil ik opnieuw stevig in mijn schoenen staan, dan moet ik mijn voeten serieus nemen. Waarom heb ik blaren, hoe krijg ik die weg? Welk schoeisel past er bij mijn voeten? Welke schoenen wil ik voor welke gelegenheid? Koop ik schoenen voor mijn voeten of voor de ogen van de buitenwereld? Of voor de ogen van één iemand in de buitenwereld?”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Mensen kunnen helpen, binnen een rechtstreeks contact, is een van de zaken die ons het meest gelukkig maken. Zorg voor onszelf loopt via zorg voor de ander, bij uitbreiding, via zorg voor de gemeenschap.”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit

“Het niet bewust kunnen ervaren en uiten van het gevoelsleven kan bijdragen tot ziek worden. Dat emoties te maken hebben met lichamelijke spanningen en dat ontlading deugd doet, van lachen tot huilen, kunnen we allemaal ervaren. Maar het omgekeerde verband, dat tussen ziekte en het niet kunnen uiten en ontladen van emoties, bleef lange tijd een raadsel. Ondertussen hebben we een sleutel gevonden om de deur te openen naar het holistische netwerk. Die sleutel heet "stress".”
― Paul Verhaeghe, Intimiteit