Walther Funk

Walther Funk (tam adı: Walther Emanuel Funk; 18 Ağustos 1890; Trakehnen, Doğu Prusya - 31 Mayıs 1960; Düsseldorf), Alman siyasetçi. Nazi Almanyası döneminde Ekonomi Bakanı ve Reichsbank Başkanı.

Hayatı

Berlin Humboldt Üniversitesi ve Leipzig Üniversitesi'nde hukuk, ekonomi ve felsefe okudu. I. Dünya Savaşı'na piyade olarak katıldı fakat 1916 yılında askerlik hizmeti için uygun bulunmayarak terhis edildi. 1920 yılında Schmidt-Sieben Luise ile evlendi. Savaşın ardından, bir gazeteci olarak çalıştı ve 1924 yılında merkez sağ finans gazetesi Berliner Börsenzeitung dergisinin editörü oldu.

Siyasi kariyeri

1931'de NSDAP'a üye olmuş ve Nazilerin iktidara geçtikten sonra Propaganda Bakanlığı (Reichsministerium für Volksaufklärung und Propaganda) müsteşarlığına getirilmiştir. Kısmen ekonomik politikalara duyduğu ilgi nedeniyle, Temmuz 1932 yılında Reichstag milletvekili seçildi. Aralık 1932 yılında Ekonomik Politika Komitesi Başkanı yapıldı. Sonra Üçüncü Reich Basın Sorumlusu yapıldı.

Mart 1933'te Halk Aydınlanması ve Propaganda Bakanlığı (Reichsministerium für Volksaufklärung und Propaganda) Devlet Sekreteri (Staatssekretär) olarak atandı. 1938 yılında, İktisat (Wirtschaftsbeauftragter) Baş Tam Yetkili unvanını devraldı. Şubat 1938'de Hjalmar Schacht'ın ardından Ekonomi Bakanı, Ocak 1939'da Reichsbank Başkanı olmuştur.

Eylül 1943 yılında Merkezi Planlama Kuruluna atandı. Daha sonra, Martin Bormann'ın Hitler üzerindeki etkisine karşı mücadelede Robert Ley, Speer ve Goebbels'e katıldı.^[1] Funk ve Milch, Goering'in 12 Ocak 1944'teki doğum günü partisinde, Funk her yıl olduğu gibi ziyafette doğum günü konuşmasını yaptığında yeniden bir araya geldi.^[2]

Funk, Nazi rejiminin neredeyse sonuna kadar görevde kaldı ve siyasi vasiyetinde Hitler tarafından Joseph Goebbels kabinesinde Ekonomiden Sorumlu Reichsminister olarak devam etmesi için seçildi. Ancak Goebbels'in 1 Mayıs 1945'te intihar etmesinden sonra Funk, Lutz Graf Schwerin von Krosigk'in kurduğu kabinede yer almadı.^[3] 11 Mayıs'ta Amerikan güçleri tarafından tutuklandı ve yargılanmak üzere Ashcan Kampına gönderildi.

Savaştan sonra

Walther Funk (Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi)

II. Dünya Savaşı'nın sonunda, sağlığının kötü olmasına rağmen Funk, Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından diğer Nazi liderleri ile yargılanarak ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır. Ancak 16 Mayıs 1957'de hastalığından dolayı tahliye edilmiştir. Hapishaneden çıkmadan önce Rudolf Hess, Albert Speer ve Baldur von Schirach'a son dakika ziyaretleri yaptı.^[4] Diyabetten dolayı Düsseldorf'ta üç yıl sonra ölmüştür.

Kaynakça

^ Speer, 1970, p. 263.
^ Speer, 1970, p. 322.
^ "After the Battle: The Flensburg Government" (PDF). Battle of Britain International Ltd. 2005. s. 8. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.
^ Bird, Eugene (1974). The Loneliest Man in the World. Londra: Secker & Warburg. s. 121. ISBN 0-436-04290-8.

Ayrıca bakınız

Hjalmar Schacht

Wikimedia Commons'ta Walther Funk ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Speer, 1970, p. 263.

