Kontent qismiga oʻtish

Dilshod Nazarov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dilshod Nazarov

Dilshod Nazarov 2017-yilgi Osiyo chempionati
Shaxsiy maʼlumotlari
Jinsi erkak
Tavallud paytidagi ismi Dilshod Jamoliddinovich Nazarov
Fuqaroligi Tojik
Tavallud sanasi 6-may 1982-yil (1982-05-06) (42 yosh)
Dushanbe, Tojik SSR, Sovet Ittifoqi
Boʻyi 1.87 m (6 ft 1 12 in)
Vazni 120 kg (265 lb)
Sport
Qaysi sport Yengil atletika
Murabbiy(lar)i Yury Kuskunov

Dilshod Jamoliddinovich Nazarov (tojikcha: Dilşod Çamoliddinovic Nazarov , forscha: دلشاد نظروف‌ ; ruscha: Дильшод Джамолиддинович Назаров , Dilshod Djamoliddinovich Nazarov) (1982-yil 6-mayda tavallud topgan) – tojikistonlik yengil atletikachi. Nazarov oʻz mamlakatini toʻrt marta Olimpiya oʻyinlarida (2004, 2008, 2012 va 2016-yili) himoya qilgan va Rio-de-Janeyroda oltin medalni qoʻlga kiritgan, bu Tojikiston uchun Olimpiya oʻyinlari tarixidagi birinchi oltin medal hisoblanadi.

Nazarov yengil atletika boʻyicha jahon chempionatida (2005-yildan 2017-yilgacha) yetti marta qatnashgan, ammo mintaqaviy musobaqalarda eng muvaffaqiyatli ishtirok etgan: u ketma-ket toʻrt martta yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida medallar qoʻlga kiritgan va 2006, 2010 va 2014-yillarda Osiyo oʻyinlarida bolgʻa boʻyicha chempion boʻlgan. U oʻzining birinchi global medalini (kumush) 2010-yilda IAAF Continental Cup musobaqasida qoʻlga kiritgan.

Nazarovning ushbu musobaqadagi shaxsiy eng yaxshi koʻrsatkichi 2013-yilda oʻrnatilgan 80,71 metr boʻlgan.

Tojikiston poytaxti Dushanbeda tavallud topgan uning birinchi eʼtiborga molik xalqaro natijasi 1997-yilgi Gʻarbiy Osiyo oʻyinlarining bronza medali boʻlgan[1]. Nazarov 1998-yilda yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida jahon miqyosida debyut qildi, ammo finalga chiqa olmadi. Uning birinchi qitʼa oltin medali 1999-yilda engil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida qoʻlga kiritildi. 2000-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida beshinchi oʻrinni egalladi, 2004-yilgi Olimpiya oʻyinlari bronza medali sovrindori Eşref Apak tomonidan qoʻlga kiritilgan va 2001-yilda oʻsmirlar oʻrtasidagi engil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida oʻsmirlar oʻrtasidagi qitʼa chempioni sifatida takrorlangan.

Nazarov 2002-yili Kolomboda boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida toʻrtinchi oʻrinni egalladi va keyingi yili Manilada quvaytlik Ali Mohamed Al-Zinkaviy gʻalaba qozongan bahsda bronza medalini qoʻlga kiritgan[2]. Nazarov birinchi Afro-Osiyo oʻyinlarida qatnashdi va janubiy afrikalik uloqtiruvchi Kris Xarmsedan keyin kumush medalni qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻldi[3][4].

Olimpiada debyuti va Osiyo medallari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida qatnashib, Nazarov saralash bosqichida hech qanday ball olmagan va shu tariqa ikkinchi bosqichga oʻta olmadi[5]. Nazarov keyingi 2005-yilgi Islom birdamlik oʻyinlarida qatnashish bilan boshladi va u yerda oʻz mamlakatiga turnirning yagona oltin medalini qoʻlga kiritgan. 2005-yilgi Jahon chempionatida Nazarov yana saralash bosqichida qolib ketgan[6], ammo 2005-yil Incheonda boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida Nazarov kumush medalni qoʻlga kiritdi va yana Al-Zinkaviyni ortda qoldirgan[2].

