Vikingtida

Vikingtida er ein epoke i nordeuropeisk historie som strekker seg frå siste del av 700-talet til midten av 1000-talet. Ho var prega av vikingane, skandinaviske krigarar og handelsfolk som drog på tokt i Europa og spreidde vald og varer. Vikingtida overlappa og gjekk over i mellomalderen.

Den angelsaksiske krønika nemner eit vikingtokt i Dorset i 787 evt., men tradisjonelt sett er det angrepet på klosteret på Lindisfarne i 793 som er rekna som start på vikingtida.^[1][2] Arkeologiske kjelder tyder likevel på at nordbuar dreiv handel og kanskje òg plyndring i Europa før dette. Utvikling av havgåande seglskip og handelsnettverk gjekk òg føre seg tidleg på 700-talet.^[3] Norske og engelske soger nemner slaget ved Stamford Bridge og slaget ved Hastings i 1066 som mogeleg avslutning av vikingtida.

Ein veit ikkje kvifor folk byrja dra i viking. Auka kongemakt og strenge straffer for plyndring i Noreg kan ha vore ei av årsakene. Forfattaren Torgrim Titlestad legg òg fram den trugande framferda til Karl den store i sin iver etter å kristne Europa som årsak. Særleg kan danane ha følt seg truga av frankarane etter at dei slost mot saksarane frå 770-talet. I år 782 skal Karl den store ha tvangsdøypt opp til 4500 saksiske mann ved byen Verden an der Aller i Niedersachsen for seinare å halshogge dei.^[4]

Referansar

1. ↑ Krag (2000): 28
2. ↑ Jon Vidar Sigurdsson (1999): 10
3. ↑ Norgeshistorie.no, Per Ditlef Fredriksen, «Grunnlaget for vikingtida». Henta 21. des. 2017.
4. ↑ «Bakgrunnen for Vikingtiden – Oseberg Båtlag», sagaoseberg.no (på norsk bokmål), henta 4. november 2018 

Bibliografi

• Jon Vidar Sigurdsson, Norsk historie 800-1300. Det norske samlaget, Oslo 1999
• Krag, Claus, Norges historie fram til 1319. Universitetsforlaget, Oslo 2000

• Arkeologinettstaden Gamle Naboar: Vikingtida Arkivert 2005-12-21 ved Wayback Machine.
• Vikingtida - presentasjon Arkivert 2005-01-17 ved Wayback Machine.
• Vikingtida- undervisingsopplegg Arkivert 2006-01-01 ved Wayback Machine.
• Familielivet i vikingtida
• Vikingtida (793-1066) - Daria.no
  Denne historieartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.