Lav Kamenjev
| Lev Kamenev | |
|---|---|
 | |
| Mandat 9.11. 1917. – 21.11. 1917. | |
| Prethodnik | novostvorena pozicija |
| Nasljednik | Jakov Sverdlov |
| Rođenje | 18.7 1883. Starje Gromijki,Rusko Carstvo
|
| Smrt | 2.8 1936. Sovjetski Savez Moskva, Sovjetski Savez
|
| Politička stranka | KPSS |
Lev Borisovič Kamenjev (rus. Лев Бори́сович Ка́менев, rođen kao Lev Borisovič Rozenfeljd; 18.7.1883. - 25.8.1936.) je bio ruski boljševički revolucionar i sovjetski političar, poznat kao prvi predsjednik Sovjetske Rusije, jedan od najmoćnijih političara u prvim godinama sovjetske države, ali i jedna od prvih istaknutih žrtava Velike čistke.
Rođen je u porodici jevrejskog željezničkog radnika koji je, usprkos skromnog porijekla, zaradio dovoljno novaca da sinu osigura studij na Moskovskom univerzitetu. On je prekinut zbog njegovog hapšenja od strane carskih vlasti 1902. godine; godinu dana ranije se Kamenjev priključio RSDRP, te oženio Olgu Bronštajn, sestru Lava Trockog sa kojom će imati dva sina. U emigraciji je zajedno sa Zinovjevim postao bliski suradnik Lenjina. Početkom 1914. se vratio u Rusiju kako bi rukovodio boljševičkom frakcijom u Dumi, ali je nakon izbijanja Prvog svjetskog rata uhapšen i prognan u Sibir. Odatle je pušten nakon Februarske revolucije.
Kamenjev i Zinovjev su se pred Oktobarsku revoluciju sukobili sa Lenjinom, protiveći se planu oružanog preuzimanja vlasti. Usprkos toga je neposredno nakon revolucije proglašen prvim predsjednikom Sovjetske Rusije, a potom je za vrijeme građanskog rata vodio niz državnih funkcija. Tada se, usprkos porodičnih veza, posvađao sa Trockim, te je krajem 1923. zajedno sa Zinovjevom i Staljinom stvorio tzv. trijumvirat koji je spriječio Trockog da pruzme Partiju i državu nakon Lenjinove smrti. Kamenjev je od 1923. do 1924. vršio dužnost sovjetskog premijera. Godine 1925. se trijumvirat raspao, pri čemu se Kamenjev opredijelio za Zinovjeva i dijelio njegovu političku sudbinu. Staljin je u toj borbi pobijedio, iskoristivši frakciju Nikolaja Buharina, tako da su Zinovjev i Kamenjev 1927. godine izbačeni iz Centralnog komiteta nakon što su bez uspjeha sa Trockim pokušali stvoriti tzv. Ujedinjenu opoziciju. Za razliku od Trockog, koji je izbačen iz Partije i otišao u egzil, Kamenjev je priznao svoje "pogreške" te zadržao članstvo u Partiji te sljedećih nekoliko godina obavljao niže administrativne dužnosti. Iz Partije je krajem 1932. izbačen nakon tzv. Rjutinove afere, ali je u nju vraćen u decembru 1933. godine.
Nakon što je 1. decembra 1934. ubijen popularni lenjingradski partijski vođa Sergej Kirov, Kamenjev je uhapšen i izbačen iz Partije. Sljedeće je godine na suđenju priznao "moralno suučesnistvo" u ubistvo, a na zatvorenom suđenju za tzv. Kremaljsku aferu bio osuđen na 10 godina zatvora. Tokom izdržavanja kazne je u ljeto 1936. godine doveden u Moskvu gdje mu se zajedno sa Zinovljevim sudilo u tzv. Prvom moskovskom procesu. Na njemu je bio optužen za zavjeru sa Trockim, tokom koje je trebao organizirati atentate protiv Staljina i drugih sovjetskih vođa. Kamenjev je priznao krivnju, navodno dijelom motiviran i time što mu je Staljin lično obećao milost. Usprkos toga je osuđen na smrt i pogubljen sljedeći dan. Njegov proces se smatra početkom Velike čistke u kojoj su stradali i njegove članovi njegove porodice - sinovi Jurij i Aleksandar su bili pogubljeni 1938. i 1939. godine, a supruga Olga (od koje se bio razveo krajem 1920-ih) nešto kasnije, u tzv. Medvjedjevskom pokolju za vrijeme Drugog svjetskog rata 1941. godine. Njegova druga supruga Tatjana Gljebova, sa kojom se bio oženio 1928. godine je umrla u logorima; preživio je jedino njihov sin Vladimir Gljebov (1929 - 1994), koji će poslije postati profesor historije na Novosibirskom univerzitetu.
| Prethodnik: | Predsjednik Sovjetskog Saveza 1917 | Nasljednik: |
| Nitko | Jakov Sverdlov |
