Ti-syang

油畫技巧革新者：提香 Titian 1487 ~ 1576 Italian

為偉大的威尼斯畫家，義大利文藝復興盛期威尼斯派。出生在義大利威尼斯北部風景秀麗的山區小鎮卡多萊，12歲時父親帶他遊歷威尼斯，後來提香再次來到威尼斯便進了 Bellini 的工作室學畫，從此幾乎一生都沒有離開過威尼斯。

u tineng pabaluhay tu nikulitan, Ti-syang Titian 1487 a mihcaan katukuh 1576 a mihcaan Italian, sakay kahemekan nu mikulita ci Wiy-ni-s, I-Ta-li nu naliman misulitay cumelak macakay nu Wi-ni-s. lecuhan i I-ta-li nu Wi-ni-s satipan salungan ku hekal nu buyuay a niyazu’, Ka-tu-lay, 12 ku mihcaan hawsa ladaye nu wama ciniza miliwku i Wi-ni-s, zikuz ci Ti-syang muliya tayza tayza i Wi-ni-s kakelul micumud i Bellini a pikulitan a pikawawan minanam mikulit, namahiza sa i kauzipan niza caay tu piliyas tu Wi-ni-s.

當 Bellini 和 Giorgione 相繼亡故後，提香就完全支配著此共和國的美術地位。

yu, BeIIini atu ci Giorione kakilukilul satu mapatay, ci Ti-syang mipatatungus tu tuyni masakaputay kapulungan a kanatalan tu nu mikulitay.

青年時代在人文主義思想的主導下，繼承和發展了威尼斯派的繪畫藝術，把油畫的色彩、造型和筆觸的運用推進到新的階段，在宗教畫中反映了新興資產階級的道德觀念。

i masakapahay henay a ziday i misulitay tu nu tademawan mizatengay nu mikeliday, micaluk atu plahad tu nu Wi-ni-s kucungay mikulitay, u sikulitay a nikulitan, misanga’ tu wawaya atu mitiyung tu sapisulit uyza micuzuh pacumud tayza I baluhay a ngatu, i pikulitan tu nu kiwkay pakatineng tu kacakatan lekad a nilaculan a matelek ku nizatengan.

作品洋溢著歡欣的情調和旺盛的生命力，但在 1533 年查理五世封他為授以貴族稱號後，則畫了《西班牙拯救了宗教》和《菲力二世把初生的太子唐‧斐迪南獻給勝利之神》等趨逢權貴的作品。

nisanga’an banihiway lipahak ku balucu’ atu nikakapah ku nikauzip, nika i 1533 a mihcaan Ca-li lima a lasubu a mihcaan pangangan u kakitaan zikuz, kulit satu “Si-pang-ya mapalekay tu ku kiwkay” atu “Bey-li tusa a lasubu a mihcaan u nilecuhan a wawa ci Tay-ce-tang.Pey-ti-nan piini ci Sen-li a Di’tu” mahalhal pasayza kakitaan a nikulitan.

他的肖像畫能揭示人物內心世界，中年畫風細緻，穩健有力，色彩明亮；晚年則筆勢豪放，色調單純而富於變化。在油畫技法上對後期歐洲油畫的發展，有較大影響。

u nikulitan tu tademaw niza taneng patahkal paazih tu lalabu nu balucu’ a kitakit nu tademaw, u kizemuay a mihcaan misadimel ku pikulit, icelang tanektek, kulikutitan malikat,caay tu pitantan ku nikulitan, sacacacay ku nipakuli yadah ku nikasumad. i tineng nu pikulit sakay zikuz palahan tu mikulitay nu Ow-cow, tabaki ku nikalilid.

「 提香所作的就是最著名的、最偉大的工作 」 如此的被形容，但他的藝術成就並不能代表他的個性，他是貪得無厭之徒，並利用其身份與地位去助長自我的目的。

u nikawawan ni Ti-syang uyza u singanganay、u kahemekan a kawaw” mahini ku patinaku, nika nalimaan malaheciaytu niza a caay situngus tu waway ciniza, u maadubay a tademaw ciniza, miliyung tu zuma a tademaw atu siaenengay maedap tu nabalucu’an nu uzip.

提香的早期作品受拉斐爾和米開朗基羅影響很深，以後他的作品比起文藝復興鼎盛時期畫家的作品，更重視色彩的運用，對後來的畫家如魯本斯和普桑都有很大的影響。他的作品構思大膽，氣勢雄偉，構圖嚴謹，色彩豐富、鮮艷。

u saayaway nikulitan ni Ti-syang mutesek ku nikalilid ni La-pey-al atu ci Mi-kay-lang-ci-low, zikuz u nikulitan niza palecad tu cumelakay a nisulitan nalimaan a nisangaan nu mikulitay, mangaleb kahenulan ku piyung tu sikulitaya, sakay nuayaw nu mikulitay mahiniay Lu-pen-s atu Pu-san tabaki ku nikalilid. u nisanga’an niza tabaki ku nizatengan, kapah tabaki, makelec ku nisangaan a bacu, u kulikulitan salungan.

提香曾應教皇保羅三世和神聖羅馬帝國皇帝查理五世的邀請到羅馬和皇帝的宮廷中畫了許多肖像畫。但他漫長的一生主要都在威尼斯度過的，留下了大量的作品。他主要的作品是一些宗教和古羅馬神話的題材，充滿戲劇性的氣氛和動感的人體線條。

ci ti-syang nanu Hungti Paw- low tulu lasubu a mihcaac atu Sen-sen low-ma-ti kow Hungti ca-li lima lasubu a mihcaan matakus tayza i Low-ma atu Hung-tiay a luma’ mikulit yadah ku nikulitan tu nu tademaway. nika katenes nikauzip niza angangan itini i Wi-ni-s amauzip, nadah ku nisubelidan tu nikulitan. angangan a nikulitan niza uyza kiwkayay atu kasumamaad a Low-ma a nakamuan nu babalak ku sasulitan, matumes nu saigianan a manamuh mahemek tu nu ka satusil nu uzip nu tademaw.

提香一生的作品大約有400幅，現存300餘。其中的《黛安娜與阿克泰翁》在2008年由蘇格蘭國立美術館和國家美術館以5000萬英鎊的價格買下，成為世界上最昂貴的畫作之一。他筆下作品常先以紅色打底，然後再塗上其他顏色，使得其油畫隱約泛出一種金紅色，此色被稱為「提香紅」。

nikauzipan nikulitan ni Ti-syang pakala tu 400, ayza nisupedan 300 tu. uzumaay “Tay-an-na aci A-ke-tay-ong” i 2008 a mihcaan i Su-ke-lan nu kanatalay a Mey-su-kowan atu kanatal a Mey-su-kowan i 5000 mang nu Ing-pang a kalisiw a aca a micakayan, mala u satekesay nikulitan nu kitakit. u nikulitan niza isasaay u sumanahay ku ayaw, satu nikulitan tahkal ku sumanahay kim, uyni a kulit pangangan han tu “sumanahay Ti-syang”.