Mdudu mabawa-manyoya

Mdudu mabawa-manyoya
Mdudu mabawa-manyoya (Hydropsyche pellucidula)
Uainishaji wa kisayansi
Himaya: Animalia (Wanyama) Faila: Arthropoda (Wanyama wenye miguu yenye viungo) Nusufaila: Hexapoda (Wanyama wenye miguu sita) Ngeli: Insecta (Wadudu) Nusungeli: Pterygota (Wadudu wenye mabawa) Oda: Trichoptera (Wadudu wenye mabawa yanayobeba manyoya) Kirby, 1813
Ngazi za chini
Nusuoda 2 na familia za juu 10: Annulipalpia Martynov, 1924 Hydropsychoidea Curtis, 1835 †Necrotaulioidea Handlirsch, 1906 Philopotamoidea Stephens, 1829 Integripalpia Leptoceroidea Leach, 1815 Limnephiloidea Kolenati, 1848 Phryganeoidea Leach, 1815 Sericostomatoidea Stephens, 1836 Tasimioidea Riek, 1968 †Vitimotaulioidea Sukacheva, 1968 Spicipalpia Hydroptiloidea Stephens, 1836 Rhyacophiloidea Stephens, 1836

Wadudu mabawa-manyoya ni wadudu wadogo hadi wakubwa kiasi wa oda Trichoptera (thrix = unyoya, ptera = mabawa) katika nusungeli Pterygota (wenye mabawa). Jina lao ni tafsiri ya jina la kisayansi. Wadudu hawa wanafanana na nondo wadogo (oda Lepidoptera) na oda hizi zina mnasaba. Lakini badala ya vigamba vya mabawa ya Lepidoptera mabawa ya Trichoptera yanabeba manyoya.

Lava wa spishi nyingi huishi majini lakini wale wa familia Limnephilidae huishi kwenye ardhi. Wanatoa hariri ili kuitengenezea utando au kipeto. Wanaotengeneza utando huishi katika maji yanayotiririka. Utando ni kimbilio na inafaa kutega chakula (wanyama wadogo, viani, masalio). Kipeto cha lava wengine (wadudu-kipeto) kinatumikia kwa kukinga kiwiliwili chororo dhidi ya adui na kinashirikisha vitu vigumu kama chembe za mchanga, vijiti, koa n.k. Lava anaweza kutoa kichwa na kidari (toraksi) na kutembea akivuta kipeto. Kuna lava ambao huishi majini bila utando au kipeto. Hawa hutumia hariri tu ili kutengeneza kifukofuko cha bundo.

• Adicella vera
• Anisocentropus fulvus
• Athripsodes sagittatus
• Cheumatopsyche meruana
• Cheumatopsyche usambara
• Chimarra elga
• Chimarra kenyana
• Chimarra somereni
• Ecnomus dentatus
• Ecnomus fuscus
• Ecnomus mennelli
• Helicopsyche annae
• Helicopsyche bifida
• Helicopsyche pedunculata
• Helicopsyche stoltzei
• Helicopsyche tanzanica
• Helicopsyche usambarensis
• Hydropsyche jeanneli
• Hydropsyche plesia
• Lepidostoma grana
• Lepidostoma oma
• Lepidostoma turka
• Notoernodes inornatus
• Oecetis caudata
• Oecetis thikanensis
• Pseudoxyethira glandulosa
• Pseudoxyethira kenyella
• Setodes gona
• Setodes trifidus
• Tinodes bicuspidalis
• Tinodes guttatus
• Tinodes rungweensis
• Triaenodes elegantulus
• Triaenodes hickini
• Triaenodes tanzanicus
• Ugandatrichia acuta
• Ugandatrichia dentata
• Ugandatrichia tanzaniensis

• 
  Rhyacophiloidea/ Rhyacophilidae (Rhyacophila fasciata)
• 
  Limnephiloidea/ Brachycentridae (Brachycentrus montanus)
• 
  Phryganeoidea/ Phryganeidae (Phryganea bipunctata)
• 
  Lava wa P. Bipunctata katika kipeto chake
• 
  Sericostomatoidea/ Sericostomatidae (Sericostoma personatum)
• 
  Lava wa S. Personatum katika kipeto chake
• 
  Utando wa spishi isiyotambuliwa

Makala hii kuhusu mdudu fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Mdudu mabawa-manyoya kama uainishaji wake wa kibiolojia, maisha au uenezi wake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.

Makala hiyo kuhusu "Mdudu mabawa-manyoya" inatumia jina ambalo halijakuwepo kwa lugha ya Kiswahili. Jina hili linapendekezwa kwa jina la mnyama huyu au wanyama hawa amba(ye)(o) ha(wa)na jina kwa sasa. Wasomaji wanaombwa kuchangia mawazo yao kwenye ukurasa wa majadiliano ya makala. Kamusi za Kiswahili hazina jina kwa mnyama huyu au wanyama hawa.