Partia Socjaldemokratyczna (Estonia)
Państwo | |
---|---|
Skrót |
SDE |
Lider | |
Data założenia |
1990 |
Adres siedziby |
Ahtri 10a V floor Tallinn 10151 |
Ideologia polityczna | |
Poglądy gospodarcze | |
Liczba członków |
5,680 (2019)[2] |
Członkostwo międzynarodowe |
|
Grupa w Parlamencie Europejskim |
Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim |
Barwy | |
Strona internetowa |
Partia Socjaldemokratyczna (est. Sotsiaaldemokraatlik Erakond, SDE) – estońska partia polityczna o orientacji socjaldemokratycznej założona 8 września 1990 roku. W 2004 roku w pierwszych w historii wyborach do Parlamentu Europejskiego partia zdobyła 36,8% głosów. Wynik ten dał jej 3 mandaty. Ostatnie wybory parlamentarne w 2019 roku przyniosły tej partii 55 349 głosów (9,8%). Wynik dał partii 10 mandatów w 101 osobowym zgromadzeniu państwowym – Riigikogu.
Historia[3]
[edytuj | edytuj kod]Utworzenie partii datuje się na rok 1990. W wyborach parlamentarnych w 1992 r. Socjaldemokraci uczestniczyli w koalicji z Estońską Partią Centrum Ziemi; Sojusz zdobył 9,73% głosów, a tym samym 12 miejsc w Riigikogu i uczestniczył w rządzie Mart Laar od 1992 do września 1994 roku. W wyborach parlamentarnych w 1995 r. Moderaci otrzymali jedynie 5,99% głosów, co przełożyło się na 6 mandatów i pozostali w opozycji.
W 1996 r. nastąpiło Połączenie Partii Socjaldemokratycznej i Estońskiej Partii Centrum Ziemi z Mõõdukad (Moderaci).
Pod nazwą Partia Ludowa – Moderaci koalicja wzięła udział również do wyborów parlamentarnych w 2003 r., W których zdobyła 7,04% głosów, a zatem tylko sześć miejsc w Riigikogu. W 2004 r. Zmieniono nazwę partii na Sotsiaaldemokraatlik Erakond.
W wyborach parlamentarnych w 2007 r. Socjaldemokraci zwiększyli swoje poparcie do 10,61% i uzyskali 10 miejsc w Riigikogu i uczestniczyli w koalicji rządowej do 2009 roku.
W wyborach parlamentarnych w 2011 r. partia zdobyła 17,1% głosów, co przełożyło się na 19 miejsc. W marcu 2014 r. nastąpiło utworzenie koalicji między liberalną Partią Reform i SDE. Socjaldemokraci wyznaczyli sześciu ministrów w tym przejściowym rządzie, który będzie działał do następnych regularnych wyborów.
W wyborach parlamentarnych w 2015 r. SDE przystąpiło do koalicji z chadecką Isamaa i Liberalną Keskerakond.
W wyborach parlamentarnych w 2019 r. SDE zdobyło 10 miejsc w Riigikogu.
Poparcie
[edytuj | edytuj kod]Wybory parlamentarne
[edytuj | edytuj kod]Rok | Głosy | Miejsca w Parlamencie | Miejsce | Rząd | Uwagi | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
liczba | % | ± pp. | liczba | ± | ||||
1992 | 44 577 | 9,7 | 12/101
|
12 | 4. | TAK | Jako Moderaci | |
1995 | 32 381 | 6,0 | 3,7 | 6/101
|
6 | 5. | NIE | Jako Moderaci |
1999 | 73 630 | 15,2 | 9,2 | 17/101
|
11 | 4. | TAK
(1999–2002) |
Jako Moderaci |
NIE
(2002–2003) | ||||||||
2003 | 34 837 | 7,0 | 8,2 | 6/101
|
11 | 6. | NIE | Jako Moderaci |
2007 | 58 363 | 10,6 | 3,6 | 10/101
|
4 | 4. | TAK
(2007–2009) |
|
NIE
(2009–2011) | ||||||||
2011 | 98 307 | 17,1 | 6,5 | 19/101
|
9 | 4. | NIE
(2011–2014) |
|
TAK
(2014–2015) | ||||||||
2015 | 87 168 | 15,2 | 1,9 | 15/101
|
4 | 3. | TAK | |
2019 | 55 349 | 9,8 | 5,4 | 10/101
|
5 | 5. | NIE
(2019-2022) |
|
TAK
(od 2022) | ||||||||
2023 | 56 584 | 9,3 | 0,5 | 9/101
|
1 | 5. | TAK |
Wybory do Parlamentu Europejskiego
[edytuj | edytuj kod]Wybory | Głosy | Miejsca w PE | Miejsce | |||
---|---|---|---|---|---|---|
liczba | % | ± pp. | # | ± | ||
2004 | 85 433 | 36,8 | 3/6
|
3 | 1. | |
2009 | 34 508 | 8,7 | 28,3 | 1/6
|
2 | 5. |
2014 | 44 550 | 13,6 | 4,9 | 1/6
|
0 | 4. |
2019 | 77 375 | 23,3 | 9,7 | 2/7
|
1 | 2. |
Liderzy
[edytuj | edytuj kod]- Marju Lauristin (1990–1995)
- Eiki Nestor (1995–1996)
- Andres Tarand (1996–2001)
- Toomas Hendrik Ilves (2001–2002)
- Ivari Padar (2002–2009)
- Jüri Pihl (2009–2010)
- Sven Mikser (2010–2015)
- Jevgeni Ossinovski (2015-2019)
- Indrek Saar (2019-2022)
- Lauri Läänemets (od 2022)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Parties and Elections in Europe [online], parties-and-elections.eu [dostęp 2019-04-13] (niem.).
- ↑ Äriregistri teabesüsteem [online], ariregister.rik.ee [dostęp 2019-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-23] (est.).
- ↑ Sotsiaaldemokraatlik Erakond – Igaüks loeb! [online], Sotsiaaldemokraadid [dostęp 2019-04-13] (est.).