Tractat de Lisbona

Lo Tractat de reforma institucionala de l'Union Europèa, Tractat de Reforma o Tractat de Lisbona es un tractat adoptat pel Conselh de l'Union Europèa dins la vila de Lisbona lo 19 d'octobre de 2007 que se substuís a l'escac de la Constitucion Europèa de 2004.^[1]

Aquel tractat foguèt signat pel plen del Conselh de la Union lo 13 de decembre de 2007, donant a l' Union Europèa (UE) una personalitat juridica li permetent de signar los acòrdis internacionals al nivèl comunautari.

En junh de 2008 lo tractat foguèt negat per referendum en Irlanda, l'unic país qu'aviá previst de lo sotmetre a l'opinion publica.

L'escac de la ratificacion de la Constitucion Europèa en França e als Païses Basses provoquèt la paralisia de la reforma de las institucions europèas e la crisi institucionala al sen de l'Union Europèa (UE).^[2] Lo preojècte prepausat per la Presidéncia alemanda del Conselh de l'Union Europèa lo 19 de mai de 2007 inclusèt l'"esséncia de la Constitucion".^[3] La prepausa foguèt presentada aprèp de reünions de trebalh entre la presidéncia e los delegats dels vint e set estats membres pendent lo primièr semestre de l'an, decidissent fin finala abandonar lo format del Tractat constitucional e promòure al luòc un tractat classic qu'introduís esmendaments dins los dos tractats actualament en vigor, Lo Tractat de Roma a lo Tractat de Maastricht.^[4]

Portugal, qu'assumava la presidéncia de l'UE pendent la segonda mitat de 2007, lancèt una conferéncia intergovernamentala (CIG) los 23 e 24 de julhet per acabar la redaccion del tèxte, coïncident amb la reünion dels ministres dels Afars exteriors. Lo nòu Tractat foguèt presentat a la cima lo 18 d'octobre dins la vila de Lisbona, amb l'intencion que siá signat pels caps nacionals abans la fin l'an. Aprèp comencèt lo processus de ratificacion amb l'objectiu que lo tèxte dintre en vigor en 2009.

Lo Conselh de l'Union arribèt a un acòrdi sul luòc, ròtle e poders del futur representant de la politica exteriora de l'UE.

Establiguèt que lo cap de la Politica Exteriora se nomenarà "Naut Representant per la Politica Exteriora e de Securitat Comuna de l'Union Europèa", que venguèt alara Vicepresident de la Comission Europèa. Definís lo Naut Representant de Politica Exterior e lo Comissari de las Relacions Exterioras, que contraròtla lo budgèt de la Comission en matèria de cooperacion e de politica exteriora e lo personal d'aquel camp de l'executiu comunitari. E mai serà encargat de presidir lo Conselh del Ministres del Afars exteriors de l'UE.

Lo tractat de reforma establís qu'a partir de 2014 començarà a s'aplicar formalament lo sistèma de doble majoritat (55% dels Estats membres, amb un minium de 15, que reünís 65% de la poblacion), atal Polonha podrà invocar lo Tractat de Niça per impausar una minoritat de blocatge.

En mai, las matèrias que s'adoptaràn a la majoritat qualificada passan de 36 a 87.

1. ↑ (ca) Acòrdi sul nòu Tractat de la Union Europèa que substituirà la constitucion escaçada
2. ↑ (ca) Euròpa torna prendre alen amb la fin de la crisi institucionala
3. ↑ (es) La Presidéncia prepausa una reforma que manten la esséncia de la Constitucion
4. ↑ (es) Principalas questions dobèrtas per la reforma del Tractat constitucional