Przejdź do zawartości

Powiat wyszkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat wyszkowski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

TERC

1435

Siedziba

Wyszków

Starosta

Wojciech Kozon

Powierzchnia

876,49 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


74 220[1]

• gęstość

84,7 os./km²

Urbanizacja

37,65%

Tablice rejestracyjne

WWY

Adres urzędu:
al. Róż 2
07-200 Wyszków
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu wyszkowskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

1

Liczba gmin wiejskich

5

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Mapa powiatu

Powiat wyszkowski – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wyszków.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 74 220 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 74 283 osoby[3].

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W skład powiatu wchodzą:

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powiat wyszkowski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie warszawskim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat wyszkowski złożyły się 1 miasto i 23 gromady, które wyłączono z trzech ościennych powiatów w tymże województwie[4]:

1 stycznia 1957 roku do powiatu wyszkowskiego przyłączono gromadę Gwizdały z powiatu węgrowskiego[6].

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat wyszkowski (który pod koniec składał się z zaledwie 12 gromad) podzielono na 1 miasto i 5 gmin[7]:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu wyszkowskiego włączono do nowo utworzonego województwa ostrołęckiego[8]. Od 1990 roku istniał Urząd Rejonowy w Wyszkowie. 1 lutego 1991 roku miasto i gminę Wyszków połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską Wyszków[9].

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w województwie mazowieckim przywrócono powiat wyszkowski, składający się z 6 gmin, które odczuwały najsilniejsze związki z Wyszkowem – siedzibą powiatu. W porównaniu z obszarem z początku 1975 roku powiat wyszkowski został zwiększony o gminę Zabrodzie (dawniej w powiecie wołomińskim, a następnie także w województwie ostrołęckim)[10].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 71 626 100 36 230 50,58 35 396 49,42
Miasto 26 987 37,68 13 974 19,51 13 013 18,17
Wieś 44 639 62,32 22 256 31,07 22 383 31,25
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu wyszkowskiego w 2014 roku[11].


Walory turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Krajobraz Niziny Mazowieckiej urozmaicony jest przez doliny rzek: Bugu, Narwi i Liwca oraz lasy Puszczy Białej i Kamienieckiej. W Długosiodle (przy kościele) stoi sześćsetletni dąb szypułkowy „Jan” o obwodzie 680 cm.

Do najstarszych zabytków należą: kościół parafialny z 1793 r. i obelisk Wazów z 1655 r. w Wyszkowie, kościół z 1758 r. (zabytek klasy 0) z drewnianą dzwonnicą z 1768 r. w Barcicach, kościół z 1833 r. w Brańszczyku, pałac z XVIII w. w Dębinkach, zespół dworski z XVIII w. we wsi Głuchy, w którym urodził się Cyprian Kamil Norwid, drewniany dom z poł. XVIII w. w Jasieńcu (pod nr 9), zespół pałacowy w Kręgach z I poł. XIX w., kościół z lat 1836–1866 i zespół pałacowy z 1872 r. w Niegowie, pałac z XVIII w. i plebania z 1838 r. w Popowie Kościelnym i kościół z 1880 r. w Porębie.

Sąsiednie powiaty

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 282.
  5. Od 1961 część Wyszkowa.
  6. Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 28.
  7. Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
  8. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
  9. Dz.U. z 1991 r. nr 3, poz. 12.
  10. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
  11. Powiat wyszkowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]