Czas uniwersalny

Ten artykuł od 2020-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Czas uniwersalny (średni czas słoneczny Greenwich^[1], ang. universal time, UT; Greenwich Mean Time, GMT, także zachodnioeuropejski) – czas słoneczny średni na południku zerowym, za który przyjęto południk przechodzący przez obserwatorium astronomiczne w miejscowości Greenwich (obecnie jest to dzielnica Londynu) w Wielkiej Brytanii. Jest czasem strefowym pierwszej strefy czasowej, od którego liczy się czas pozostałych stref. Pojęcie universal time odnosi się też czasami do uniwersalnego czasu koordynowanego.

Czas uniwersalny został zaproponowany przez kanadyjskiego wynalazcę Sandforda Fleminga. W 1878 spóźnił się na pociąg i wtedy przyszedł mu do głowy pomysł czasu uniwersalnego i stref czasowych. Zreferował go na konferencji Kanadyjskiego Królewskiego Instytutu. Pomysł przyjęto z zainteresowaniem. Od tego czasu Fleming z wielką energią zabrał się do wprowadzenia idei w życie. W 1884 system ten został zaakceptowany na całym świecie.

W strefie UTC+0 znajdują się: Irlandia, Wielka Brytania, Portugalia, część Hiszpanii (Wyspy Kanaryjskie, Plazas de soberanía), Maroko, Sahara Zachodnia, Mauretania, Mali, Senegal, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Burkina Faso, Ghana, Togo oraz Wyspy Świętego Tomasza i Książęca. Niektóre europejskie kraje próbowały przejść do czasu środkowoeuropejskiego: Wielka Brytania i Irlandia (w czasie II wojny światowej i w latach 1968–1971) oraz Portugalia (w latach 1966–1976 i 1992–1996), ale wróciły do czasu uniwersalnego.