Prijeđi na sadržaj

Amy Johnson

Izvor: Wikipedija
Ejmi Džonson
Ejmi Džonson o. 1930
Rođenje(1903-07-01)1. 7. 1903.
Kingston upon Hull, East Riding of Yorkshire, Engleska
Smrt5. 1. 1941. (dob: 37)
Estuarij Temze, London, Engleska
Uzrok smrtipad aviona i(li) utapanje; tijelo nije nikada pronađeno
Nacionalnostbritanska
ObrazovanjeBachelor of Arts in Economics
Zanimanjeavijatičarka
oficir Pomoćnih zračnih transportnih snaga
Suprug/aJim Mollison (razvod)
RoditeljiDžon Vilijam Džonson i Ejmi Džonson

Ejmi Džonson (engleski: Amy Johnson) je jedna od najvećih pionira avijacije. Bila je jedna od prvih žena pilota na svijetu. Dokazala je da se žene mogu natjecati i sa muškim društvom. Avijatičkim vještinama ovladala je sa 26 godina u Londonskom avijatičarskom klubu, iste godine je dobila i dozvolu da sama pilotira avionom i dobija inžinjersku dozvolu. Samo godinu kasnije letila je sama od Engleske do Australije. Bila je nagrađena Ordenom Britanske imperije(eng. Order of British Empire).

Djetinjstvo

[uredi | uredi kod]

Ejmi Džonson je rođena u engleskoj luci Hal [1]. Njeni roditelji, Džon Viliam Džonson i majka koja se zvala isto kao i ćerka, Ejmi, su radili u ribarskoj industriji. Učila je u obližnjoj crkvi. Učila je u Kingstonškoj srednjoj školi u rodnom mjestu. Kasnije je studirala na Šefildskom Univerzitetu. Kada je završila univerzitet išla je na kurs za sekretarice. Ali nije željela kancelarijski posao. Željela je da leti i da iskusi poslove kakvi nisu bili nuđeni ženama početkom 20. vijeka. 6. jula ide u Londonski avijatički klub i tamo započinje nov život.

Karijera

[uredi | uredi kod]
Ruta Ejminog leta u Darwin

Kada je htjela da nauči da leti, suočila se sa predrasudama i mnogim problemima. Ipak savladala je silne prepreke i postala je jedna od prvih žena koje su letjele juna 1929. godine. Registracije aviona bile su G-AAAH. [2] Njen otac je jedva uspjeo da nabavi novac za sve to, ali mu je pomogao Lord Vejkfild, poznati major iz toga perioda. Kada je 5. aprila 1930. godine krenula na put iz Londona u Darwin i time prešla 16 000 km malo ljudi je čulo za nju. Ali se ubrzo informisanost o njoj pročula preko radio-prijemnika i novina. Kada je Ejmi letjela htjela je da izbjegne letjenje nad morem jer ako bi se srušila umrla bi. Tako da je putovala iznad Evrope, Istanbula, zatim jugom Azije i na kraju iznad Malajskog arhipelaga. Kada više nije mogla da leti iznad kopna bila je u opasnosti jer je morala da pređe Timorsko more. Avion koji je koristila za taj let jeste bio polovni Džipsi mot. Džipsi mot je bio jedan od najpopularnijih malih letjelica tog doba. Poslije tog leta dobila je Orden Britanske imperije kao i nagradu od deset hiljada funti. Poslije tog velikog leta pisane su mnoge pjesme u čast Džonsonove. Ipak ovaj publicitet smetao je Ejmi i ubrzo je dobila nervni slom.

Ejmi u Zapadnoj Australiji, posjeta godinu poslije velikog leta u sjevernu teritoriju Australije, to jest u Darwin

1931. u jul leti u Moskvu. Time je prošla 2 803 km i to je sve prešla za 21 sat. Tada je oborila po drugi put rekord i postala popularnija.

