Prijeđi na sadržaj

Isin

Izvor: Wikipedija
Ovaj članak je o gradu. Za "Međunarodni identifikacijski broj vrijednosnih papira" v. International Securities Identifying Number
Isin i drugi važni gradovi Hammurabijeve Babilonije
Drevna Mezopotamija
EufratTigris
Asirologija
Gradovi / kraljevstva
Sumer: UrukUrEridu
KishLagašNippur
Akadsko Carstvo: Akkad
BabilonIsinSusa
Asirija: AssurNiniva
Dur-SharrukinNimrud
BabilonijaKaldeja
ElamAmoriti
HuritiMitanni
KasitiUrartu
Kronologija
Sumerski kraljevi
Asirski kraljevi
Babilonski kraljevi
Jezik
Klinasto pismo
SumerskiAkadski
ElamskiHurijski
Mitologija
Enûma Elish
GilgamešMarduk

Isin je bio grad u Donjoj Mezopotamiji, koji je procvao u 20. vijeku pne. Nijedan kralj Isina nije poznat iz sumerskog perioda, a "Dinastija Isina" se odnosi na amoritske države u Donjoj Mezopotamiji koje su stekle nezavisnost slabljenjem Treće dinastije Ura. Dinastija Isina je nestala cca. 1730. pne. (kratka kronologija).

Historija

[uredi | uredi kod]

Pred kraj 3. vijeka pne. Treća dinastija Ura je tako solabila, da se njen posljednji vladar Ibbi-Sin nije mogao suprostaviti osvajačima iza Elama. Jedan od njegovih službenika po imenu Ishbi-Erra, se iz prijestolnice Ura preselio u Isin. Nakon Ibbi-Sinovog poraza, Ishbi-Erra se proglasio kraljem i nastojao predstaviti kao legitimni nastavljač dinastije.

Ishbi-Erra, međutim, nije uspio uspostaviti njen autoritet, jer su vakuum vlasti iskoristili i drugi gradovi - kao Eshnunna i Ashur - te postali moćna središta. Ishbi-Erra je, međutim, uspio poraziti Elamite i temeljem toga preuzeti vlast nad gradovima kao što su Ur, Uruk i kulturno središte Nippur.

Isin je sljedećih 100 godina prosperirao kao političko, ekonomsko i kulturno središte, pa tako arheolozi danas pronalaze tragove hramove, ali i brojne kraljevske ukaze i zakonske tekstove, Vladari Isina su, po svemu sudeći, koristili trgovačke rute s Perzijskim zaljevom, kao i centraliziranu strukturu ranije sumerske države.

Isin je, međutim, naglo oslabio, a mnogi historičari, na temelju dokumenata iz tog perioda, vjeruju da je došlo do kolapsa irigacijskog sistema. Političku nestabilnost je iskoristio Gungunum, guverner Lagaša koji se otcijepio, osvojio Ur i tako ekonomski obogaljio Isin.Gungunumovi nasljednicui Abisare i Sumu-el (cca. 1905 i 1894) su odsjekli Isin od kanala i preusmjerili ih u svoju prijestolnicu Larsa. U to doba je izgublje i Nippur, te se Isin više nije oporavio. Godine 1860. pne. je legitimnu dinastiju zbacio stranac po imenu Enlil-bani.

Isin je uspio održati svoju nezavisnost sljedećih četrdeset godina, prije nego što ga je pokorio vladar Larse po imenu Rim-Sin.

Kraljevi Isina

[uredi | uredi kod]

Prva dinastija Isina (kratka kronologija)

Ruler Reigned Notes
Ishbi-Erra cca. 1953 – 1921. pne. (kratka) suvremenik Ibbi-Suen od Ura
Shu-ilishu cca. 1920 – 1911. pne. (kratka) sin Ishbi-Errin
Iddin-Dagan cca. 1910 – 1890. pne. (kratka) sin Shu-ilishuov
Ishme-Dagan cca. 1889 – 1871. pne. (kratka) sin Iddin-Daganov
Lipit-Eshtar cca. 1870 – 1860. pne. (kratka) suvremenik Gungunuma od Larse
Ur-Ninurta cca. 1859 – 1832. pne. (kratka) suvremenik Abisarea od Larse
Bur-Suen cca. 1831 – 1811. pne. (kratka) sin Ur-Ninurte
Lipit-Enlil cca. 1810 – 1806. pne. (kratka) sin Bur-Suenov
Erra-imitti or Ura-imitti cca. 1805 – 1799. pne. (kratka)
Enlil-bani cca. 1798 – 1775. pne. (kratka) suvremenik Sumu-la-Ela od Babilona
Zambiya cca. 1774 – 1772. pne. (kratka) suvremenik Sin-Iqishama od Larse
Iter-pisha cca. 1771 – 1768. pne. (kratka)
Ur-du-kuga cca. 1767 – 1764. pne. (kratka)
Suen-magir cca. 1763 – 1753. pne. (kratka)
Damiq-ilishu cca. 1752 – 1730. pne. (kratka) sin Suen-magirov