Zazaki zyvon
Vində tispir
Zazaki | |
Səhejə nom: | Zazaki |
Kišvəron: | Turkije, Irag |
Məholon: | Elazig, Bingol, Tunceli |
Rəsmi status: | Ironi zyvonon de ədəbijoti Akademijə |
Syxan kardəkəson həməjəvo ašmard: | |
Rejting: | |
Ǧəzijə | |
Kategorijə: | Hind-Avropə xyjzon |
Hind-Avropə Xyjzon
| |
Nyvyštəj: | Latin |
Zyvoni kilid | |
QOST 7.75–97: | tal 650 |
ISO 639-1: | |
ISO 639-2: | |
ISO 639-3: | tly |
Dijəkə: Zıvonon |
Zazaki zyvon (Zazaki, Dymli) — zazajon zyvon ironzyvonə xyjzonədə gylə zyvone. Əholi 4.000.000 nəfərisə veje. Bynədə bə zazaki zyvoni ən nez byə zyvonon tolyšije.
Zazaki | Tolyši [1] | Zazaki | Tolyši | Zazaki | Tolyši[2] | Zazaki | Tolyši[3] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ez | az | berz | barz | nızm | nyzym | siye | si, sə, səǧ |
tı | ty | biye | bıe | dı | dy | pır | puɾ |
o/a/ey | əv | bın | byn | neweş | noxəš | çım | cam |
ma | əmə | boy | bu | kahn | kanə | gav | ɡo |
şıma | šymə | ke/keye | kə | teze | tožə | post | pust |
keyne | kinə | vist | vist | panc | penč | mêrdek | merdək |
çıçı | cic | bız | byz | şeş | šəš | xoz | xu |
pi/pêr | pijə | mae | moə | hawt | haft | mu | mu |
şıt | šyt | serd | sard | new | nəv | non, nun | nun |
verg | vərg | kerg | karg/kag | nezdi | nez | dû | du |
vıl | vyl | velg | velg | engışt | angyštə | rı | ɾy, ɾu |
va | va | engemin | angivin | sine | sinə | dew | di |
kam | kom | merde | marde | dından | dandon | vizer | iˈzəɾ |
şiyen- | šijən- | zıwan | zyvon | lıng | lyng | espe | əspa |
şew | šəv | aw | ov | zımıstan | zymyston | dızdi | dyzdi |
vat- | vâtē | zan- | zun/zan- | vesar | əvəsor | bıra | bərâ |
gêc | gyž | morjela | mužnə/morženə | vor, vewre | voə | çi | ci |
bermayen | beramesan | roc/roz | ruz | bumlerz | buməlarzə | new serre bi | nəv surə bim |
veng | vang | mezg | mazg | nê | ne | veyve | veye |
zama | zuma | zımıston | zymyston | şew | šəv | name/nome | nom |
Tolyši, azəri ijən zaza bo ijəndy nezə zyvononin. Grafik:[4][5]
Proto Hint-Avropə | Parfi | Azəri (Harzəndi) | Zazaki | Tolyši | Simnani | Xəzəri zyvon | Mijonə Ironi zyvon | Beluči | Kurdi | Farsi |
*ḱ/ĝ | s/z | s/z | s/z | s/z | s/z | s/z | s/z | s/z | s/z | h/d |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
*kue | -ž- | -ž- | -ĵ- | -ž | -ĵ, ž- | -ĵ- | -ĵ-, ž, z | -ĵ- | -ž- | -z- |
*gue | ž | ž (y-) | ĵ | ž | ĵ,ž | ĵ | ĵ, ž, z | ĵ | ž | z |
*kw29 | ? | isb | esb | asb | esp | s | esb | ? | s | s |
*tr/tl | hr | (h)r | (hi)r | (h)*r | (h)r | r | r | s | s | s |
*d(h)w | b | b | b | b | b | b | b | d | d | d |
*rd/*rz | r/rz | r/rz | r/rz | rz | l/l(rz) | l/l | l/l(rz) | l/l | l/l | l/l |
*sw | wx | h | w | h | x(u) | x(u) | x(u), f | v | x(w) | x(u) |
*tw | f | u | w | h | h | h | h(u) | h | h | h |
*y- | y | y | ĵ | ĵ | ĵ | ĵ | ĵ (y) | ĵ | ĵ | ĵ |
Səvonon
[sərost bykə | kodi sərost karde]- ↑ Wolfgang, Schulze: Northern Talysh. Lincom Europa. 2000. (page 35)
- ↑ Paul, D. (2011). A comparative dialectal description of Iranian Taleshi. The University of Manchester (United Kingdom).
- ↑ Quliyeva Humay. Tolışə şikilinə kitob (lüğət)
- ↑ Ludwig, P. (1998). The Pozition of Zazaki the West İranian Languages.
- ↑ Keskin, M. (2012). Orta ve eski İrani dillerin Zazacaya tuttuğu ışık. II. Uluslararası Zaza Tarihi ve Kültürü Sempozyumu, 232-253.