2006-yilgi Osiyo oʻyinlarida Nazarov beshinchi va oxirgi raundgacha peshqadamlik qilgan Ali Muhammad Al-Zinkaviyni yengib, oltin medalni qoʻlga kiritgan. Al-Zinkaviy musobaqada peshqadamlik qildi va mavsumda 76,97 metr balandlikka erishdi, Nazarov esa iyun oyida Istanbulda atigi 70,03 metr masofani bosib oʻtdi. 2004-yilgi Olimpiya chempioni Koji Murofushining yoʻqligi qayd etildi; Shunday boʻlsa-da, Nazarovning oltin medali Tojikistonning Osiyo oʻyinlarida sportning istalgan turi boʻyicha birinchi oltin medali sifatida nishonlandi[7]. Bundan tashqari, bu ularning engil atletika boʻyicha Osiyo oʻyinlaridagi birinchi medali edi[8]. Yana bir mashhur atletikachi Andrey Abduvaliyev 1991-yildan 1997-yilgacha Tojikiston terma jamoasida qatnashib, 1993-1995-yillarda jahon chempionatlarida oltin medallarni qoʻlga kiritgan. 1998-yilgi Osiyo oʻyinlaridagi birinchi va yagona kumush medalini qoʻlga kiritgan[9].

Keyingi yili Nazarov ikkinchi jahon chempionatida qatnashgan, ammo final bosqichiga chiqa olmagan. 2007-yilgi Osiyo chempionatida u Al-Zinkaviyni atigi bir santimetrga ortda qolib, kumush medalni qoʻlga kiritgan[10]. Shuningdek, u iyun oyida Dushanbe shahridagi musobaqada oʻzining shaxsiy eng yaxshi bolgʻa uloqtirish masofasini 78,89m ga oshirgan. 2008-yilda u iyun oyida Olmaotadagi uchrashuvda 79,05 metrgacha yaxshilagan. 2008-yilgi Olimpiya oʻyinlarida u finalda oʻn birinchi oʻrinni egallagan.

Nazarov Uberlandiyada 79,28 m bilan bolgʻa uloqtirish boʻyicha yangi milliy rekord oʻrnatdi. 2009-yil may oyida oʻrnatilgan rekord unga Olimpiya chempioni Primoj Kozmus ustidan gʻalaba qozonish uchun etarli boʻlgan[11]. Nazarov 2009-yilda Berlinda boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha jahon chempionatida yana global miqyosda oʻn birinchi oʻrinni egallagan. 2009-yilgi IAAF Jahon Atletika Finalida Nazarov beshinchi oʻringa koʻtarilgan. U yil oxirida oʻzining ilk qitʼa chempionligini qoʻlga kiritdi va nihoyat, 2009-yilgi yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida ikkinchi oʻrinni egallab, Al-Zinkaviyni magʻlub etgan[12].

Keyingi yili, yaʼni iyun oyida Tojikiston milliy chempionatida Nazarov bolgʻasini uloqtirishni 80,11 m ga qadar yaxshilagan[13]. Osiyo-Tinch okeani vakili sifatida Nazarov 2010-yilgi IAAF Continental Cup musobaqasida ikkinchi boʻlib, yangi tojni qoʻlga kiritgan Yevropa chempioni Libor Charfreytagdan ortda qolgan[14]. Nazarov IAAF Hammer Throw Challenge musobaqasining ilk bosqichida 236,02 ball bilan Koji Murofushidan ortda qolgan va ikkinchi oʻrinni egallgan[15]. Nazarov 2011-yilda ikkinchi IAAF Hammer Challenge musobaqasidagi holatni takrorlagan, bu safar vengriyalik Krishtian Parsdan ortda qolgan[16]. Nazarov 2011-yilgi musobaqada yengil atletika boʻyicha jahon chempionatida finalda oʻninchi oʻrinni egallagan va 80,30 m natija qayd etib, yilni yakunlagan[17].

