Roman Marcinkowski (ur. 1942) – biskup senior diecezji płockiej, w latach 1985-2016 biskup pomocniczy diecezji płockiej.
Ten artykuł ma chronologiczny układ cytatów.
Współczesny człowiek jest dziwny: potrafi zaufać wszystkim i wszystkiemu, tylko nie Bogu! Człowiek dzisiaj ufa wróżkom, jasnowidzom, ufa magikom i znachorom, ufa różnym idolom i guru, ufa znakom i przepowiedniom, ufa samemu sobie, swym ograniczonym zdolnościom i możliwościom, zawierza swój los zdobytej fortunie, osiągniętemu stanowisku, zawartym znajomościom.
Źródło: homilia w sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Płocku podczas obchodów 75. rocznicy objawień Jezusa Miłosiernego, 22 lutego 2006
Czym byłby Płock, nasze miasto, bez katedry i skarbca, bez biskupstwa istniejącego tu od 1075, bez 650-letniego kościoła i parafii farnej, bez tylu innych kościołów w przeszłości i dniu dzisiejszym, bez opactwa i Muzeum Diecezjalnego, bez Seminarium Duchownego i Biblioteki, Archiwum Diecezjalnego, bez Liceum im. Małachowskiego, najstarszej z polskich szkół, której początki sięgają funkcjonującej już w 1180 szkoły przy kolegiacie św. Michała, bez figur i krzyży przy drogach, na osiedlach, w domach, bez świąt chrześcijańskich i obrzędów, bez tradycji religijnej, bez zgromadzeń zakonnych, bez sanktuarium Miłosierdzia Bożego? Czymże byłby Płock bez Chrystusa?! Bez odniesienia do Chrystusa nie sposób zrozumieć (…) dziejów naszego miasta, parafii farnej, dziejów narodu.
Źródło: homilia podczas obchodów 650-lecia kościoła farnego w Płocku, 23 kwietnia 2006
Byłoby jakąś głęboką nieuczciwością, by nie powiedzieć zaślepieniem, przypisywanie sobie wyłącznie tego wszystkiego, co zebraliśmy z naszych pól, łąk i sadów. Wynalazki techniczne uczyniły niewątpliwie lżejszą pracę rolnika. Czy jednak zastanawiamy się nad tym, że w jednym ziarnku kryje się potężna tajemnica i moc życia, która nie jest dziełem człowieka, bo przewyższa ona możliwości nie tylko pojedynczego człowieka, ale nawet całej ludzkości?
Źródło: homilia w Wyszogrodzie podczas dożynek diecezjalnych, 3 września 2006
Posługa biskupa Stanisława [Wielgusa – przyp.], który rozstaje się dziś z Kościołem płockim była (…) stałą, zdecydowaną i konsekwentną obroną podstawowych wartości ludzkich i chrześcijańskich; gorącą miłością i wiernością Kościołowi i Ojcu Świętemu (…), optymistycznym przeświadczeniem że dobra w ludziach jest więcej, silną wiarą, która wszystko zwycięża.
Źródło: homilia w katedrze płockiej na mszy kończącej pracę abp. Stanisława Wielgusa w diecezji płockiej, 31 grudnia 2006
Wszyscy potrzebujemy nawrócenia. Nie tylko ci, których nie ma tu w katedrze, ale także ci, którzy tu są. Potrzebują go biskupi, kapłani, osoby konsekrowane i wierni świeccy. Wielki Post to czas zrywania masek i ukazywania prawdziwego oblicza.
Źródło: homilia w katedrze płockiej na mszy w Środę Popielcową, 21 lutego 2007
Gdy Ojciec Święty odchodził do Domu Ojca miliony Polaków gromadziło się w kościołach, na placach, modląc się i zapalając znicze. Ojciec Święty sprawił, że potrafiliśmy się zjednoczyć i odkryć to, że w każdym z nas jest jakaś cząstka dobra. Pojawiły się deklaracje, że ludzie wstrząśnięci tą śmiercią na pewno staną się lepsi. Lecz z czasem nasz entuzjazm był coraz słabszy, czasu jakby było mniej. Mijają dwa lata od śmierci Jana Pawła II; warto zadać sobie dzisiaj pytanie co stało się z naszymi deklaracjami, postanowieniami, uniesieniami i prośbami.
