Tamaryszka
| Acrocephalus melanopogon[1] | |||
| (Temminck, 1823) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
tamaryszka | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 lęgowiska występuje przez cały rok przeloty zimowiska | |||
Tamaryszka[5] (Acrocephalus melanopogon) – gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków (Acrocephalidae), wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych (Sylviidae). Zamieszkuje plamowo Europę Południową, południowe części Europy Środkowej i Wschodniej, Bliski Wschód, Azję Środkową oraz północno-zachodnią Afrykę. Występuje głównie w krajach śródziemnomorskich, jednak w wielu miejscach można spotkać ją tylko latem albo zimą. Do Polski zalatuje wyjątkowo. Trzecie stwierdzenie pochodzi ze stawów w Spytkowicach w Małopolsce z kwietnia 2016 r.[6][7]
Podgatunki i zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Wyróżniono trzy podgatunki A. melanopogon[8][2]:
- A. melanopogon melanopogon – południowa Europa na wschód do Ukrainy i zachodniej Turcji, północno-zachodnia Afryka.
- A. melanopogon mimicus – wschodnia Turcja do południowej Rosji, Kazachstanu, Iranu i Iraku; poza sezonem lęgowym także Afganistan i północno-zachodnia część subkontynentu indyjskiego.
- A. melanopogon albiventris – południowo-wschodnia Ukraina i południowo-zachodnia Rosja.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Ten gatunek reprezentuje trzciniaki, a dokładniej trzciniaki prążkowane. Jest dość podobna do rokitniczki i wodniczki, ale u niej dominuje barwa rdzawo-brązowa i jasnobrązowa.
Długość ciała 12–13 cm[9]. Masa ciała 8,5–13 g[9].
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Nie zasiedla „czystych” trzcinowisk, ale trzcinowiska z pałką i sitowiem. Odżywia się głównie małymi owadami jak krętaki. Czasami zjada też pająki. Niekiedy skład diety uzupełnia owocami wiśni (Prunus) i bzu (Sambucus)[9].
Podczas okresu godowego samiec wydaje dźwięki podobne do głosu trzcinniczka, a czasami pieśń przypominającą śpiew słowika rdzawego. Gniazdo jest zwykle uwite wśród suchych trzcin lub kępy wysokich turzyc. W zniesieniu 2–7 jaj, najczęściej 3–6[9]. Wysiadywaniem i opieką nad pisklętami zajmują się oboje rodzice[9]. Inkubacja trwa 13–15 dni, a pisklęta opuszczają gniazdo po około 12 dniach od wyklucia[9].
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje tamaryszkę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy na rok 2015, zawiera się w przedziale 434–712 tysięcy dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku trend liczebności populacji oceniany jest jako prawdopodobnie stabilny[4].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Acrocephalus melanopogon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Moustached Warbler (Acrocephalus melanopogon). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b c d D. Lepage: Moustached Warbler Acrocephalus melanopogon. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-10]. (ang.).
- ↑ a b Acrocephalus melanopogon, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Acrocephalidae Salvin, 1882 (1838) - trzciniaki - Brush, reed and swamp warblers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-10].
- ↑ Tomasz Krzyśków. „Ptaki Polski”. 42 (2/2016), s. 4. Agencja Wydawniczo-Fotograficzna "Aves". (pol.).
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 33. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2016. „Ornis Polonica”. 58, s. 83–116, 2017.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bushtits, leaf warblers, reed warblers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e f J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 616. ISBN 978-84-96553-06-4. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).