Wielka Trwoga
Rewolucja francuska | |||
Czas |
20 lipca – 6 sierpnia 1789 | ||
---|---|---|---|
Terytorium | |||
Przyczyna |
ucisk feudalny | ||
Wynik |
zniesienie ciężarów feudalnych | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Wielka Trwoga (fr. Grande peur) – powstanie chłopskie trwające od 20 lipca do 6 sierpnia 1789 w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej przeciwko obciążeniom feudalnym i reżimowi senioralnemu podczas którego napadano na dwory i klasztory niszcząc dokumentację zawierającą spisy powinności feudalnych[1].
Przebieg powstania
[edytuj | edytuj kod]Chłopi zniecierpliwieni brakiem odpowiedzi na swe kajety skarg, oraz bezrobociem i panującą drożyzną wszczęli rewoltę ludową. Do pierwszych zamieszek doszło już wiosną 1789, które objęły kilka prowincji, między innymi Prowansję, Cambrésis i Pikardię. Natężenie powstania chłopskiego wystąpiło po 14 lipca, wybuchając w kolejnych regionach, stawiając sobie za cel przede wszystkim zniesienie ciężarów feudalnych.
Występując przeciw panom feudalnym, groźbami wymuszali wydawanie dokumentów archiwalnych uzasadniających i ustalających obciążenia feudalne. Kiedy odmawiano im wydania akt, podpalali zamek wraz z dokumentami, a feudał był wieszany. Sporadycznie zdarzały się przypadki, że sprowadzany był notariusz, który odpowiednim aktem prawnym uwierzytelniał rezygnację przerażonego seniora z jego praw. Wszystkie te elementy tworzyły klimat Wielkiej Trwogi. Chłopi zawładnęli władzą gminną. Powstały komitety chłopskie i milicje wiejskie.
Groźba rewolucji społecznej od dołu, doprowadziła nawet do wysyłania ekspedycji karnych jednak nie zdołały one zakwestionować głównego rezultatu Wielkiej Trwogi, upadku ustroju feudalnego[2].
Konsekwencje
[edytuj | edytuj kod]W odpowiedzi na Wielką Trwogę w nocy z 4 na 5 sierpnia zebrało się Zgromadzenie Narodowe. Wicehrabia de Noailles zaproponował zniesienie przywilejów podatkowych, pańszczyzny, prawa martwej ręki, i innych ciężarów osobistych. Zniesiono też prawa polowania, królikarni i gołębnika, sądy patrymonialne i sprzedawalność urzędów. Na wniosek jednego z posłów kler zrzekł się dziesięciny.
Całkowite zniesienie ustroju feudalnego nastąpiło jednak dopiero w dekretach agrarnych Konwentu Narodowego z 1793[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Greiner, Ewa Gronkowska, Ryszard Kaczmarek, Kazimierz Miroszewski, Marek Paździora: Słownik historii Polski i świata, Katowice 2005, s. 890.
- ↑ Wielka Rewolucja Francuzów 1789 1984 ↓, s. 97-99.
- ↑ Wielka Rewolucja Francuzów 1789 1984 ↓, s. 100-102.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Praca zbiorowa: Wielka Rewolucja Francuzów 1789. Wrocław: Ossolineum, 1984.