Drugi veliki letovi i vjenčanje

[uredi | uredi kod]

Kada je 1932. godine Osvojila Atlantik zaljubila se u kolegu, Džima Molisona. Zajedno su prošli Antlantik. Avionske registracije su im bile G-ACCV i stigli su bili u Njujork. U Njujork su krenuli iz Južnog Velsa. Takođe posjetili su i Kejp Taun. Kada su se vjenčali izgledali su kao savršen par. Međutim ubrzo su se razveli i Ejmi se vratila svojoj karijeri solo-pilota. Poslije je oborila još jedan rekord u brzini leteći od Londona do Tokija.

Domovina

[uredi | uredi kod]

1932. godine godine Hulu je dodijeljen Ejmi Džonson Kup Hrabrosti. Ejmi i kada je postala slavna nije zaboravila Hul. Često bi se vraćala u svoju domovinu i družila se sa roditeljima. Kada je Ejmi umrla napravljena je posebna parada u njenoj domovini za nju.

Od 1933. do 1939.

[uredi | uredi kod]

Poslije transatlantskog leta 1933. godine Ejmi i Džim su postali prvi ljudi koji su letjeli non-stop i dvije zemlje. U oktobar 1934. godine Ejmi je letjela iz Engleske u Indiju. Poslije toga je letjela i u Kejp Taun i tako je oborila rekord svoga muža. 1937. desio se događaj koji šokirao čitav svijet. Avijatičarka Amelija Erhart je prosto nestala leteći oko svijeta. Taj događaj imao je uticaj na Džonsonovu i poslije toga nije letjela pune 2 godina. Tokom te dvije godine Ejmi se 1938. godine razvela od Džima. Godinu poslije razvoda nastavila je da leti.

Drugi svjetski rat

[uredi | uredi kod]

Kada se Ejmi vratila letenju nastavila je da dobija niz priznanja. Ejmina slava imala je i loše uticaje na narod. Jedan od lošijih uticaja bio je to što su je ljudi kopirali i što su iskoristili njenu slavu za pranje novca. Poslije toga bilo joj je veoma teško pronaći posao, jer je prestupi Drugi svjetski rat. Uskoro je pronašla posao. Tokom drugog svjetskog rata Ejmi je pilotirala za Vazdušni pomoćni saobraćaj ili tako zvanu firmu ATA. Ta firma je osnovana da bi se avioni prevozili iz fabrike u funkcionalnim aerodromima.

5. januara 1941. godine Ejmi je umrla srušivši se blizu rijeke Temze radeći za ATA. Nikada nije saznato što se desilo toga dana i zašto se srušila. Mnogi govore da je to bio uzrok lošeg vremena. Poslije tog pada koji je uzdrmao svijet, Ejmino tijelo nije nikada pronađeno. Od tada se njena smrt smatra jednim od najvećih misterija u Velikoj Britaniji. Bio je to tužan dan za čitav svijet. Kao i mnogi drugi iz firme ATA,Ejmi je umrla u Drugom svjetskom ratu. Poslije njene smrti mnoge žene su podstaknute da rade poslove koji su smatrani muškim i da ne rade samo 'ženske poslove'. [3]

Svijet poslije Ejmine smrti

[uredi | uredi kod]
Amy Johnson Avenue

Kada je Ejmi umrla napisan je film Oni lete sami u kojem je glumica Ana Nigl glumila Ejmi, a Džima je glumio Robert Njutn. U filmu se radi o ljubavi između Džima i Ejmi, o njihovom životu, letovima i poznatom gubitku stabilnosti tokom leta za SAD. Takođe je počeo da se piše list Žena Inžinjer koju je napravilo Udruženje Ženskog Inžinjeringa, čija je predsjednica bila prethodno Ejmi Džonson. U broju koji je izašao u martu 1941. godine nalazile su se pohvale za nju od svih ljudi koji su je poznavali. Danas je u Ejminu čast u Darwinu otvorena ulica pod nazivom Amy Johnson Avenue. Dok je u Engleskoj podignut kip u njenu čast. [4]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. Sajt Hula Ejmina domovina
  2. G-AAAH Ejmin avion
  3. 5. januar 1941. Misterija o Ejmi
  4. Kip u Hulu Ejmin kip

Literatura

[uredi | uredi kod]