Kontent qismiga oʻtish

Ama (Aichi)

Koordinatalari: 35°12′1.6″N 136°46′59.6″E / 35.200444°N 136.783222°E / 35.200444; 136.783222
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Ama, Aichidan yoʻnaltirildi)
Ama

あま市
Shahar
Skyline of Ama
Ama
Bayroq
Ama
Gerb
35°12′1.6″N 136°46′59.6″E / 35.200444°N 136.783222°E / 35.200444; 136.783222
Mamlakat Yaponiya
Viloyat [[Chūbu viloyati
Tōkai viloyati]]
Prefektura Aichi
Hukumat
 • -Mayor Koji Murakami (since April 2010)
Maydon 27.49 km2 (10.61 kv mi)
Rasmiy til(lar)i yapon
Aholisi
 (2019-yil 1-oktyabr)
87 651
Zichligi 3200 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9:00
Telefon kodi 0568-28-0001
Ama xaritada
Ama
Ama
Ama shahri

Ama (yaponcha: あま市 Ama-shi?) Yaponiyadagi Aichi prefekturasida joylashgan shahardir. 2019-yil 1-oktyabr holatiga ko‘ra, shaharda 36997 ta xonadonda 87651 nafar aholi istiqomat qiladi[1], aholi zichligi — har kvadrat kilometrga 3188 nafar kishidan toʻgʻri keladi. Shaharning umumiy maydoni 27,49 kvadrat kilometr (10,61 milya) ga teng[2]. Ama Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining Sogʻlom shaharlar alyansi (AFHC) aʼzosi hisoblanadi[3].

Ama Aichi prefekturasining uzoq gʻarbiy qismida, Nobi tekisligining oʻrtasida joylashgan. Shahar dengiz sathida yoki undan pastda joylashgan[2]. Ama Nagoya markazidan mashina yoki poezdda 15 daqiqa masofa uzoqlikda oʻrnashgan.

Shahar issiq va nam yoz hamda nisbatan yumshoq qish bilan tavsiflangan iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa). Amada oʻrtacha yillik harorat 15,7 °C ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1699 mm, sentyabr esa eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 28,0 °C atrofida, eng past harorati esa yanvarda, 4,4 °C atrofida boʻladi[4].

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Ama aholisi soni soʻnggi 50 yil ichida tez sur’atlarda oʻsib bormoqda.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
195024,26—    
196025,229+4.0%
197048,854+93.6%
198070,19+43.7%
199076,659+9.2%
200082,321+7.4%
201086,608+5.2%

Qoʻshni munitsipalitetlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aichi prefekturasi

Kelib chiqishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ama sobiq Ovari viloyatining bir qismi boʻlgan va Jomon davridan buyon doimiy ravishda rivojlanib kelmoqda.

Qadimgi tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jimoku-ji ibodatxonasi Asuka davrida imperator Suiko tomonidan bunyod etilgan.

Oʻrta davrlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kamakura davridan boshlab, bu Kamakura Kaidoʻda shukuba hududi boʻlgan. Sengoku davrida u Daimyo Hachisuka Masakatsuning uyi boʻlib, uning urugʻi Hachitsuka qal’asida hukmronlik qilgan. Bu, shuningdek, Sengoku davrining yana bir sarkardasi Fukusima Masanori tugʻilgan hudud hisoblanadi.

Ilk zamonaviy davr

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Edo davrida u Ovari Domeni tarkibidagi Ovari Tokugava xoldinglarining bir qismini tashkil etgan. Edo davridan boshlab bu hudud Cloisonné ishlab chiqarish markazi sifatida tanilgan.

Keyingi zamonaviy davr

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meidzi davrining boshida bu hudud zamonaviy munitsipalitetlar tizimini barpo etish bilan Aichi prefekturasi Ama tumaniga qarashli bir nechta qishloqlarga boʻlib yuborilgan.

Zamonaviy tarix

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jimokuji 1933-yilda, Miva 1958-yilda va Shippo 1966-yilda shaharcha maqomiga koʻtarilgan. 2008-yilda uchta shahar va Ōharu shahri birlashish boʻyicha munozaralarni boshladi, ammo, Ōharu bilan kelishuvga erishib boʻlmadi, bu esa oʻsha yilning oxirida munozaralarni tugallanishiga sabab boʻldi. Qolgan uchta shahar 2009-yilda referendumdan o‘tgan va yangi Ama shahri sifatida 2010-yil 22-martda tashkil etilgan[2].

Ama shahar hokimiyati

Ama toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 22 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi bilan mer-kengash boshqaruv shakli mavjud. Shahar Aichi prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzoni qoʻshish huquqiga ega. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining 9-Aichi tumani tarkibiga kiradi.

Seramika muhandisligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nagoya metropolisiga yaqinligi tufayli Ama yotoqxona shaharchaga aylanib qoldi va uning aholisi tez sur’atlarda oʻsa boshladi.

Taʼlim tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amada shahar hukumati tomonidan boshqariladigan oʻn ikkita davlat boshlangʻich maktabi va beshta davlat oʻrta maktabi hamda Aichi prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan ikkita davlat yuqori maktabi faoliyat yuritadi.

Temir yoʻllar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anʼanaviy chiziqlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Meitetsu
  • Tsushima liniyasi: — Jimokuji — Shippō - Kida -
  • C2 Nagoya Daini Kanjo tezkor yoʻli
  • E23 Higashi-Meihan ekspress yoʻli

Yaponiya milliy marshruti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Milliy yoʻnalish 302

Mahalliy diqqatga sazovor joylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Shippo sanʼat qishlogʻi
  • Xachitsuka qal’asi joylashgan joy
  • Jimoku-ji, Asuka davridagi buddistlar ibodatxonasi

Amadan chiqqan taniqli odamlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ovari Cloisonné
Jimokuji
Kousen-ji ibodatxonasi
Kannon-ji ibodatxonasi
Ama shahrining koʻrinishi