Johannes Gutenberg
Quest artitgel u questa secziun ha basegn d'ina repassada. Sche ti t'interesseschas per la tematica, pos ti al repassar e meglierar. Motiv: La plipart da quest artitgel pertutga l'istorgia dal squitsch (u stampa) da cudeschs, la Bibla e la Refurmaziun en il Grischun. Ins duess exportar las parts relativas e scriver in pau dapli davart la persuna Gutenberg --Andreas 15:56, 11 matg 2011 (CEST) |
Johannes Gutenberg vala sco l'inventader da la tecnica da stampa. Sia invenziun che lavurava cun letras moviblas, cun las qualas ins pudeva cumponer ils pli differents texts ha revoluziunà la multiplicaziun da scrittira e rendì accessibels texts scrits a persunas main ritgas. La Refurmaziun ha d'engraziar ses grond success a la stampa.
Ils emprims cudeschs stampads en il Grischun cumparan l'emprim en rumantsch e stattan medemamain en connex cun la Refurmaziun. Gutenberg è naschì enturn l’onn 1397 a Mainz. Schegea ch’el era in nobel, s’intressava el per lavurs da mastergnants. L’onn 1445 ha el inventà la tecnica da stampa. El vuleva stampar la Bibla a moda pli sperta e pli favoraivla. Cun sia nova tecnica era quai pussaivel, ed el ha, l’onn 1452 l’emprima giada pudì stampar la Bibla. Per pudair stampar la Bibla ha el stuì tschantar letras da metal durant trais onns, fin ch’el aveva l’entira Bibla. Ils refurmaturs levan ch’era la glieud simpla sappia leger la bibla ed interpretar sez ils texts. Cun l’invenziun da Gutenberg han ins pudì publitgar la Bibla en differents linguatgs. Ins stueva be translatar la Bibla en il linguatg dal pievel. Tar ils Romontschs ha Jachiam Bifrun da Samedan translatà la bibla. Uschia pudevan ins stampar fetg bleras biblas en curt temp. Gutenberg ha uschia pussibilità da squitschar la Bibla era per ils Rumantschs.