jidysz
Wygląd
jidysz (język polski)
[edytuj]ייִדיש איז אַ שפּראַך וואָס ווערט הײַנט גערעדט פֿון אַרום 1,5 מיליאָן ייִדן און באַקאַנט בײַ 3 מיליאָן מענטשן איבער דער וועלט, בעיקר פֿונעם אַשכּנזישן אָפּשטאַם. במשך פֿון מער ווי 800 יאָר איז ייִדיש געווען דער מאַמע־לשון פֿון אַ היפּשער טייל ייִדן אין אייראָפּע, בעיקר אין דעם 19טן און 20סטן י״ה.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- odmiana:
- (1.1) nieodm., blm, lub[1]
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik jidysz jidysz dopełniacz jidysz jidysz celownik jidysz jidysz biernik jidysz jidysz narzędnik jidysz jidysz miejscownik jidysz jidysz wołacz jidysz jidysz przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik jidysz jidysze dopełniacz jidyszu jidyszy / jidyszów celownik jidyszowi jidyszom biernik jidysz jidysze narzędnik jidyszem jidyszami miejscownik jidyszu jidyszach wołacz jidyszu jidysze
- przykłady:
- (1.1) Mówił tylko w jidysz, ale rozumiał też kilka innych języków.
- (1.1) Opowieść przy stole toczył po angielsku, my rozmawialiśmy ze sobą po rosyjsku, czasem wstawiałem jakieś popularne powiedzonko w jidysz, co spotykało się z uśmiechem zrozumienia i wdzięczności[2].
- (1.1) W trzecim okresie swej twórczości literackiej podejmuje pionierską inicjatywę zaadaptowania na grunt polski utworów żydowskich, czym utoruje drogę przyszłym tłumaczom literatury jidysz na język polski oraz tym twórcom, którzy – jak Szaniawski – wprowadzać będą żydowskie wątki i charaktery do literatury rodzimej[3].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) język jidysz • znać / uczyć się / studiować / badać / zgłębiać jidysz • mówić / pisać / czytać w jidysz • tłumaczyć z / na jidysz
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) język
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Judea ż, jidyszystyka ż, jidyszysta mos, jidyszystka ż, jidyszyzm mrz
- przym. jidyszowy
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) jiddisj
- angielski: (1.1) Yiddish
- arabski: (1.1) اليديشية
- baskijski: (1.1) yiddish
- białoruski: (1.1) ідыш m
- bułgarski: (1.1) идиш m
- chiński standardowy: (1.1) 意第绪语 (Yìdìxù yǔ)
- chorwacki: (1.1) jidiš m
- czeski: (1.1) jidiš
- duński: (1.1) jiddisch
- esperanto: (1.1) jido, jida lingvo, judgermana lingvo
- estoński: (1.1) jidiši
- fiński: (1.1) jiddiš
- francuski: (1.1) yiddish m
- gudźarati: (1.1) યિડ્ડિશ
- hebrajski: (1.1) יידיש (jidisz), אידיש (idisz), אידית (idit)
- hindi: (1.1) यिड्डिश
- hiszpański: (1.1) yidis m
- interlingua: (1.1) yiddish
- irlandzki: (1.1) Giúdais
- islandzki: (1.1) jiddíska
- japoński: (1.1) イディッシュ語 (idisshugo)
- jidysz: (1.1) ייִדיש n (jidisz)
- kaszubski: (1.1) jidisz
- kataloński: (1.1) jiddisch
- koreański: (1.1) 이디시어
- kornijski: (1.1) Yedhowek m
- kurmandżi: (1.1) yidîşî
- laotański: (1.1) ພາສາຢິດິດ
- litewski: (1.1) žydų kalba ż
- łaciński: (1.1) lingua iudaeogermanica ż
- łotewski: (1.1) Jidišs
- malajalam: (1.1) യിദ്ദിഷ്
- niemiecki: (1.1) Jiddisch n
- nowogrecki: (1.1) γίντις ż
- perski: (1.1) ییدیش
- portugalski: (1.1) iídiche
- rosyjski: (1.1) идиш m
- rumuński: (1.1) idiș
- serbski: (1.1) јидиш
- słowacki: (1.1) jidiš
- szwedzki: (1.1) jiddisch
- tajski: (1.1) ภาษายิดดิช
- turecki: (1.1) Yidiş
- ukraiński: (1.1) їдиш m
- walijski: (1.1) Yidish
- węgierski: (1.1) jiddis
- wietnamski: (1.1) tiếng I-đít
- włoski: (1.1) yiddish m
- źródła:
- ↑ Hasło „jidysz” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Józef Hen, Dziennik na nowy wiek, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009, ISBN 9788374147064.
- ↑ Anna Wereszczyńska, Ostatni Mohikanin drobnej szlachty i niezrównany monografista Żydów. Żywot Klemensa Junoszy-Szaniawskiego, Norbertinum 2008.