Źródło: homilia w katedrze płockiej na mszy w drugą rocznicę śmierci Jana Pawła II, 2 kwietnia 2007
Obecnie chce się zredukować Wielkanoc do święconki, zajączków i pisanek. Przez to najważniejsze święto chrześcijaństwa odziera się z najważniejszego religijnego wymiaru. Czy przypadkiem jednak nie o to chodzi tym, dla których chrześcijaństwo jest niewygodne?
Źródło: homilia w katedrze płockiej na wielkanocnej mszy rezurekcyjnej, 8 kwietnia 2007
Nie jest Panem i Zbawicielem Chrystus dla tych, którzy są wprawdzie ochrzczeni i spełniają jakieś praktyki religijne, lecz życie ludzkie od poczęcia aż do naturalnej śmierci jest dla nich wartością względną i może być przedmiotem przetargów i kompromisów.
Źródło: homilia w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Płocku, 15 kwietnia 2007
Przejdźmy od wiary prywatnej do wiary, która przemienia rzeczywistość. Tam, gdzie brak miłości, my bądźmy jedno; tam, gdzie kwitnie nieuczciwość, my mamy być wzorem rzetelności.
Źródło: homilia przed kościołem św. Jana Chrzciciela w Płocku na zakończenie procesji Bożego Ciała, 7 czerwca 2007
Dzisiaj tak łatwo wszystko spłycić, rozmyć, zatracić duchowy, religijny wymiar i skoncentrować się na tym, co nie jest najważniejsze i nie należy do istoty. Można przecież – i to się czyni – zredukować święta do choinki, prezentów, zakupów, ilości dań wigilijnych, śpiewu kolęd, wysłania świątecznej kartki z oklepanymi życzeniami, włączenia się nawet w jakąś akcję charytatywną. Ci chrześcijanie nie usuwają Boga w ogóle, ale po prostu przyznają Mu drugie miejsce, a to właśnie staje się przyczyną ludzkich nieszczęść.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas bożonarodzeniowej pasterki, 25 grudnia 2007
Paradoksem naszych czasów jest to, że ludzie żyją tak blisko siebie, a mimo to jakże często odczuwają samotność. Każdy żyje w małym, ciasnym światku własnych spraw. A przecież być chrześcijaninem, to spełniać testament Chrystusa: „Przykazanie nowe daję wam, abyście się wzajemnie miłowali tak, jak was umiłowałem”. Jest to warunek przynależności do Chrystusa i autentyczności naszej wiary.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas wielkoczwartkowej mszy Wieczerzy Pańskiej, 20 marca 2008
W dniach śmierci i pogrzebu Jana Pawła II ożyło w nas poczucie solidarności i więzi mimo wszystkich różnic i spraw dzielących nas, Polaków na co dzień, zwłaszcza w sferze życia społecznego i politycznego. Trzeba nam powracać do tego doświadczenia, by nie trwonić pokładów dobra, które przecież jest w nas, ale nie zawsze to dobro dochodzi do głosu. Dojrzała troska każdego z nas o dobro wspólne i o dobro każdego człowieka będzie najlepszą formą odczytywania testamentu Jana Pawła II, utrwalenia o nim pamięci, okazania Bogu wdzięczności za ten dar i podjęcia dziedzictwa, jakie nam zostawi. Pamięć o zmarłym Ojcu Świętym powinna nas prowadzić do przejrzystego życia, zgodnego z Ewangelią, do wychodzenia poza krąg naszych prywatnych spraw i do troski o drugiego człowieka, a zwłaszcza tego bezbronnego, słabego, ubogiego, potrzebującego naszej solidarności.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas mszy w trzecią rocznicę śmierci Jana Pawła II, 2 kwietnia 2008
Świat, w którym przyszło nam żyć, rozbraja się duchowo, poddaje się zagrożeniom, a to w konsekwencji prowadzi do upadku cywilizacji i nie potrzeba nam kolejnych wojen światowych, ludzie zniszczą ten świat i doprowadzą go do kataklizmu, jeśli zrezygnują z obrony podstawowych ludzkich i chrześcijańskich wartości, jeśli wyprą się Boga i odrzucą Jego prawa.
