Saksonia-Coburg-Gotha

Ten artykuł dotyczy księstwa rządzonego przez ród Wettynów. Zobacz też: boczną linię rodu Wettynów – Sachsen-Coburg-Gotha (Koburgowie).

Księstwo Saksonii-Coburga-Gothy

Herzogtum Sachsen-Coburg und Gotha

1826–1918
Herb Flaga
Ustrój polityczny	monarchia
Stolica	Coburg, Gotha
Data powstania	1826
Data likwidacji	18 listopada 1918
Władca	Karol Edward
Powierzchnia	1977 km²
Populacja (1905) • liczba ludności	242 000
• gęstość	122,4 os./km²
Mapa Turyngii w ramach Cesarstwa Niemieckiego (1871-1918). Zaznaczone Księstwo Sachsen-Coburg-Gotha w 1900 r.
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Księstwo Saksonii-Coburga-Gothy (niem. Sachsen-Coburg und Gotha) – księstwo powstałe z nowego podziału ziem linii ernestyńskiej dynastii Wettynów w 1826 roku. Państwo Związku Niemieckiego do 1866 roku. Od 1866 roku państwo Związku Północnoniemieckiego, a po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku jeden z krajów Cesarstwa Niemieckiego.

Po śmierci Fryderyka IV i tym samym wygaśnięciu linii rodu rządzącej księstwem Saksonii-Gothy-Altenburga, powstał spór pomiędzy pozostałymi przedstawicielami rodu o schedę po zmarłym księciu. Spór zakończył się po arbitrażu króla Saksonii Fryderyka Augusta II i zawarciu traktatu w Hildburghausen 12 listopada 1826. Na mocy ustaleń zdecydowano, że:

• Dotychczasowy władca księstwa Saksonii-Hildburghausen książę Fryderyk zostanie władcą księstwa Saksonii-Altenburg (ale bez Gotha). Natomiast władzę nad Hildburghausen przejmie książę Saksonii-Meiningen.
• Saksonia-Meiningen oprócz Saksonii-Hildburghausen, dostanie od Saksonii-Coburg-Saalfeld terytorium Saksonii-Saalfeld oraz dystrykt Themar, a także Mupperg, Mogger, Liebau i Oerlsdorf.
• Księstwo Saksonii-Coburg-Saalfeld otrzyma Saksonię-Gothę od Saksonii-Gothy-Altenburga, tym samym powstały księstwa: Saksonia-Coburg-Gotha i Saksonia-Altenburg.

Władcy księstwa mieli rozbudowaną tytulaturę. Na przykładzie księcia Ernesta:

Wir, Ernst, Herzog zu Sachsen-Coburg und Gotha, Jülich, Cleve und Berg, auch Engern und Westphalen, Landgraf in Thüringen, Markgraf zu Meißen, gefürsteter Graf zu Henneberg, Graf zu der Mark und Ravensberg, Herr zu Ravenstein und Tonna usw.

co można przetłumaczyć na:

My Ernest, książę Saksonii-Coburg i Gotha, Jülich, Kleve i Bergu, a także Angrii i Westfalii, landgraf Turyngii, margrabia Miśni, uksiążęcony hrabia Hennebergu, hrabia Mark i Ravensbergu, pan na Ravensteinie i Tonnie, etc.

 Osobny artykuł: Władcy Saksonii.

• 1826–1844 Ernest I (poprzednio od 1806 książę Saksonii-Coburga-Saalfeld)
• 1844–1893 Ernest II (syn)
• 1893–1900 Alfred (bratanek)
• 1900–1918 Karol Edward (bratanek, usunięty, zm. 1954)

 Osobny artykuł: Koburgowie.

Od nazwy księstwa wzięła się popularna nazwa bocznej linii dynastii Wettynów, rządząca na tronach Belgii, Portugalii, Bułgarii, a także, do dziś, Wielkiej Brytanii.

• 1831 – Leopold I (brat Ernesta I) – król Belgów
• 1837 – Ferdynand II (bratanek Ernesta I i Leopolda I belg.) – tyt. król Portugalii, małżonek królowej Marii II da Gloria
• 1887 – Ferdynand I (bratanek Ferdynanda II port.) – książę, potem król Bułgarii
• 1910 – Edward VII (bratanek Ernesta II) – król Wielkiej Brytanii i cesarz Indii, syn królowej Wiktorii
• 1917 – król Jerzy V (syn Edwarda VII) zmienił nazwisko linii angielskiej na Windsor.

• uproszczona genealogia panujących z dynastii Wettynów:

Drzewo genealogiczne Wettynów

• Władcy Saksonii
• Wettynowie

• Niemiecka mapa księstw turyńskich w 1914 r.