Carl Friedrich Gauss

Page Šablonu:Modul:Infobox/styles.css has no content.

Johann Karl Friedrich Gauss
Roindunimi:	germ. Johann Carl Friedrich Gauß[1]
Ammatti:	matematikku, fizikku, tiähtientiijustelii
Rodivui:	30. sulakuudu 1777(1777-04-30)[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11]
Roindukohtu:	Braunschweig[d], Brunswick-Wolfenbüttel[d], Pyhä saksalais-roomalainen keisarikunta[d][12][4][10]
kanzalližus:	Reinin liitto[d]  Hannoverin kuningaskunta[d][13][14]
Kuoli:	23. tuhukuudu 1855(1855-02-23)[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11] (77 года)
Kuolendukohtu:	Göttingen[d], Hannoverin kuningaskunta[d], Saksan liitto[d][12][4][15][16][17][10]
Tuatto:	Gebhard Dietrich Gauss[d][18]
Muamo:	Dorthea Benze[d][18]
Ukko / akku:	Friederica Wilhelmine Waldeck[d][1] и Johanna Osthoff[d][1]
Lapset:	Eugene Gauss[d][1], Joseph Gauß[d][1], Wilhelmine Gauss[d][1] и Therese Gauss[d][1]
Nimikirjutus:

Johann Karl Friedrich Gauss (germ. Johann Carl Friedrich Gauß; 30. sulakuudu 1777 Braunšveig – 23. tuhukuudu 1855 Göttingen) – oli germuanilaine matematikku, tehniekku, fizikku, tiähtientiijustelii da geodezistu. Händy pietäh matematikoin kuningahannu, yhtenny muailman suurilois matimatikois. Koplin medalin suaju (1838) Ruočin (1821) da Ven’an (1824) tiedoakademien ulgomualaine ozanottai, anglielazen Kuningasseuran ozanottai.

Karl Gauss rodivui köyhäs perehes. Jo 2-vuodehizennu Gaus ozutti iččie ylen älykkähänny lapsennu. Gaus maltoi monii kielii. Häi arbaili midä vallita – filolougiedu libo matematiekkua, ga valličči matematiekkua. Gaussan tiedoruavot koskiettih sežo statistiekkua, luguteouriedu, analizua, diffirentualugeometriedu da optikkua. Gauss tovesti algebran da arifmetiekan perussiännöt, kudualoin mugah joga luonnolline lugu voijah ezittiä alguluguloin tulonnu.

Matimatiekan ližäkse Gauss tundietah optikan sego sähkö- da magnetizmuopin suavutuksis. Net ollah ezimerkikse Gaussan kuvavuszakonu da Gaussan zakonu magniettukentile. Gaussan mugah on nimitetty SI-järjestelmän ulgopuolizele magniettuvuon tihevyön yksikkö, gauss (Gs). Sežo hänen mugah on nimitetty joga nelläs vuozi myönnettävy Karl Fridrih Gaussan palkindo. Gauss vägehes piästi lugiettavakse omii tuloksii. Eräs painamattomis tutkimuksis koskii ebäevklidan geometriedu – häi oli tutkinuh tädä geometrien alovehtu jo enne Boijadu da Lobačevskiedy.

Erähät Gaussan opastujat oldih kuulužinnu matematikoinnu, ezimerkikse Riman, Dedekin, Bessel’, Möbius.

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6} Проверено 13 декабря 2020.
2. ↑ ^{2,0 2,1} Nationalbibliothek D., Berlin S. z., Staatsbibliothek B., Nationalbibliothek Ö. Record #104234644 Проверено 9 апреля 2014.
3. ↑ ^{3,0 3,1} Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF Проверено 10 октября 2015.
4. ↑ ^{4,0 4,1 4,2 4,3} Autoren v. Allgemeine Deutsche Biographie — L: Duncker & Humblot, 1875.
5. ↑ ^{5,0 5,1} Архив по истории математики Мактьютор Проверено 22 августа 2017.
6. ↑ ^{6,0 6,1} RKDartists Проверено 9 октября 2017.
7. ↑ ^{7,0 7,1} Find a Grave Проверено 9 октября 2017.
8. ↑ ^{8,0 8,1} Энциклопедия Брокгауз
9. ↑ ^{9,0 9,1} Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia.
10. ↑ ^{10,0 10,1 10,2 10,3} https://www.accademiadellescienze.it/ Проверено 1 декабря 2020.
11. ↑ ^{11,0 11,1} Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija
12. ↑ ^{12,0 12,1} [[::d:Q17378135|Гаусс Карл Фридрих]] // Большая советская энциклопедия — Москва: Большая российская энциклопедия, 1969. — Т. 6 : Газлифт — Гоголево. Проверено 28 сентября 2015.
13. ↑ http://www.maa.org/publications/maa-reviews/50th-imo-50-years-of-international-mathematical-olympiads
14. ↑ http://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-3-642-14565-0_3.pdf
15. ↑ http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/00207160.2012.689826
16. ↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/00207160.2012.689826
17. ↑ http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2014JA019973/full
18. ↑ ^{18,0 18,1} Leo van de Pas Genealogics — 2003.