Nazarov 2012-yilgi mavsumda kamroq oʻyin koʻrsatgan va oʻsha yili uning eng yaxshi bolgʻa uloqtirishi 77,70m ni qayt etgan. 2012-yilgi London Olimpiadasida oʻninchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻlgan, biroq IAAF Challenge musobaqasida beshinchi oʻrinni egallagan[18]. 2013-yil boshida Hallesche Werfertage uchrashuvida gʻalaba qozonish uchun 80,71 m bilan shaxsiy eng yaxshi natijani oʻrnatgan[19].

2021-yil 18-mart kuni Nazarov 2011-yilgi jahon chempionatidan olingan namunalarni qayta tahlil qilish chogʻida taqiqlangan turinabol steroidi aniqlangani uchun AIU tomonidan ikki yilga diskvalifikatsiya qilingan.

Nazarovning 2011-yil 29-avgustdan 2013-yil 29-avgustgacha boʻlgan barcha natijalari diskvalifikatsiya qilingan[20].

Xalqaro musobaqalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tojikiston bayrogʻi Tojikiston nomidan ishtirok etish
Yil Musobaqa Shahar (Davlat) Oʻrin Natija
1998 Yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionati (1998) Annesi (Fransiya) 15 60,02 m
Osiyo oʻyinlari (1998) Bangkok (Tailand) 7 63,91 m
1999 Osiyo oʻsmirlar chempionati (1999) Singapur 1-oʻrin 63,56 m
2000 Osiyo chempionati (2000) Jakarta (Indoneziya) 7 61,62 m
Yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionati (2000) Santiago (Chili) 5 63,43 m
2001 Osiyo oʻsmirlar chempionati (2001) Bandar Seri Begavan (Bruney) 1-oʻrin 68,08 m
Universiada (2001) Pekin (Xitoy) 12 66,10 m
2002 Osiyo chempionati (2002) Kolombo (Shri-Lanka) 4 67,70 m
Osiyo oʻyinlari (2002) Busan (Janubiy Koreya) 9 58,39 m
2003 Osiyo chempionati (2003) Manila (Filippin) 3 69,90 m
Afro-Osiyo oʻyinlari (2003) Haydarobod (Hindiston) 2 69,72 m
2004 Olimpiada oʻyinlari (2004) Afina (Gretsiya) NM
2005 Islom birdamligi oʻyinlari (2005) Makka (Saudiya Arabistoni) 1 76,98 m
Jahon chempionati (2005) Helsinki (Finlyandiya) 15 73,38 m
Osiyo chempionati (2005) Inchon (Janubiy Koreya) 2 71,38 m
2006 Osiyo oʻyinlari (2006) Doha (Qatar) 1 74,43 m
2007 Osiyo chempionati (2007) Amman (Iordaniya) 2 75,70 m
Jahon chempionati (2007) Osaka (Yaponiya) 21 71,70 m
2008 Olimpiada oʻyinlari (2008) Pekin (Xitoy) 11 76,54 m
2009 Jahon chempionati (2009) Berlin (Germaniya) 11 71,69 m
Yakuniy jahon chempionati (2009) Saloniki (Gretsiya) 5 77,14 m

Hozirda Dilshod Nazarov Dushanbe shahrida istiqomat qiladi[21]. Shuningdek, u Tojikiston Respublikasi yengil atletika federatsiyasi prezidenti hisoblanadi[22]. Uning otasi Jamoliddin Nazarov Tojikiston milliy armiyasi askari boʻlib, Tojikiston fuqarolar urushi yillarida Tavildarda halok boʻlgan[23]. Dilshodning onasi esa jismoniy tarbiya oʻqituvchisi va murabbiydir.

