Kangur czarny

Kangur czarny
	Osphranter bernardus
	(W. Rothschild, 1904)
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	ssaki niższe
Nadrząd	torbacze
Rząd	dwuprzodozębowce
Rodzina	kangurowate
Podrodzina	kangury
Plemię	Macropodini
Rodzaj	Osphranter
Gatunek	kangur czarny
Synonimy
	Dendrodorcopsis woodwardi W. Rothschild, 1903; Macropus bernardus W. Rothschild, 1904;
	Dendrodorcopsis woodwardi W. Rothschild, 1903; Macropus bernardus W. Rothschild, 1904;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kangur czarny^[4] (Osphranter bernardus) – gatunek ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1903 roku brytyjski zoolog Walter Rothschild nadając mu nazwę Dendrodorcopsis woodwardi^[1], lecz epitet woodwardi był już zajęty przez Macropus robustus woodwardi O. Thomas, 1901 dlatego w 1904 roku Rothschild nadał temu gatunkowi nową nazwę Macropus bernardus^[2]. Miejsce typowe to „ujście rzeki South Alligator”, Terytorium Północne, w Australia^[1]^[5]^[6]^[7]. Holotyp to skóra i czaszka dorosłego samce (sygnatura BMNH 1939.2.760) z kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Londynie^[8], zebrany przez Johna Tunneya^[9].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World nie wyróżniają podgatunków O. bernardus^[7].

Etymologia

Osphranter: gr. οσφραντηριος osphrantērios ‘wietrzący, węszący’^[10].
bernardus i woodwardi: Bernard Henry Woodward (1846–1912), brytyjsko-australijski geolog i paleontolog^[11].

Zasięg występowania

Kangur czarny występuje w północnej Australii, ograniczony do zachodniej części Ziemi Arnhema na wschód od rzeki South Alligator w Terytorium Północnym^[7].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) jednej samicy 64,6 cm, samców 59,5–72,5 cm, długość ogona jednej samicy 57,5 cm, samców 54,5–64 cm; masa ciała jednej samicy 13 kg, samców 19–22 kg^[12]^[13]. Samce ubarwione na czarno, samice są jaśniejsze.

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii NT (ang. near threatened ‘bliski zagrożenia’)^[3]. Choć liczebność i zajmowany obszar są w znacznym stopniu ograniczone, to raczej ten gatunek nie jest zagrożony wymarciem.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c L.W. Rothschild. Preliminary diagnosis of a new genus and species of kangaroo. „Novitates zoologicae”. 10 (3), s. 414, 1903. (ang.).
↑ ^a ^b L.W. Rothschild. Note on Dendrodorcopsis woodwardi. „Novitates zoologicae”. 10 (4), s. 543, 1903. (ang.).
↑ ^a ^b Osphranter bernardus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 17. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macropus (Osphranter) bernardus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-06-21].
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Osphranter bernardus (W. Rothschild, 1904). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 102. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ Species Osphranter bernardus (Rothschild, 1904). [w:] Australian Faunal Directory [on-line]. Australian Biological Resources Study. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).
↑ 1939.2760. [w:] Data Portal [on-line]. Natural Museum History. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 486, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 451. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 727. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 68. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Rothschild1903-1] L.W. Rothschild. Preliminary diagnosis of a new genus and species of kangaroo. „Novitates zoologicae”. 10 (3), s. 414, 1903. (ang.).

[Rothschild1904-2] L.W. Rothschild. Note on Dendrodorcopsis woodwardi. „Novitates zoologicae”. 10 (4), s. 543, 1903. (ang.).

[iucn-3] Osphranter bernardus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Cichocki&inni-4] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 17. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macropus (Osphranter) bernardus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-06-21].

[mdd-6] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Osphranter bernardus (W. Rothschild, 1904). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).

[Burgin&inni-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 102. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[afd-8] Species Osphranter bernardus (Rothschild, 1904). [w:] Australian Faunal Directory [on-line]. Australian Biological Resources Study. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).

[nhm-9] 1939.2760. [w:] Data Portal [on-line]. Natural Museum History. [dostęp 2023-08-13]. (ang.).

[Palmer-10] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 486, 1904. (ang.).

[Beolens&inni-11] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 451. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[Eldridge&Coulson-12] M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 727. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

[amw-13] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 68. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[1]