Aglaonike
Aglaonike, Agloanice veya Tesalyalı Aganice (Grekçe: Ἀγλαονίκη, Aglaoníkē), MÖ 2. veya 1. yüzyılda yaşamış bir Yunan astronomdur.[1] Plutarkhos'un yazmalarında[2] ve Rodoslu Apollonius'un çalışmalarında,[3] kadın bir astronom ve Tesalyalı Hegetor'un (veya Hegemon) kızı olarak geçmektedir. Ay'ın gökyüzünden kaybolmasını sağlayabildiği için bir büyücü olarak görülmekteydi-ki bu Ay tutulmalarının gerçekleşme zamanı ve yerini tahmin edebildiği şeklinde yorumlanabilir.[4][5]
Bir Yunan atasözü, Aglaonike'nin söz konusu olan iddialarına "Evet, Ay Aglaonike'ye itaat eder" şeklinde atıfta bulunmaktadır.[6] Anlaşıldığı kadarıyla büyücü olarak görülen birtakım kadın astronomlar, Aglaonike'yle ilişkilendirilmiştir. "Tesalyalı cadılar" olarak bilinen bu kadınlar, MÖ 3. yüzyıldan, 1. yüzyıla kadar aktiflerdi.[6]
Platon'un diyaloglarından Gorgias'ta, Sokrates, "Lanetlenme pahasına, semadan Ay'ı indirdiği söylenen Tesalyalı bir büyücü kadından" bahsetmektedir.[7]
Plutarkhos, Aglaonike'nin "dolunayın tutulmasının söz konusu olduğu döngülere derinlemesine hakim olduğunu ve Ay'ın Dünya'nın gölgesi tarafından ele geçirileceği zamanı önceden bildiği için kadınları etkileyerek, onları Ay'ı aşağıya indirdiğine inandırdığını" yazmaktadır.[8]
Venüs'teki kraterlerden birine, Aglaonike'nin adı verilmiştir.[6] "Aglaonike" adıyla, bir Jean Cocteau filmi olan Orfe'de, Eurydice'in bir arkadaşı ve Kadınlar Ligi'nin lideridir. Aglaonike, Miras Katı'ndaki 999 isimden biri olarak, Judy Chicago'nun Akşam Yemeği Partisi adındaki enstalasyonunda yer almaktadır.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Peter Bicknell: "The witch Aglaonice and dark lunar eclipses in the second and first centuries BC." In: Journal of the British Astronomical Association, Bd. 93, Nr. 4, S. 160–163, Bibcode: 1983JBAA...93..160B
- ^ Coniugalia praecepta 48 = 145c 14 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., De defectu oraculorum 13 = 417a 14 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Scholion to Argonautica 4.59
- ^ Ogilvie, Marilyn Bailey (1986). Women in Science. The MIT Press. ISBN 0-262-15031-X.
- ^ Schmitz, Leonhard (1867), "Aganice", Smith, William (Ed.), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1, Boston, s. 59, 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 24 Şubat 2015
- ^ a b c Howard, Sethanne (2008). Hidden Giants, 2nd Edition. Lulu.com. s. 31. ISBN 9781435716520.
- ^ "Gorgias". 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2015.
- ^ "Plutarch, Conjugalia Praecepta". 14 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2015.
- ^ "Aglaonice". Elizabeth A. Sackler Center for Feminist Art: The Dinner Party: Heritage Floor: Aglaonice. Brooklyn Museum. 2007. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.