Vejatz lo contengut

Maliseets

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Territòris originals dels Malaseets

Los maliseets (endonim: wolastoqiyik) son una tribú algonquiana d'americans nadius qu'aperten a la confederacion wabanaki. Son lo pòble indigèna del riu Sant Joan e de las vals vesinas, en Nòu Brunswick e Quebèc en Canadà, e en Maine als Estats Units. Uèi los Maliseets an tanben emigrats dins d'autres parts del monde.

Sas costumas e lenga son fòrça pròchas de las de sos vesins Passamaquoddy (o Peskotomuhkati) e tanben de las tribús Micmac e Penobscot.

A l'epòca de l'encontra amb los europèus, los wolastoqiyik èran subretot cutivadors mas tanben caçaires e culhèires. Los exploradors franceses foguèron los primièrs d'establir un negòci de las forraduras amb eles que venguèt important per tot lo territòri. Las merças europèas èran presadas pels Wolastoqiyik perque li èran utilas per l'agricultura e la caça. Los jesuïtas franceses establiguèron tanben de missions, que qualques wolastoqiyik i foguèron convertits al catolicisme; amb las annadas de colonialisme, fòrça aprenguèron lo francés. Los franceses los disián malecite, en adaptar lo nom que lor donavan las autras tribús. Après la desfacha de la Guèrra de Sèt Ans, los franceses daissèron sos territòris a la Grand Bretanha, e los maliseets tanben (sens lor demandar son vejaire).

Situacion actuala

[modificar | Modificar lo còdi]

Uèi, al Nòu Brunswick, demòran aperaquí 3,000 maliseets a Madawaska, Tobique, Woodstock, Kingsclear, Saint Mary's e Oromocto. Son tanben 600 a Houlton Band en Maine e 1200 a Viger en Quebèc. Un nombre desconegut de Wolastoqiyik demòran fòra resèrva dins d'autres endreches del mond.

Demòran aperaquí 650 parlaires natius de maliseet, e 1,000 de Passamaquoddy, dels dos costats de la frontièra entre Nòu Brunswick e Maine; fòrça son vièlhs, e mai se qualques joves an començat d'aprene e de preservar la lenga.