9. Oktober
Erscheinungsbild
Die njuugende Oktober is die 282. Dai fon dän fon dän gregorioansken Kalänner (die 283. in Skaltjiere), somäd blieuwe noch 83 Deege bit tou't Eende fon't Jier tou.
Foarfaale
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]- 1801: Neen Folter moor in Ruslound.
- 1890: Clément Ader testet sien Éole, aan Damp-bedrieuwenen Fljooger. Hie kumt füüftich Meetere wied, man bloot 20 cm hooch.
- 1962: Uganda wäd fon't Fereende Köönichriek uunouhongich. Milton Obote wäd eersten Premierminister.
- 2005: Clemens August von Galen (* 1878, † 1946), die sik as as Biskop fon Munster juun ju Euthanasie-Politik fon Nazi-Düütsklound iensät hiede, wäd seelich spreeken.
- 2019: In aan Terror-Ounsleek in Halle (Saale) fersoacht aan düütsken Nazi-Terrorist, ap dän Jom Kippur, dän hoochsten juudsken Fierdai, mäd Skjootwoapen in een Synagoge ientoutringen, uum deer do beedjende Ljuude dood tou skjooten. As him dät nit slumpet, uumdät hie ju Doore fon ju Synagoge nit eepen kricht, skjut hie buute een Wieuw dood, dät foarbie gungt. Ätters gungt hie in aan Döner-Loaden un skjut deer aan Kunde dood, buute skjut hie noch aan Passant dood. Noch moor Ljuude wäide ferseerd, man dät blift bie two Doode. Ap dän sälgen Dai wäd hie fäästnuumen.
- 2021: Ätterdät dän aastriekiske Buundeskanzler Sebastian Kurz (ÖVP) Korruptsjoon un Bedjoogeräi foarsmieten wäd, lait hie sien Boantje deel.
Tou Waareld keemen
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]- 1835: Camille Saint-Saëns, frantsöösken Pianist, Oargelist, Musikwietenskupper, Musikpädagoge un Komponist fon ju Romantik.
- 1846: Julius Maggi, aan Swaitser Firmengruunder un Ärfiender fon ju Maggi-Krüüderäi, Pionier fon ju Industrielle Häärstaalenge fon Ietelweeren.
- 1859: Alfred Dreyfus, frantsöösken Offisier.
- 1893: Heinrich George, düütsken Skauspieler
- 1908: Werner von Haeften, düütsken Jurist un Wierstoundsstrieder fon dän 20. Juli 1944
- 1966: David Cameron, britisken Politiker, Premierminister un Ouoardenden fon't House of Commons
Doatum unseeker
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]- 1813: Giuseppe Verdi, Komponist fon ju Romantik. Wildääge koom hie uk eerste ap n 10. Oktober 1813 tou Waareld, dät weet me nit moor seküür.
Stuurwen
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]- 1537: Hans Cranach, aan düütsken Moaler fon ju Renaissance
- 1841: Karl Friedrich Schinkel, prüüsken Architekt, Stäädploaner, Grafiker, Tjooter-Been-Bieldner, Gruunder fon ju Schinkel-Skoule
- 1958: Pius XII., Poabst