Behice Boran

Behice Boran (ur. 1 maja 1910 w Bursie, zm. 10 października 1987 w Brukseli) – turecka polityczka, pisarka, socjolożka marksistowska, tłumaczka. Jako przedstawicielka skrajnej lewicy, Boran była wielokrotnie więziona za swoją działalność i zmarła na wygnaniu po tureckim zamachu stanu w 1980^[1].

Urodziła się w Bursie, jej rodzice — Sadıka Beya i Mahire Hanım — byli Tatarami kazańskimi, których rodziny osiedliły się w Imperium Osmańskim w latach 90. XIX wieku. Ukończyła American College for Girls w Stambule i studiowała socjologię na University of Michigan w Stanach Zjednoczonych. W 1939 uzyskała doktorat z socjologii na tej samej uczelni i zaangażowała się w naukę marksizmu. Została nominowana na stanowisko profesora nadzwyczajnego na Wydziale Języków i Historii-Geografii Uniwersytetu w Ankarze^[2]. Była jedną z pierwszych naukowców w Turcji przeprowadzających badania terenowe wsi^[1].

Dołączyła również do tajnej Komunistycznej Partii Turcji (TKP) i zaczęła wydawać lewicowe czasopisma „Yurt ve Dünya” i „Adımlar”^[3][1].

W 1950 przewodziła powstaniu Tureckiego Stowarzyszenia Miłośników Pokoju (tur. Türk Barışseverler Cemiyeti), które protestowało przeciwko udziałowi Turcji w wojnie koreańskiej, co doprowadziło do jej aresztowania i skazania na 15 miesięcy więzienia. W 1965 Boran została wybrana z ramienia Partii Pracujących Turcji (TİP) do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji^[4]. W partii Boran i Sadun Aren utworzyli sojusz znany jako frakcja Aren-Boran^[5].

W 1970 objęła przywództwo TİP. Została aresztowana po wojskowym zamachu stanu w 1971 i skazana na 15 lat więzienia. Po zwolnieniu w wyniku amnestii w 1974 ponownie założyła TİP w 1975^[6].

Po wojskowym zamachu stanu w 1980 uciekła z Turcji i osiedliła się w Belgii. Brała udział w połączeniu TKP i TİP^[1].

• Toplumsal Yapı Araştırmaları (1945)
• Türkiye ve Sosyalizm Sorunları (1968)
• Savunma (1992)