Lublinek (osiedle)

Lublinek

osiedle Łodzi
Lublinek z lotu ptaka
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Miasto	Łódź
Dzielnica	Polesie
W granicach Łodzi	1945–1954 i od 1988
SIMC	0958341
Populacja (1971) • liczba ludności	508
Strefa numeracyjna	42
Kod pocztowy	94-xxx
Tablice rejestracyjne	EL
Położenie na mapie Polski Lublinek
Położenie na mapie województwa łódzkiego Lublinek
Położenie na mapie Łodzi Lublinek
51°43′26″N 19°21′40″E/51,723900 19,361159
Multimedia w Wikimedia Commons

Lublinek – osiedle w południowo-zachodniej Łodzi na terenie dawnej dzielnicy Polesie, włączone do Łodzi w 1945^[1]. Wyłączony z Łodzi 26 lutego 1954^[2] i włączony do niej ponownie 1 stycznia 1988^[3].

Administracyjnie Lublinek, wraz z osiedlami Pienista, Nowe Sady i Nowy Józefów tworzy osiedle Lublinek-Pienista. Natomiast łódzki System Informacji Miejskiej, stworzony głównie dla potrzeb oznaczania ulic, uznaje Lublinek za samodzielne osiedle.

Lublinek był podłódzką wsią, której część niedługo po II wojnie światowej włączono w obręb miasta. Pozostałe obszary dzisiejszego Lublinka włączano stopniowo do miasta do lat 80.

Lublinek w dużej mierze zachował swój wiejski charakter. Znajdują się tam liczne pola uprawne (obecnie często nieużytkowane i zarastające młodym lasem), a także łąki i lasy (największym z nich jest las Lublinek zajmujący ok. 90 ha), a część ludności trudni się rolnictwem i hodowlą. Jakkolwiek obszar ten wchodzi w skład 3. co do wielkości miasta w Polsce, nierzadkim widokiem są tam pasące się krowy, a większość ulic nie jest wyasfaltowana.

Domy w tej okolicy to głównie zabudowania jednorodzinne pozostałe z okresu sprzed włączenia osady do miasta, choć coraz liczniej budowane są nowe domy jednorodzinne, a także bloki (przy ulicy Komandorskiej).

Osada Lublinek powstała na miejscu lasu biskupiego, stanowiącego część tzw. Klucza Pabianickiego dóbr kapituły biskupiej z Krakowa.

Dobra te zostały w 1796 upaństwowione, zaś w 1841 od rządu Królestwa Polskiego ich część nabył wysoki urzędnik administracji rządowej, Mateusz Eustachy Lubowidzki. Lubowidzcy systematycznie rozprzedawali swoje posiadłości. Las rozdzielający grunty wsi Chocianowice i Łaskowice od gruntów wsi Retkinia nabył w 1869 żydowski spekulant nazwiskiem Lubliner. Dokonał on wycinki najwartościowszego drzewostanu, a wylesiony grunt sprzedał chętnym rolnikom z okolicy. Od jego nazwiska osada zostaje nazwana Lublinkiem.

Około 1880 wieś składała się już z 23 gospodarstw, zamieszkiwanych przez 120 osób stanu włościańskiego.

W 1933 roku w Lublinku wzniesiono pierwszy w Polsce pomnik Żwirki i Wigury^[4].

Dawniej samodzielna miejscowość. Od 1867 w gminie Widzew w powiecie łaskim. Pod koniec XIX wieku Lublinek liczył 121 mieszkańców^[5]. W okresie międzywojennym należał do w woj. łódzkim. W 1921 roku liczba mieszkańców wynosiła 312^[6]. 2 października 1933 utworzono gromadę Lublinek w granicach gminy Widzew, składającą się ze wsi Lublinek i osady Chocianowiczki^[7]. Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy.

Po wojnie Lublinek powrócił na krótko do powiatu łaskiego woj. łódzkim, lecz już 13 lutego 1946 włączono go do Łodzi^[8].

26 lutego 1954 wyłączono go ponownie z Łodzi i włączono go do gminy Ksawerów w powiecie łaskim, gdzie utworzył dziesiątą gromadę^[9][10].

W związku z reorganizacją administracji wiejskiej jesienią 1954, Lublinek wszedł w skład nowej gromady Łaskowice^[11], a po jej zniesieniu 1 stycznia 1959 – do gromady Ksawerów^[12], którą równocześnie włączono do powiatu łódzkiego w tymże województwie^[13]. W 1971 roku ludność wsi wynosiła 508^[14].

Od 1 stycznia 1973 w gminie Ksawerów, w powiecie łódzkim^[15]. 2 lipca 1976 gminę Ksawerów zniesiono, a Lublinek włączono do gminy Pabianice^[16]. W latach 1975–1987 miejscowość należała administracyjnie do województwa łódzkiego.

1 stycznia 1988 Lublinek (176,85 ha) włączono do Łodzi^[3].

Tereny wokół Lublinka są miejscem rekreacji dla mieszkańców innych części miasta, zwłaszcza nieodległego osiedla Retkinia. Na zachód od osiedla przepływa rzeka Ner. W pobliżu Lublinka przebiega linia kolejowa, na której znajduje się stacja Łódź Lublinek, zaś za lasem Lublinek znajduje się łódzkie lotnisko, do niedawna także noszące nazwę Lublinek. W okolicy znajduje się również węzeł drogowy Łódź-Lublinek, łączący drogę krajową nr 14 z drogą ekspresową S14.

Na terenie wsi Lublinek od 1925 działało lotnisko noszące taką samą nazwę. Od lat 50. miało ono charakter w zasadzie wyłącznie sportowy i zarządzał nim Aeroklub Łódzki. Od połowy lat 90. uzyskało ono status portu lotniczego o nazwie Łódź-Lublinek, zaś w 2006 przemianowano je na Port lotniczy Łódź im. Władysława Reymonta.

Teren ten, z racji równej powierzchni i dużego obszaru wykorzystywany był niekiedy do organizowania imprez masowych, spośród których największą była msza święta pod przewodnictwem Jana Pawła II, w czasie pielgrzymki w 1987.

• Lublinek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 436 .

Zobacz multimedia związane z tematem: Lublinek (osiedle)