Davlat mukofotlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 2-darajali Shon-sharaf ordeni (2015)[24]
  • 2-darajali „Shon-sharaf“ ordeni (2016)[25]
  • „Harbiy hamdoʻstlikni mustahkamlagani uchun“ medali (2016)[26]
  1. West Asian Games. GBRAthletics. Retrieved on 2010-09-08.
  2. 2,0 2,1 „Asian Championships“. GBR Athletics. Athletics Weekly. Qaraldi: 2009-yil 23-may.
  3. Weerawansa, Dinesh (2003-10-30). Ethiopian distance runners and Nigerian sprinters dominate – Afro-Asian Games – Last day.. IAAF. Retrieved on 2009-09-08.
  4. Central Asian Games. GBRAthletics. Retrieved on 2010-09-08.
  5. IAAF. „Official Results - Hammer Throw - Men - Qualification“. Athens Olympic Games 2004 Results - By Event. 2007-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  6. IAAF. „Official Results - Hammer Throw - Men - Qualification“. 2005 World Championships Results - By Event. Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  7. Negash, Elshadai. „Zhang throws Asian Hammer Record - Asian Games, Day Two“. IAAF (2006-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  8. „Asian Games“. GBR Athletics. Athletics Weekly. Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  9. Xinhua. „Hammer thrower Nazarov wins Tajikistan's first Asian Games gold medal“. People's Daily Online (2006-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  10. „Asian Championships - Day One“. IAAF (2007-yil 26-iyul). Qaraldi: 2009-yil 23-may.
  11. Biscayart, Eduardo. „Barrios, Giralt, Savigne, and Vili shine in Uberlândia“. IAAF (2009-yil 21-may). Qaraldi: 2009-yil 21-may.
  12. Two golds for host Chinese as Asian Champs kick off in Guangzhou. IAAF (2009-11-11). Retrieved on 2010-09-08.
  13. Eder, Larry (2010-07-15). Andrey Mikhnevich in Top Shape: 22.09m ! by Alfons Juck, Note by Larry Eder. RunBlogRun. Retrieved on 2010-09-08.
  14. Ramsak, Bob (2010-09-05). EVENT Report – Menʼs Hammer Throw. IAAF. Retrieved on 2010-09-08.
  15. Murofushi and Heidler take overall titles and prize of $30,000 each – IAAF World Hammer Throw Challenge. IAAF (2010-09-08). Retrieved on 2010-09-08.
  16. Ramsak, Bob (2011-12-31). 2011 Hammer Throw Challenge REVIEW – Heidler and Pars claim top honours. IAAF. Retrieved on 2013-06-01.
  17. Ramsak, Bob (2011-09-13). Bolt 9.85, Robles edges Richardson before a packed house in Zagreb – IAAF World Challenge. IAAF. Retrieved on 2013-06-01.
  18. Ramsak, Bob (2012-12-31). 2012 IAAF Hammer Throw Challenge Review – Pars and Heidler retain titles. IAAF. Retrieved on 2013-06-01.
  19. Minshull, Phil (2013-05-26). Nazarov throws Hammer world lead, German throwers also on song in Halle. IAAF. Retrieved on 2013-06-01.
  20. „Olympic hammer champ Nazarov banned 2 years“. ESPN.com (2021-yil 18-mart).
  21. „Profile“. 2006 Asian Games official site. 2016-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 11-dekabr.
  22. Biscayart, Eduardo. „Barrios, Giralt, Savigne, and Vili shine in Uberlândia“. IAAF (2009-yil 21-may). Qaraldi: 2009-yil 21-may.
  23. „Дилшода Назарова чествовали в Минобороны Таджикистана | Novosti Tadjikistana ASIA-Plus“. asiaplustj.info. Qaraldi: 2021-yil 8-may.
  24. „Супоридани мукофоти давлатӣ ва тақдими ҷоизаи пулӣ ба варзишгар Дилшод Назаров | Президенти Тоҷикистон - President of Tajikistan - Президент Таджикистана - رئيس جمهورية تاجيكستان“. www.president.tj.
  25. „Дильшод Назаров получил из рук Президента Таджикистана орден Шараф II степени“. 2016-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-may.
  26. „Дилшода Назарова чествовали в Минобороны Таджикистана | Novosti Tadjikistana ASIA-Plus“. asiaplustj.info. Qaraldi: 2021-yil 8-may.