[2] Speer, 1970, p. 322.

[3] "After the Battle: The Flensburg Government" (PDF). Battle of Britain International Ltd. 2005. s. 8. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.

[4] Bird, Eugene (1974). The Loneliest Man in the World. Londra: Secker & Warburg. s. 121. ISBN 0-436-04290-8.

[1]

g t d Nazi Partisi
Liderler	Karl Harrer (1919–1920) Anton Drexler (1920–1921) Adolf Hitler (1921–1945) Martin Bormann (1945)
Tarihçe	Adolf Hitler'in iktidara yükselişi Thule Cemiyeti Sturmabteilung Nasyonal sosyalizm Alman İşçi Partisi Nasyonal Sosyalist Program Birahane Darbesi Kahverengi Ev Yetki Kanunu Reichsparteitag Uzun Bıçaklar Gecesi Nazilerden arındırma
Parti makamları	Amt Rosenberg Hitler Gençliği Hitler Şansölyeliği Nazi Partisi Şansölyeliği NSDAP Sömürge Politika Bürosu NSDAP Askerî Politika Bürosu NSDAP Irksal Politika Bürosu NSDAP Dışişleri Politika Bürosu NSDAP/AO SS SS Eğitim Ofisi
Yayınlar	Völkischer Beobachter Das Schwarze Korps Das Reich Innviertler Heimatblatt Arbeitertum Der Angriff Panzerbär Wochenspruch der NSDAP NS-Frauen-Warte
Önemli üyeler	Artur Axmann Houston Stewart Chamberlain Kurt Daluege Richard Walther Darré Rudolf Diels Karl Dönitz Dietrich Eckart Adolf Eichmann Hans Frank Roland Freisler Wilhelm Frick Walther Funk Joseph Goebbels Hermann Göring Ernst Hanfstaengl Rudolf Hess Reinhard Heydrich Heinrich Himmler Rudolf Höss Ernst Kaltenbrunner Robert Ley Josef Mengele Konstantin von Neurath Joachim von Ribbentrop Ernst Röhm Alfred Rosenberg Bernhard Rust Fritz Todt Baldur von Schirach Arthur Seyss-Inquart Albert Speer Gregor Strasser Otto Strasser Julius Streicher Cosima Wagner
Türevleri	Kara Cephe (Strasserizm) / Alman Sosyal Birliği Alman Reich Partisi / Almanya Ulusal Demokratik Partisi Sosyalist Reich Partisi
İlgili maddeler	Adolf Hitler Okulları Horst-Wessel-Lied Münih Dokümantasyon Merkezi Nationalpolitische Erziehungsanstalten Nazi toplama kampları Nazi Almanyası Nazi şarkıları Nazi Partisi'nin rütbeleri ve nişanları

g t d Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'nin başlıca sanıkları
İdam	Martin Bormann¹ Hans Frank Wilhelm Frick Hermann Göring² Alfred Jodl Ernst Kaltenbrunner Wilhelm Keitel Joachim von Ribbentrop Alfred Rosenberg Fritz Sauckel Arthur Seyss-Inquart Julius Streicher
Hapis (ceza)	Karl Dönitz (10 yıl) Walther Funk (müebbet) Rudolf Hess (müebbet) Konstantin von Neurath (15 yıl) Erich Raeder (müebbet) Baldur von Schirach (20 yıl) Albert Speer (20 yıl)
Beraat	Hans Fritzsche Franz von Papen Hjalmar Schacht
Kararsız	Gustav von Bohlen und Halbach³ Robert Ley⁴
Suçlar	Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar
¹ In absentia. 1972'de Berlin'de keşfedilen ve 1998'de kesin olarak tespit edilen kalıntılar; 2 Mayıs 1945'te intihar ettiğini doğruladı. ² Cezası infaz edilmeden 15 Ekim 1946'da intihar etti. ³ Yargılanmaya elverişsiz bulundu. ⁴ 25 Ekim 1945'te intihar etti.