Wikipedia:Prinsipio

  • Teritòrio
    Vila Capra, dita La Rotonda (conosesta anca cofà Vila Almerico-Capra o Vila Capra-Valmarana) la xe na vila vèneta a pianta sentrałe costruìa da Andrea Palladio a partir dal 1566 a do pasi da la sità de Vicensa. El nome "Capra" el vien dal cognome dei do fradełi che i ga conpletà el edifegà dopo verlo cronpà inte el 1591. La Rotonda la xe probabilmente la vila piasè famoxxa del Palladio e forsi anca de tute le viłe vènete, e uno dei edifici piasè inportanti de la storia de l'architetura de l'epoca moderna.
    Co inte el 1565 el canònego conte Paolo Almerico, che el s'avea retirà da la Curia Romana dopo èsar sta referendario apostòlego soto i papi Pio IV e Pio V, el ga deçidesto de tornar inte ła sità andoe che el xera nasesto (Vicensa) e costruirse na residensa de canpagna, no el s'avaria mai imaxenà che la caxa che el ga comisionà a l'architeto Andrea Palladio la saria devegnesta uno dei protòtepi architetòneghi piasè studiai e imitai par i sìncue sècoli dopo.

    Lexi la voxe...

    Cervantes Jáuregui

  • Istòria
    Tèsara de iscrision del Partio Sociałista del 1972
    El Partio Sociałista Itałian (PSI) el xe sta on partio pułitego fondà inte el 1892 e operante in Itàlia fin al 1994, de ispirasion Sociałista, Socialdemocràtega, Sociałista liberałe e riformista.
    Durante el rexime fasista e, in partegołare, dopo ła metesta al bando de tuti i partii co ła ecesion del Partio Nasionałe Fasista, el PSI el ga continuà, inte i łìmiti del pusìbiłe, ła so atività inte ła clandestinità, mentre ła diresion del Partio ła intentava de informarse so ła vita pułìtega del Stato e de influirghe da l'exilio fransexe.
    Considarà èsar uno dei partii sentrałi de ła prima repùblega italiana, el ga faxesto parte de tuti i goerni dal 1963 finmente a l'ùltemo prima de Tanxentòpołi, motivasion che ła ga portà el partio a èsar inte łe condision de gaver da sarar e che de consevensa faxendo mancar ła majoransa in parlamento portando el goerno saltar.

    Lexi ła voxe...

    imàzene del dia

    Cervantes Jáuregui

  • Siensa
    L'àcua ła xe on conposto chìmego de formuła mołecołar H2O, andove i do atomi de idròxeno i xe ligai a l'atomo de osìxeno co on ligame covałente. In condision de tenperadura e presion normałi ła se prexenta cofà on sistema bifaxe - costituio da un licuido incołor e insaor (che el vien ciamà "àcua" in senso streto) e da on gas incołore (ciamà vapor àcueo) - ma anca cofà on sołido (dito jaso) inte el caxo andove ła tenperadura ła sìpia conpagna o inferior a ła tenperadura de conxełamènto.


    L'àcua parò, no ła xe inportante solché inte el canpo de ła fìxega e de ła chìmega, ma ła ciapa on roło de granda riłevansa inte ła so doparasion inte l'omo, o sia ła inportansa de l'àcua inte el nostro corpo.



    Lexi ła vóxe...

    imàzene del dia

    Cervantes Jáuregui

Lo savéito che?

Ła Repùblega de San Marco ła xera on stato metesto in pié a Venèsia in sèvito de l'insuresion de ła sità contro el goerno austriago el 17 de marso 1848. Proclamà el 22 de marso dai do patrioti Daniele Manin e Nicolò Tommaseo, ła Repùblega, che ła se riciama xà inte el nome a ła vècia Repùblega de Venèsia, ła xe durà poco, e Venèsia ła xe stà ciapà da novo da l'exèrsito asbùrxego el 24 de agosto 1849, dopo na eròega rexistensa che ła xe ndà vanti par ben disete mexi.

Lexi la voxe...

On provèrbio a ócio

Co poco se vive, co gnente se more

On testo a ócio

Hà da viver le belle, e le brutte,
    E per questo ghe voi ben a tutte.
    D’Amore la fortuna
    Un poco per una
    Ghe n’hà da gustar.

Fioli cari tiolè ’l mio conseggio,
    Se quella xe bona,
    Quell’altra xe meggio,
    Tutti i vezzi dell’arte amorosa
    No se puol co’ una sola gustar.



Giorgio Baffo, Opere di Giorgio Baffo
ła ze meta de turismo culturałe par el so patrimònio artìstego e ła ze stada declarada Patrimònio de l'umanità par łe tante òpare architetòneghe de Pałàdio
el ze el caołogo de ła Marca Trevizana, tera che da l'alta età de mezo ła ze famoza par ła richesa culturałe e econòmega.

Trevizo:Pałaso dei Trezento in Piasa dei Siori

Ócio!: Premetindo che ła łéngua vèneta no ła ga oncora on stàndar bel-ché definio e che ła ga de consevensa pì de na variante, par capirse tuti mejo e réndar i artìcułi de Wikipèdia na cołesion de conceti ai cuałi tuti i połe farghe ingreso, se ga fato-sù de łe convension de scritura che, tegnendo fede a ła Grafia Vèneta Internasionałe Moderna, łe rende ła ensiclopedia pì omozènea.

.
Wikipedia e i so projeti fradeƚi multiłengua:
Meta-Wiki, coordinamento dei projeti WikimediaWikiSpecies, catalogo de ƚe speçe viventiMediaWiki, el software dei projeti WikimediaWikiversità, rixorse e atività didategheWikisionàrio, gaƚepin e lesegoWikinotisie, fonte de notisie a contegnuo vertoWikisource, documentasion de publego dominioWikimedia Commons, rixorse multimediaƚi condivixeWikipedia, l'ençiclopedia libaraWikimania, confarensa dedicada ai projeti WikimediaIncubator, projeti in partensaWikiquote, na racolta de citasionWikibooks, ƚa biblioteca libaraWikidataWikivoyageWikimedia Foundation, organixasion che jestise i projeti Wikimedia
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Prinsipio&oldid=1178624"
Léngua