Nocek Bechsteina

Nocek Bechsteina
	Myotis bechsteinii
	(Kuhl, 1817)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Vespertilionoidea
Rodzina	mroczkowate
Podrodzina	nocki
Rodzaj	nocek
Podrodzaj	Myotis
(bez rangi)	grupa gatunkowa daubentonii
Gatunek	nocek Bechsteina
Synonimy
	Vespertilio Bechsteinii Kuhl, 1817; Vespertilio ghidinii Fatio, 1902; Myotis Bechsteini favonicus O. Thomas, 1906; Myotis bechsteini robustus Topal, 1963; Myotis bechsteini intermedius Rybár, 1976;
	Vespertilio Bechsteinii Kuhl, 1817; Vespertilio ghidinii Fatio, 1902; Myotis Bechsteini favonicus O. Thomas, 1906; Myotis bechsteini robustus Topal, 1963; Myotis bechsteini intermedius Rybár, 1976;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nocek Bechsteina^[8] (Myotis bechsteinii) – gatunek ssaka z podrodziny nocków (Myotinae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1817 roku niemiecki przyrodnik Heinrich Kuhl, nadając mu nazwę Vespertilio Bechsteinii^[2]. Holotyp pochodził z Hanau, w Hesji, w Niemczech^[9].

Myotis bechsteinii należy do podrodzaju Myotis i grupy gatunkowej daubentonii^[10]. Ostatnie analizy filogenetyczne pozwoliły zdefiniować klad obejmujący M. bechsteinii, M. daubentonii, M. sicarius, M. longicaudatus, M. soror i M. fratei^[11]^[12]^[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[10].

Etymologia

Myotis: gr. μυς mus, μυός muos „mysz”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”^[13].
bechsteinii: dr Johann Matthäus Bechstein (1757–1822), niemiecki przyrodnik, pionier ochrony przyrody^[14].

Zasięg występowania

Nocek Bechsteina występuje w Europie, od południowej Szwecji, południowej Wielkiej Brytanii i Półwyspu Iberyjskiego po Ukrainę, Grecję i Trację (w tym Korsyka i Sycylia na Morzu Śródziemnym) oraz na odizolowanych obszarach w południowo-zachodniej Azji, w tym Turcji (Anatolia) i regionie Kaukazu^[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 38–55 mm, długość ogona 30–47 mm, długość ucha 20–26 mm, długość przedramienia 39–47 mm; masa ciała 7–14 g^[15]. Futro ubarwione ma na grzbiecie na kolor szarobrunatny, spód ciała jest popielaty. Ma bardzo długie uszy, nie stykające się ze sobą. Wzór zębowy: I ${\tfrac {2}{3}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ P ${\tfrac {3}{3}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ = 38^[15]. Kariotyp wynosi 2n = 44 i FNa = 52 (Grecja i Turcja)^[15].

Ekologia

Biotop: Zamieszkuje głównie w dziuplach drzew, rzadziej w skrzynkach lęgowych dla ptaków. Samce zamieszkują przeważnie samotnie, samice w niewielkich koloniach, często zmieniających kryjówki. Żeruje w lasach, często wśród koron drzew. Na sen zimowy przenosi się do miejsc o wysokiej wilgotności powietrza (do 100%), gdzie temperatura nie spada w zimie poniżej plus kilku stopni Celsjusza. Są to zwykle jaskinie, piwnice, opuszczone kopalnie, itp.^{[potrzebny przypis]}

Tryb życia: Żywi się owadami i innymi stawonogami (pajęczaki, wije), które zbiera z liści, gałęzi i pni drzew; wśród jego ofiar liczne są gatunki pozbawione zdolności lotu, bądź latające w dzień. Poluje nocą, na polowania wylatuje późnym wieczorem, lata dosyć ociężale i wolno. Podczas lotów posługuje się echolokacją, natomiast ofiary lokalizuje najczęściej słuchając biernie wydawanych przez nie dźwięków. Gatunek osiadły, nie odbywa dalekich wędrówek.^{[potrzebny przypis]}

Rozród: Samica rodzi w czerwcu – lipcu jedno młode. Żyje do 21 lat.^{[potrzebny przypis]}

Ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii NT (ang. Near Threatened „bliski zagrożenia”)^[7]. W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową oraz wymagający ochrony czynnej, dodatkowo obowiązuje zakaz fotografowania, filmowania lub obserwacji, mogących powodować płoszenie lub niepokojenie^[16]^[17]. Umieszczony w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunek bliski zagrożenia (kategoria NT – Near Threatened).