Źródło: homilia w sanktuarium maryjnym w Trzebiatowie nad Regą, 17 maja 2008
Prawdy o pomordowanych w Katyniu potrzebujemy dla zdrowej świadomości narodu i dla oczyszczenia stosunków z naszymi braćmi na Wschodzie. Bez prawdy nie ma pojednania. Przebaczamy oprawcom i katom.
Źródło: homilia na dziedzińcu L.O. im. Marszałka Stanisława Małachowskiego podczas mszy z okazji odsłonięcia tablicy pamiątkowej z nazwiskami absolwentów liceum poległych w Katyniu i Charkowie, 17 września 2009
Współczesny świat chce usuwać krzyże z miejsc publicznych. To jak ma się nazywać Polski Czerwony Krzyż? Polski Czerwony Nie-Krzyż?
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas mszy w uroczystość Chrystusa Króla połączonej obchodami 90-lecia PCK w Płocku, 22 listopada 2009
Chrystus i Kościół daje każdemu z nas od początku drogi kapłańskiej ogromny kredyt zaufania. Niech nigdy nie opanowuje nas ludzka próżność i pycha. Jesteśmy prawdziwymi kapłanami tylko wtedy, gdy ludzi prowadzimy do Boga, a nie do siebie. Bycie świadkiem Chrystusa nie ułatwia życia. Trudno być kapłanem, gdy atakowany jest Chrystus, Kościół, Ojciec Święty, gdy ludzie zdawkowo się uśmiechają, ale w sercu czują niechęć. Mimo to, jestem szczęśliwy: że Jezus mnie wybrał, że mogę zgodnie z Jego wolą odpuszczać grzechy, że mogę sprawować sakramenty, że udaje mi się kogoś pocieszyć i wzbudzić nadzieję.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas wielkoczwartkowej mszy krzyżma, 1 kwietnia 2010
Prorocy zniewolenia duszy, rodziny i narodu ogłaszają liberalną radość: człowiek ma być wolny, a wolność może sobie zapewnić przez wolne ustawy, bo według nich to człowiek jest twórcą prawa, jest twórcą swojego losu, twórcą swego szczęścia. Powinien się wyzwolić od ciemnogrodu, a wejść do jasnogrodu, gdzie żyliby ludzie wolni, a nawet samowolni. Coraz częściej, niestety, ośmiesza się wiarę, Kościół, a chwali się tych, którzy pasują do ogólnego założenia, że najważniejsza jest wolność, że nie liczy się prawda.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas mszy z okazji Święta Konstytucji Trzeciego Maja, 3 maja 2010.
Bohaterscy ludzie walczyli za Europę chrześcijańską, którą to zaczęli budować de Gaulle, Schumann, Adenauer. Oni byli katolikami. Widząc spustoszenie dokonane przez bezbożników, uznali zgodnie z katolicką nauką społeczną, że chrześcijanin ma prawo i obowiązek przemieniać świat w duchu chrześcijańskich wartości, takich jak szacunek, miłość, wolność dla przekonań religijnych, odrzucenie agresji i wyzysku ekonomicznego i społecznego. Uznali oni, iż chrześcijanie mają prawo wchodzić w życie polityczne, że nie ma innej drogi do zachowania pokoju, jak tylko budowanie na wartościach chrześcijańskich. O tym zapominają obecni liderzy, współcześni przywódcy, chcący wyrwać Europie jej chrześcijańskie serce i korzenie, i odwrócić od fundamentów cywilizacji euroatlantyckiej.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas sumy odpustowej ku czci Wniebowzięcia NMP połączonej z obchodami 90. rocznicy zwycięstwa nad bolszewikami, 15 sierpnia 2010.
