Chris's Reviews > Hoe fictie werkt

Dit boek stond al heel lang op mijn favorietenlijst en dat bleek terecht. James Wood slaagt er glansrijk in om zijn haarfijn uitgeschreven analyses met puur en oprecht enthousiasme te combineren. De titel dekt ook precies de lading en ik zou het dan ook elke gepassioneerde lezer willen aanraden. Want zelfs al ben je een doorgewinterde literatuurliefhebber, hier valt zoveel moois en boeiends te rapen, niet alleen over hoe geschreven fictie werkt, maar evenzeer qua leestips uit de literatuurgeschiedenis.

Altijd weer is het Flaubert die opduikt als vader van de moderne, 'realistische roman' (een beladen term die in het laatste deel kritisch, maar liefdevol door Wood onder de loep wordt genomen). Ook in De Wil en de Weg - over het Schrijven van Romans en Verhalen van Jan Brokken dat ik onlangs las, werd diens radicaal vernieuwende visie op de roman en zijn invloed op alles wat volgt dubbel onderstreept. Ik ga dus na al die jaren Madame Bovary nog eens moeten herlezen en nog een heleboel andere grote klassiekers (Tsjechov eindelijk, Nabokov en Dostojevski opnieuw, Henry James, V.S. Naipoul of Marilynne Robinsons Gilead ...) en kleinere geheimtips die ik tijdens het lezen van dit boek aan mijn to-read-lijst heb toegevoegd.

Woods beginhoofdstukken over het vertellen, het gebruik van de vrije indirecte rede en de opkomst van de flaneur vond ik het sterkst, misschien omdat hij er zo uitgebreid blijft bij stilstaan. Maar ook de rol van details, de weergave van het bewustzijn en het creëren van fictieve personages en dialogen bieden eindeloos veel inzicht, om niet te zeggen eye-openers die me voortaan nog aandachtiger zullen doen lezen en, als het goed is, intenser laten genieten van literaire fictie.

Het enige nadeel is dat je vrijwel alles wat je hier leest wil 'opslaan' om het niet te vergeten. Kortom: zo'n boek dat je graag binnen handbereik houdt om van tijd tot tijd naar terug te grijpen. Voordeel is dan weer dat James Wood zijn hoofdstukken opdeelde in korte, genummerde passages, zodat je snel zaken kan terugvinden. Inspirerend aanbevolen dus!