dbo:abstract
|
- Florian Ungler (* unbekannt; † 1536 in Krakau) war ein Buchdrucker und Herausgeber erster Bücher auf Polnisch. Wann und wo Ungler geboren wurde, ist nicht überliefert, man weiß aber, dass er um 1510 aus Bayern nach Krakau kam und dort seine erste Druckerwerkstatt gründete. Er druckte und gab zahlreiche hochwertige Bücher heraus, u. a.
* 1512 die , mit Karten und Informationen über Amerika,
* 1513 das bekannte Gebetbuch Biernats von Lublin, Raj duszny (Paradies der Seele) und
* 1514 Orthographia seu modus recte scribendi et legendi polonicum idioma quam ultissimus, das erste Grammatikbuch der polnischen Sprache.
* 1532 Aemilius Macer[sic!]: De herbarum virtutibus cum veris figuris herbarum [...]. Hrsg. und mit Glossaren versehen von Simon de Lowitz [= Syreniusz Symon, Szymon aus Lowicz], Krakau (Officina Ungleriana); Neudruck Warschau 1979. Obwohl er sein Handwerk hervorragend beherrschte und seine Erzeugnisse von höchster typographischer Qualität waren, konnte er seinen Lebensunterhalt mit Drucken kaum bestreiten, musste sogar seine Werkstatt vorübergehend aufgeben und sich bei Johann Haller verdingen. Insgesamt hatte Ungler bis dahin ca. 80 Positionen herausgegeben. 1521 versuchte er erneut sein Glück mit einer eigenen, neu eingerichteten Druckwerkstatt und gab bis zu seinem Tod (1536) weitere 166 Bücher heraus. Nach seinem Tod führte seine Frau Helena die Werkstatt bis 1551 weiter. (de)
- Florian Ungler (died 1536 in Kraków) and Kasper Hochfeder were printers from Bavaria that after 1510 became pioneers of printing and publishing in the Polish language.
* 1512 Introductio in Ptolomei Cosmographiam, with maps of America
* 1513 Biernat of Lublin's Raj duszny (The Spiritual Paradise) or Hortulus Animae (literally "Garden of the Soul"), was considered the first book printed entirely in Polish. It is, in fact, the second.
* 1514 Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus, the first Grammar of Polish language After having published about 80 works of high quality, he had to close his shop, working for his competitor Johann Haller for some time. From 1521 onwards, he worked again in a new shop of his own, publishing 160 works until his death in 1536, after which his wife Helena Ungler continued until 1551. (en)
- Florian Ungler (fallecido en 1536 en Cracovia) y Kasper Hochfeder fueron impresores de Baviera que, a partir de 1510, se convirtieron en pioneros de la impresión y la publicación en lengua polaca.
* 1512 Introductio in Ptolomei Cosmographiam, con mapas de América.
* 1513 El Raj duszny (El paraíso espiritual) o Hortulus Animae (literalmente "Jardín del alma") de Biernat de Lublin, fue considerado el primer libro impreso íntegramente en polaco. Es, de hecho, el segundo.
* 1514 Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus, la primera gramática de la lengua polaca. Ungler también pasó a la historia como innovador de las fuentes. En 1527, utilizó una fuente ligeramente cursiva, que se considera el primer intento de crear una fuente polaca. Alrededor de 1531 introdujo el texto fractal, también utilizó fuentes hebreas y griegas. En Hot Paradise y otros libros, usó, por ejemplo, la letra griega alfa para denotar los sonidos polacos ą y ę. También publicó en húngaro y alemán.Después de haber publicado unas 80 obras de gran calidad, tuvo que cerrar su taller, trabajando durante algún tiempo para su competidor Johann Haller. A partir de 1521 volvió a trabajar en un nuevo taller propio, publicando 160 obras hasta su muerte en 1536, tras lo cual su esposa Helena Ungler continuó hasta 1551. (es)
- Florian Ungler (zm. w 1536 w Krakowie) – drukarz książek pochodzący z Bawarii. Działalność drukarską rozpoczął w Krakowie, gdzie 25 lipca 1510 r. założył pierwszą w Polsce drukarnię drukującą książki w całości w języku polskim. W latach 1513–1514 pracował w spółce z W. Lernem, po rozwiązaniu jej znów pracował sam. Wydawał m.in. nakłady Hallera i Marka Szarfenbergera. Trudności finansowe i silna pozycja Hallera w Krakowie zmusiły Unglera do likwidacji drukarni w 1516 r. i przejścia z materiałem typograficznym do oficyny Hallerowskiej, gdzie do lipca 1520 r. pełnił funkcję kierownika technicznego. Po rozwiązaniu umowy z Hallerem, od 1521 roku ponownie prowadził samodzielnie drukarnie. Pożar 24 kwietnia 1528 