Dlaczego tu jesteśmy? Dlaczego nie odeszliśmy od Jezusa? Bo wierzymy w Boga w chwilach zwątpienia i próby. Wiemy, że wierzyć trzeba, gdy dziś prawda i fałsz znaczą to samo, a dobro i zło mają tę samą wartość. Jezus pytał apostołów: „Czy i wy chcecie odejść?” Po 20. wiekach chrześcijaństwa wciąż słyszymy to pytanie. Bóg nie jest terrorystą i sędzią, to ludzie tak postępują, On pyta: „Czy i wy chcecie odejść”?
Źródło: homilia w kościele św. Jana Chrzciciela w Bielsku podczas mszy z okazji dożynek powiatu płockiego, 5 września 2010.
Wdzięczny może być tylko ten, kto kocha. Kto kocha, ten pamięta, myśli. Im większa miłość, tym większa wdzięczność. Moim obowiązkiem jest kochać człowieka takim, jakim on jest, i okazywać mu wdzięczność, bo to nieprawda, że jesteśmy samowystarczalni i wszystko zawdzięczamy tylko sobie.
Źródło: homilia w kościele św. Stanisława Kostki w Płocku podczas mszy z racji jubileuszu 80-lecia parafii, 10 października 2010.
O wszystkim powinniśmy mówić Jezusowi. A ty o czym chciałbyś Mu powiedzieć? Może o tym, że odszedł ktoś bliski, kto już nigdy nie wróci. Albo powiesz o zranionej czy zdradzonej miłości, niezrealizowanych planach, bo w życiu znów coś nie wyszło. Powiedz Jezusowi, że szukasz pracy, że jesteś bezdomny, że brak miłości w domu, że masz kłopoty z dziećmi, które nie chcą docenić wkładu serca, że są konflikty w pracy, sąsiedzkie gniewy i spory. Powiedz Jezusowi, jak trudno jest dziś być matką i ojcem. Powiedz o swojej samotności, takiej nawet wśród ludzi. Powiedz o chorobie, która tak bardzo dokucza. O czym jeszcze powiesz…?
Źródło: homilia w sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach, 3 lipca 2011.
Dziś, w najstarsze maryjne święto, dziękujemy Bogu za mężnych obrońców Płocka, za mieszkańców miasta, harcerzy i żołnierzy, którzy swoją walką i zmaganiem dowiedli, co znaczą dla nich słowa: Ojczyzna, patriotyzm, wolność, honor Bóg. Wybaw nas dziś Boże od deptania Bożych przykazań, tchórzostwa i nieumiejętności przyznawania się do Ciebie. Spraw, byśmy swe talenty skupili wokół najważniejszych wartości.
Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas sumy odpustowej ku czci Wniebowzięcia NMP połączonej z obchodami 91. rocznicy zwycięstwa nad bolszewikami, 15 sierpnia 2011.
Gdy dla Boga nie ma już miejsca w życiu, tworzy się jego zaprzeczenie – bóstwo. Wtedy zamiast rodziny są związki homoseksualne, zamiast leczenia – eutanazja, zamiast sztuki – pornografia, zamiast prawa – pogarda dla słabych.
Źródło: homilia w kościele św. Stanisława Kostki w Płocku podczas mszy z okazji dożynek powiatu płockiego i miasta Płocka, 4 września 2011.
Dziękuję mu [bp. Marcinkowskiemu – przyp.] za przyjaźń i wielką pomoc, jaką mi zaofiarował, gdy przyszedłem do Płocka i którą mnie otaczał podczas całego mojego pobytu w płockiej diecezji. Na jego ręce składam najserdeczniejsze podziękowania za ten wspaniały tryptyk – dar od kapłanów płockich, który będzie mi towarzyszył do końca moich dni.
Autor: abp Stanisław Wielgus podczas swojego pożegnania z diecezją płocką, 31 grudnia 2006.
