Przejdź do zawartości

Henryk Strasburger

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Strasburger
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 maja 1887
Niemce, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

2 maja 1951
Londyn, Wielka Brytania

Kierownik Ministerstwa Przemysłu i Handlu
Okres

od 19 września 1921
do 5 marca 1922

Poprzednik

Stefan Przanowski

Następca

Stefan Ossowski

Kierownik Ministerstwa Przemysłu i Handlu
Okres

od 31 lipca 1922
do 13 stycznia 1923

Poprzednik

Stefan Ossowski

Następca

Stefan Ossowski

Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku
Okres

od 28 lutego 1924
do 1 marca 1932

Poprzednik

Kajetan Dzierżykraj-Morawski (p.o)

Następca

Kazimierz Papée

Minister przemysłu i handlu
Okres

od 9 grudnia 1939
do 5 czerwca 1942

Poprzednik

Adam Koc

Następca

Jan Kwapiński

Minister skarbu
Okres

od 9 grudnia 1939
do 14 lipca 1943

Poprzednik

Adam Koc

Następca

Ludwik Grosfeld

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Wielki Krzyż Orderu Korony (Belgia) Wielki Krzyż Orderu Leopolda II (Belgia) Krzyż Wielki Orderu Korony Rumunii Krzyż Wielki Orderu Świętego Sawy (Serbia) Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Wielki Oficer Orderu Korony Włoch Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Henryk Leon Strasburger (ur. 28 maja 1887 w Niemcach, zm. 2 maja 1951 w Londynie) – doktor prawa, ekonomista, polityk. Minister przemysłu i handlu, Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, minister skarbu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Julii Simmler i Juliana Teofila Strasburgera, dyrektora Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla. Bratanek botanika Edwarda Adolfa Strasburgera i Leona Strasburgera, powstańca styczniowego. Żonaty z Olgą Dunin.

Pochodził z rodziny niemieckich ewangelików przybyłych do Warszawy w końcu XVIII w. z Freibergu w Saksonii. Jego dziadek Edward Bogumił Strasburger był cukiernikiem, właścicielem cukierni przy ul. Królewskiej, obok wejścia do Ogrodu Saskiego w Warszawie. Dziadkiem ze strony matki był malarz Józef Simmler.

Ukończył gimnazjum w Berlinie. Studiował na uniwersytecie w Heidelbergu, potem na uniwersytecie w Charkowie, gdzie w 1913 uzyskał stopień naukowy doktora prawa. Po ukończeniu studiów pracował na stanowiskach kierowniczych w przedsiębiorstwach przemysłowych. Był pracownikiem Rady Komisji Handlu Tymczasowej Rady Stanu[1].

Od października 1918 do 1922 podsekretarz stanu w resorcie przemysłu i handlu, w listopadzie 1918 był kierownikiem resortu w prowizorium rządowym Władysława Wróblewskiego. Od września 1920 do marca 1921 był członkiem polskiej delegacji na rokowania pokojowe w Rydze, kończące wojnę polsko-bolszewicką. Od 19 września 1921 do 5 marca 1922 był kierownikiem ministerstwa przemysłu i handlu w rządzie Antoniego Ponikowskiego, od 31 lipca 1922 do 14 grudnia 1922 kierownikiem tego resortu w rządzie Juliana Nowaka i w rządzie Władysława Sikorskiego (14 grudnia 1922 – 13 stycznia 1923). W latach 1923–1924 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, od 1924 do 1932 Komisarzem Generalnym RP w Wolnym Mieście Gdańsku.

W latach 1933–1939 prezes Centralnego Związku Przemysłu Polskiego (tzw. Lewiatana) – głównej organizacji korporacyjnej kół przemysłowych i finansowych w Polsce. Od 1937 współpracował z działaczami Frontu Morges i Stronnictwa Pracy.

Grób Henryka Strasburgera

Ponownie ministrem przemysłu i handlu został 9 grudnia 1939 i był nim do 5 czerwca 1942 w dwu rządach Władysława Sikorskiego. Jednocześnie – do 14 lipca 1943 – był ministrem skarbu. Od 14 lipca 1943 do 24 listopada 1944 był ministrem stanu do spraw Bliskiego Wschodu w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Istnieją poszlaki, że był jednym z dwóch ministrów rządów polskich na emigracji, który współpracował z wywiadem radzieckim[2]. Od 16 października 1945 do 19 września 1946 był ambasadorem w Wielkiej Brytanii, reprezentując Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej w Warszawie. Pozostał na emigracji w Londynie i tam też zmarł.

Spoczywa na St. Mary’s Catholic Cemetery (Kensal Green) (Plot XK gr. 1123)[3].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
  2. Paweł Wieczorkiewicz, Polscy agenci Kremla, „Wprost” (2005), nr 51/52 (1203), s. 38–42. Chodzi o dwóch ministrów o pseudonimach „Gienrich” i „Sadownik” zob. Oczerki istorii rossijskoj wnieszniej razwiedki, t. 3: 1933-1941 gody, Moskva 1997, s. 292.
  3. St Mary's Catholic Cemetary. Persons of Note
  4. a b c d e f g h i j k Strasburger Henryk Leon (1887–1951). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XLIV/2006-2007 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-10-07].
  5. a b c d e f g h i j k Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 702.
  6. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.

Bibliografia, literatura

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]