Przejdź do zawartości

Melpomene (mitologia)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Melpomene
Μελπομένη
bogini muza tragedii
Ilustracja
Melpomene, muza tragedii, marmurowa kopia rzymska z II wieku n.e. według oryginału greckiego, Muzeum Pio-Clementino (Muzea Watykańskie)
Inne imiona

Melpomena

Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

maska tragiczna, wieniec z winorośli

Siedziba

Parnas

Rodzina
Ojciec

Zeus

Matka

Mnemosyne

Rodzeństwo

Erato,
Euterpe,
Kalliope,
Klio,
Polihymnia,
Talia,
Terpsychora,
Urania

Melpomene (także Melpomena, „Śpiewająca”; gr. Μελπομένη Melpoménē, łac. Melpomene, ‘Śpiewaczka’; od gr. mélpein ‘śpiewać’) – w mitologii greckiej muza tragedii[a][1].

Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Kalliope, Klio, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii[1][2][3]. Według jednej z wersji miała z bogiem Acheloosem córki – syreny[4].

Była jedną spośród dziewięciu muz olimpijskich (przebywały na Olimpie), które należały do orszaku boga Apollina (Apollon Musagetes), ich przewodnika[3][5][6]. Wraz ze swoimi siostrami uświetniała śpiewem biesiady bosko-ludzkie (m.in. zaślubiny Tetydy i Peleusa oraz Harmonii i Kadmosa), a także uczty olimpijskie samych bogów[1][3].

W sztuce przedstawiana jest zwykle jako kobieta oparta o skałę lub maczugę, z maską tragiczną w ręce i wieńcem z winorośli na głowie – atrybutami symbolizującymi dziedzinę sztuki, której patronowała[1][5][7][8].

Imieniem muzy została nazwana jedna z planetoid – (18) Melpomene.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zadanie (rola) jakie Melpomene wyznaczono ostatecznie w późnym okresie starożytności.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Wyżyna olimpijska. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 145–147. ISBN 83-7391-077-8.
  2. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 279. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 241–242. ISBN 83-04-04673-3.
  4. Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 2, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
  5. a b Mity o bogach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 163–164. ISBN 83-221-0111-2.
  6. Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 404: Musagetes. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
  7. Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 293–294. ISBN 80-8046-098-1.
  8. Bogowie olimpijscy. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 53. ISBN 83-210-0677-9.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Aaron J. Atsma: Melpomene. theoi.com. [dostęp 2010-01-17]. (ang.).
  • Melpomene. mythindex.com. [dostęp 2010-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-13)]. (ang.).
  • Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 471. ISBN 83-01-03529-3.
  • Carlos Parada: Melpomene (Muses). maicar.com. [dostęp 2010-11-13]. (ang.).
  • Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 388: Melpomene. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
  • Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 405: Muses. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-01-10]. (ang.).
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Melpomene. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-05]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Melpomene. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-05]. (ang.).