zniszczył drukarnię, ale rok później wznowiła ona pracę. Wypadek jednak wpłynął na jej działalność, jak również problemy finansowe właściciela. Ungler utrzymywał kontakty z innymi drukarzami krakowskimi: Hieronimem Wietorem i . Zasób typograficzny Unglera był bardzo bogaty i niejednolity. Obie drukarnie posiadały łącznie kilkadziesiąt kompletów pism, serii inicjałów i ponad tysiąc drzeworytów o różnej wartości artystycznej, wykonanych głównie w Krakowie. Ungler używał kilku sygnów drukarskich, przedstawiających św. Floriana. Druki jego odznaczały się nierównym poziomem artystycznym, na ogół dość przeciętnym. Nowatorstwo Unglera polegało na wprowadzeniu po raz pierwszy w Polsce antykwy, polskiej szwabachy, fraktury, czcionki hebrajskiej. W 1527 r. zastosował czcionkę lekko kursywą, która uważana jest za pierwszą próbę stworzenia czcionki polskiej. Około 1531 wprowadził fraktal tekstu, używał też czcionek hebrajskich i greckich. Z pierwszej drukarni Unglera wyszło 80 tytułów dzieł. Pierwszy znany jego druk “ Almanach” ukazał się na przełomie 1510/11 r. W 1512 roku wyszło dzieło pt. Introductio in Ptholomei Cosmographiam z mapą Ameryki autorstwa Jana ze Stobnicy. Rok później ukazał się jego nakładem Raj duszny (Hortulus animae) w tłumaczeniu Biernata z Lublina, druga drukowana książka w języku polskim. Ok. 1514 roku wydał Ortographia seu modus recte scribendi et legendi polonicum idioma, traktat o ortografii polskiej Stanisława Zaborowskiego. Z drugiej drukarni wyszło 166 pozycji m.in. bogato ilustrowany zielnik Stefana Falimirza O ziołach i mocy ich w 1534 roku, pierwsze drukowane mapy Polski i zachodniej części Litwy autorstwa Bernarda Wapowskiego (1526) i Żywot Pana Jezu Krysta Baltazara Opeca (1522). Przez cały czas swojej działalności drukarskiej Ungler borykał się z problemami finansowymi. Po jego śmierci w 1536 r. oficynę poprowadziła żona, Helena. Gdy zmarła w 1551 roku, urządzenia i materiał typograficzny oficyny dostały się drogą sprzedaży w ręce rodziny Szarffenbergów. (pl)
|
rdfs:comment
|
- Florian Ungler (* unbekannt; † 1536 in Krakau) war ein Buchdrucker und Herausgeber erster Bücher auf Polnisch. Wann und wo Ungler geboren wurde, ist nicht überliefert, man weiß aber, dass er um 1510 aus Bayern nach Krakau kam und dort seine erste Druckerwerkstatt gründete. Er druckte und gab zahlreiche hochwertige Bücher heraus, u. a. (de)
- Florian Ungler (died 1536 in Kraków) and Kasper Hochfeder were printers from Bavaria that after 1510 became pioneers of printing and publishing in the Polish language.
* 1512 Introductio in Ptolomei Cosmographiam, with maps of America
* 1513 Biernat of Lublin's Raj duszny (The Spiritual Paradise) or Hortulus Animae (literally "Garden of the Soul"), was considered the first book printed entirely in Polish. It is, in fact, the second.
* 1514 Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus, the first Grammar of Polish language (en)
- Florian Ungler (fallecido en 1536 en Cracovia) y Kasper Hochfeder fueron impresores de Baviera que, a partir de 1510, se convirtieron en pioneros de la impresión y la publicación en lengua polaca.
* 1512 Introductio in Ptolomei Cosmographiam, con mapas de América.
* 1513 El Raj duszny (El paraíso espiritual) o Hortulus Animae (literalmente "Jardín del alma") de Biernat de Lublin, fue considerado el primer libro impreso íntegramente en polaco. Es, de hecho, el segundo.
* 1514 Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus, la primera gramática de la lengua polaca. (es)
- Florian Ungler (zm. w 1536 w Krakowie) – drukarz książek pochodzący z Bawarii. Działalność drukarską rozpoczął w Krakowie, gdzie 25 lipca 1510 r. założył pierwszą w Polsce drukarnię drukującą książki w całości w języku polskim. W latach 1513–1514 pracował w spółce z W. Lernem, po rozwiązaniu jej znów pracował sam. Wydawał m.in. nakłady Hallera i Marka Szarfenbergera. Trudności finansowe i silna pozycja Hallera w Krakowie zmusiły Unglera do likwidacji drukarni w 1516 r. i przejścia z materiałem typograficznym do oficyny Hallerowskiej, gdzie do lipca 1520 r. pełnił funkcję kierownika technicznego. Po rozwiązaniu umowy z Hallerem, od 1521 roku ponownie prowadził samodzielnie drukarnie. Pożar 24 kwietnia 1528 zniszczył drukarnię, ale rok później wznowiła ona pracę. Wypadek jednak wpłynął na je (pl)
|