Zobacz też

ssaki Polski

Przypisy

↑ Myotis bechsteinii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b H. Kuhl. Die deutschen Fledermäuse. „Annalen der Wetterauischen Gesellschaft für die gesammte Naturkunde”. 4 (1), s. 14, 30, 1818. (niem.).
↑ V. Fatio. Nouveautés mammalogiques tessinoises. „Revue suisse de zoologie”. 10, s. 401, 1902. (fr.).
↑ O. Thomas. Three new Palœarctic mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 18 (105), s. 220, 1906. (ang.).
↑ G. Topál. The bats of a Lower Pleistocene site from Mt. Kövesvárad near Répáshuta, Hungar. „Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici”. 55, s. 146, 1963. (ang.).
↑ P. Rybář. Contribution to the analysis of Quaternary populations of Myotis bechsteini, with a description of M. bechsteini intermedius ssp. nov. „Zoologické Listy”. 25, s. 13–26, 1976. (ang.).
↑ ^a ^b M.M. Paunović M.M., Myotis bechsteinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-08] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 125. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Myotis bechsteinii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-08].
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 276. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ M. Ruedi, G. Csorba, L.-K. Lin & Ch.-H. Chou. Molecular phylogeny and morphological revision of Myotis bats (Chiroptera: Vespertilionidae) from Taiwan and adjacent China. „Zootaxa”. 3920 (2), s. 301–342, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3920.2.6. (ang.).
↑ E.J. Vesterinen, T. Lilley, V.N. Laine & N. Wahlberg. Next Generation Sequencing of Fecal DNA Reveals the Dietary Diversity of the Widespread Insectivorous Predator Daubenton’s Bat (Myotis daubentonii) in Southwestern Finland. „PLoS One”. 8 (11), s. e82168, 2013. DOI: 10.1371/journal.pone.0082168. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 442, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 33. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ ^a ^b ^c R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Molossidae (Free-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 975. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].

Bibliografia

Konrad Sachanowicz, Mateusz Ciechanowski: Nietoperze Polski. Tomasz Cofta (rysunki). Warszawa: MULTICO, 2005. ISBN 83-7073-401-4.

[itis-1] Myotis bechsteinii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[kuhl-2] H. Kuhl. Die deutschen Fledermäuse. „Annalen der Wetterauischen Gesellschaft für die gesammte Naturkunde”. 4 (1), s. 14, 30, 1818. (niem.).

[fat-3] V. Fatio. Nouveautés mammalogiques tessinoises. „Revue suisse de zoologie”. 10, s. 401, 1902. (fr.).

[tho-4] O. Thomas. Three new Palœarctic mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 18 (105), s. 220, 1906. (ang.).

[top-5] G. Topál. The bats of a Lower Pleistocene site from Mt. Kövesvárad near Répáshuta, Hungar. „Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici”. 55, s. 146, 1963. (ang.).

[ryb-6] P. Rybář. Contribution to the analysis of Quaternary populations of Myotis bechsteini, with a description of M. bechsteini intermedius ssp. nov. „Zoologické Listy”. 25, s. 13–26, 1976. (ang.).

[iucn-7] M.M. Paunović M.M., Myotis bechsteinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-08] (ang.).

[miiz-8] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 125. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Myotis bechsteinii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-08].

[icmw-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 276. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[rue&inni-11] M. Ruedi, G. Csorba, L.-K. Lin & Ch.-H. Chou. Molecular phylogeny and morphological revision of Myotis bats (Chiroptera: Vespertilionidae) from Taiwan and adjacent China. „Zootaxa”. 3920 (2), s. 301–342, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3920.2.6. (ang.).

[ves&inni-12] E.J. Vesterinen, T. Lilley, V.N. Laine & N. Wahlberg. Next Generation Sequencing of Fecal DNA Reveals the Dietary Diversity of the Widespread Insectivorous Predator Daubenton’s Bat (Myotis daubentonii) in Southwestern Finland. „PLoS One”. 8 (11), s. e82168, 2013. DOI: 10.1371/journal.pone.0082168. (ang.).

[pal-13] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 442, 1904. (ang.).

[edm-14] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 33. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[hmw-15] R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Molossidae (Free-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 975. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[rozp2016-16] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].

[rozp2014-17] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].

[1]