1618
- Ovo je članak o godini 1618.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1580-e 1590-e 1600-e – 1610-e – 1620-e 1630-e 1640-e |
| Godine: | 1615 1616 1617 – 1618 – 1619 1620 1621 |
| Gregorijanski | 1618. (MDCXVIII) |
| Ab urbe condita | 2371. |
| Islamski | 1027–1028. |
| Iranski | 996–997. |
| Hebrejski | 5378–5379. |
| Bizantski | 7126–7127. |
| Koptski | 1334–1335. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1673–1674. |
| • Shaka Samvat | 1540–1541. |
| • Kali Yuga | 4719–4720. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4254–4255. |
| • 60 godina | Yang Zemlja Konj (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11618. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1618 (MDCXVIII) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
- januar - Sprovodi se Madridski ugovor: uskoci su proterani iz Senja i uglavnom naseljeni u Otočac, Žumberak, neki u okolinu Pazina i ispod Učke. Senj ipak, mada u mnogo manjoj meri, ostaje središte gusarenja[1].
- 11. 2. - Biskup Petar Domitrović ustupio unijatskom episkopu Simeonu Vretanji goru Marčevicu na kojoj je sagrađen manastir Marča[2].
- 26. 2. - Mladi Osman II doveden pučem na sultanski presto umesto nesposobnog strica Mustafe I (do 1622).
- 8. 3. - Johanes Kepler došao do svog Trećeg zakona gibanja planeta oko Sunca (objavio ga dogodine).
- 23. 3. - Ugarski sabor u Požunu, kralj Matija nije došao zbog bolesti, dolazi do sukoba između katolika i protestanata[3].
- 10. 4. - Nicolò Donato je novi mletački dužd, umire posle 35 dana.
- 7. 5. - Sedam pritužbi Mandžurca Nurhacija dinastiji Ming predstavlja objavu rata, sledi privremeno zauzeće Fushuna i još nekih gradova.
- 15. 5. - Nadvojvoda Ferdinand izabran za novog ugarsko-hrvatskog kralja, Zsigmond Forgách novi palatin[3].
- 17. 5. - Krčki providur Antonio Priuli je novi mletački dužd (do 1623); u Veneciji je zavladala histerija nakon što je otkrivena španska zavera markiza de Bedmara za zauzeće grada.
- 23. 5. - Druga Praška defenestracija: protestanti bacili dvojicu predstavnika kralja Ferdinanda s prozora - to je znak Češke pobune i Tridesetogodišnjeg rata.
- 17. 6. - Novi kralj Ferdinand obećava zasebnom krunidbenom zavjernicom za Hrvatsku i Slavoniju[3] da će Srbe krajišnike izuzeti ispod vojnih vlasti i potčiniti ih političkoj, vojnoj i krivičnoj vlasti vlastele preko posebne komisije[4].
- 1. 7. - Ferdinand krunisan za novog ugarsko-hrvatskog kralja (do 1637).
- 20. 7. - Tada nepoznati Pluton u afelu.
- 20. 7. - Bečki biskup i kardinal Melchior Klesl uhapšen zbog slabog odgovora na događanja u Češkoj.
- 23. 7. - Obnovljena Srpska (tj. "Vlaška") komisija za vraćanje Srba u Hrvatskoj feudalnim gospodarima; rad komisije ubrzo prekinut zbog ustanka u Češkoj, naglašeno da se Srbi ne smeju uznemiravati[5].
- 4. 9. - Alpsko selo Plurs/Piuro zatrpano klizištem, najmanje 1000 mrtvih.
- 18. 9. - Početak 13. baktuna mezoameričkog kalendara (12.0.0.0.0).
- 19. 9. - 21. 11. - Opsada Plzeňa: češki protestanti zauzeli grad.
- 26. 9. - Seravski mir okončava rat između Osmanlija i Safavida, ovim drugima je prepolovljen danak.
- rujan - Turci iz Bosne upadaju u Pokupsku krajinu (oko Sredička i Jamnice) - ban Nikola IX. Frankapan određuje 9. 10. "pučki ustanak" (mobilizaciju) u Hrvatskoj[3].
- 9. 10. - Pobuna pravoslavaca u Mogiljovu, proteran unijatski episkop Josafat Kuncevič, poljsko-litvanski kralj Sigismund III Vasa će brutalno ugušiti pobunu.
- 29. 10. - Pogubljen Sir Walter Raleigh.
- 9. 11. - Bitka kod Lomnica, protestantska pobeda u Češkoj.
- 13. 11. - Prvi sastanak Dordrehtskog sinoda, bavi se pitanjem arminijanizma.
- 11. 12. - Rusko-poljski rat (1609-1618): potpisano Deulinsko primirje između Rusije i Poljske - Poljska-Litvanija dobija Smolensk i Černjigov, biće pušten patrijarh Filaret, otac cara Mihajla I.
- Zapovijed za gonjenje razbojnika u Kratovu traži da se uhapse kaluđeri iz manastira Lesnovo, Kriva Reka i Trnovo jer navodno pomažu hajducima[6].
- Brandenburški knez-elektor Johann Sigismund i formalno uz poljski pristanak postaje pruski vojvoda čime nastaje tzv. Brandenburg-Pruska (Johann je bolestan, pa umesto njega upravlja supruga Ana).
- 1618-39 - Bündner Wirren (Savezni nemir) u švajcarskom kantonu Graubünden.
- Teatro Farnese u Parmi se smatra prvim pozorištem sa proscenijem.
- Kinesko poslanstvo poklonilo čaj ruskom caru.
- 15. 6. - François Blondel, arhitekta († 1686)
- 4. 11. - Aurangzeb, mogulski car († 1707)
- pribl. - Juraj Križanić, misionar i pan-slavista († 1683)
- 16. 3. - Giovanni Bembo, mletački dužd (* 1543)
- 9. 5. - Nicolò Donato, mletački dužd (* 1540)
- 29. 10. - Walter Raleigh, dvoranin i istraživač (* ca. 1554)
- ? - Poglavica Powhatan (Wahunsenacawh)
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
- Rudolf Horvat, Ban Nikola Frankopan Tržački (hr Wikisource)