Kontent qismiga oʻtish

Aisai

Koordinatalari: 35°9′10.0″N 136°43′41.6″E / 35.152778°N 136.728222°E / 35.152778; 136.728222
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aisai

愛西市
Shahar
Skyline of Aisai
Aisai
Bayroq
Aisai
Gerb
35°9′10.0″N 136°43′41.6″E / 35.152778°N 136.728222°E / 35.152778; 136.728222
Mamlakat Yaponiya
Viloyat [[Chūbu
Tōkai]]
Prefektura Aichi
Maydon 66.70 km2 (25.75 kv mi)
Rasmiy til(lar)i yapon
Aholisi
 (2019-yil 1-oktyabr)
61 320 kishi
Zichligi 920 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9:00
Telefon kodi 0567-26-8111
Aisai xaritada
Aisai
Aisai
Aisai osmon chizigʻi

Aisai (yaponcha: 愛西市 Aisai-shi?) Yaponiyadagi Aichi prefekturasida joylashgan shahardir. 2019-yil 1-oktyabr holatiga ko‘ra, shahardagi 23451 ta xonadonda 61320 nafar aholi istiqomat qiladi[1], aholi zichligi — har kvadrat kilometrga 919 nafarni tashkil etadi. Shaharning umumiy maydoni 66,70 kvadrat kilometr (25,75 milya) ga teng. Aisai Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining Sogʻlom shaharlar alyansi (AFHC) aʼzosi hisoblanadi[2].

Aisai uzoq gʻarbiy Aichi prefekturasining qirgʻoq tekisligida joylashgan boʻlib, gʻarbda Gifu prefekturasi bilan chegaradosh. Janubi-gʻarbda Mie prefekturasi bilan ham qisqa chegaraga ega. Shahardan Kiso va Nagara daryolari oqib oʻtadi.

Atrofdagi munitsipalitetlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aichi prefekturasi
Mie prefekturasi
Gifu prefekturasi

Shahar issiq va nam yoz hamda nisbatan yumshoq qish bilan tavsiflangan iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa). Aisaida oʻrtacha yillik harorat 15.6 °C (60.1 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,729.9 mm (68.11 in) eng seryogʻin oy sentyabr hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 27.7 °C (81.9 °F) atrofida va eng past harorati yanvarda, taxminan 4.2 °C (39.6 °F) boʻladi.

Aisai (1991−2020 oʻrtaha qiymatlar, ekstremallar 1979−hoziga qadar) iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek Yil
Mutlaq maksimal, °C 17,5 21,1 24,8 29,1 33,6 36,8 39,0 40,3 37,9 31,8 25,2 22,0 40,3
Oʻrtacha maksimal, °C 8,8 9,9 13,8 19,5 24,2 27,4 31,2 33,0 28,9 23,1 17,1 11,3 20,7
Oʻrtacha harorat, °C 4,2 4,9 8,4 13,8 18,8 22,6 26,5 27,7 23,8 17,9 11,8 6,5 15,6
Oʻrtacha minimal, °C 0,2 0,6 3,6 8,7 14,1 18,8 22,9 23,9 20,0 13,7 7,3 2,2 11,3
Mutlaq minimal, °C −7,8 −8,5 −7,5 −0,8 4,7 12,0 16,2 15,8 10,6 2,0 −1,7 −6 −8,5
Yogʻingarchilik meʼyori, mm 57,2 67,9 122,8 149,3 175,1 213,2 223,5 164,3 244,0 166,6 82,1 64,0 1 729,9
Manba: Yaponiya Meteorologiya Agentligi[3][4]
Aisai shahrining aholi oʻsish koʻrsatkichlari

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Aisai aholisi soni soʻnggi 30 yil ichida nisbatan barqaror boʻlgan.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
196038,629—    
197048,104+24.5%
198061,337+27.5%
199063,143+2.9%
200065,597+3.9%
201064,981−0.9%

Edo davrida zamonaviy Aisai hududi Nagoyadagi Ovari Tokugavaning saqlovchilari — Yokoi urugʻi tomonidan nazorat qilingan.

Meidzi davrida hudud Kasai tumani va Aichi prefekturasining Kaito tumani ostidagi bir necha qishloqlar tashkil etilgan, keyinchalik ular Taisho davrida Ama tumanini hosil qilgan.

Zamonaviy tarix

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aisai shahri 2005-yil 1-aprelda Saya va Saori shaharlari hamda Hachikai va Tatsuta qishloqlarining qoʻshilishi natijasida barpo etilgan.

Aisai shahar hokimiyati

Aisai toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 18 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Shaharda Aichi prefekturasi assambleyasiga bir aʼzoni qoʻshish huquqi mavjud. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining 8-Aichi tumani tarkibiga kiradi.

Aisai lotus ildizini ishlab chiqarish bilan ajralib turadi. Boshqa asosiy qishloq xoʻjaligi ekinlariga zanjabil, qulupnay, pomidor kabilar kiradi. Shuningdek, shaharda sake tayyorlash ham rivojlangan.

Taʼlim tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aisayda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan oʻn ikkita davlat boshlangʻich maktabi va sakkizta davlat oʻrta maktabi hamda Aichi prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan ikkita davlat yuqori maktabi faoliyat yuritadi. Shuningdek, ikkita xususiy yuqori maktab mavjud. Prefekturada nogironlar uchun bitta maxsus taʼlim maktabi ham bunyod etilgan.

Saya stantsiyasi

Temir yoʻllar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anʼanaviy chiziqlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Markaziy Yaponiya temir yoʻl kompaniyasi
  • Kansai magistral liniyasi : — Eiva -
Meitetsu
  • Tsushima liniyasi : — Shobata — Fujinami -
  • Bisai liniyasi :- Saya — Hibino --(Tsushima)-- Machikata --(Inazava)-- Fuchidaka -

Tezkor yoʻllar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • E23 Higashi-Meyhan tezkor yoʻli

Yaponiya milliy marshruti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Milliy yoʻnalish 1
  • Milliy yoʻnalish 155

Mahalliy diqqatga sazovor joylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kokie qal’asi va Morikava lotus maydoni

Aisaydan taniqli odamlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]