Otar Ioseliani
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód |
reżyser, scenarzysta, montażysta, aktor |
| Lata aktywności |
1958–2015 |
Otar Ioseliani (gruz. ოთარ იოსელიანი; ur. 2 lutego 1934 w Tbilisi, zm. 17 grudnia 2023[1]) – gruziński reżyser, scenarzysta, montażysta i aktor filmowy zamieszkały we Francji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego debiutancki film Kwiecień został zatrzymany w 1962 przez sowiecką cenzurę. Zniechęcony reżyser porzucił na kilka lat kinematograię i rozpoczął pracę w charakterze rybaka oraz robotnika w zakładach metalurgicznych[2].
Pierwszy oficjalnie pokazywany film długometrażowy Cierpkie wino w 1966 otrzymał nagrodę FIPRESCI na festiwalu w Cannes. W 1970 rozgłos zdobył film Był sobie drozd. Zrealizowana w 1975 Pastorałka przez sześć lat leżała na półkach, wstrzymana przez cenzurę. Dopiero w 1982 udało się film pokazać na 32. MFF w Berlinie, gdzie otrzymał wyróżnienie. To doświadczenie skłoniło reżysera do emigracji z ZSRR, pozostania na Zachodzie i osiedlenia się w Paryżu.
W 1984 Ioseliani zrealizował we Francji film Ulubieńcy księżyca, który otrzymał Nagrodę Specjalną Jury na 41. MFF w Wenecji. Kolejne jego filmy: I nastała jasność (1989) oraz Zbóje: Rozdział VII (1996), także były wyróżniane w Wenecji.
W poniedziałek rano (2002) przyniósł mu nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera na 52. MFF w Berlinie[3]. W 2008 na ekrany wszedł film Ogrody jesieni - umiejscowiona w Paryżu historia wysokiego urzędnika francuskiego rządu, który traci stanowisko i jest zmuszony na nowo odnaleźć się w życiu[2].
Przewodniczył obradom jury Złotej Kamery na 53. MFF w Cannes (2000).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ''Zmarł nagradzany m.in. w Wenecji i Berlinie reżyser Otar Ioseliani'' [online], onet.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
- ↑ a b Gruzin zakochany w Paryżu, "Rzeczpospolita", 26 września 2008
- ↑ Otar Ioseliani – lista nagród w bazie IMDb (ang.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 148-155.