Hopp til innhald

Heilage Cecilia

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Heilage Cecilia

Sankta Cecilia måla av Simon Vouet.
Føddca. 200
FødestadRoma
Daudca. 230
DødsstadRoma
Yrkemusikar
Helgendag22. november
Sankta Cecilia sin martyrdød, skulptur i Santa Cecilia in Trastevere av Stefano Maderno.

Heilage Cecilia er ein kristen helgen som leid martyrdøden tidleg på 200-talet, truleg i år 230.[1] Ho er vernehelgen for musikarar og blinde.

Cecilia er rekna som helgen i katolsk og ortodoks kristendom og i delar av den anglikanske kyrkja. Minnedagen hennar er 22. november.[2]

Det finst ikkje sikre historiske opplysingar om Cecilia. Det kan ha levd fleire personar med dette namnet i antikken som blei æra som heilage i den tidlege kyrkja. Helgensoga som ettekvart blei fortald om Cecilia seier at ho kom frå ein kristen senatorfamilie i Roma, og blei gift bort til ein heidensk adelsmann, Valerianus, som ho overtalte til å leva i eit kysk samliv ved å fortelja at ein engel vakta over kroppen hennar. Etter at maken blei kristna av pave Urban I skal paret ha blitt krona med roser og liljer av engelen. Ifølgje den same soga skal paret ha lidd martyrdøden seinare under kristenforfølgingane. Bødlane mislukkast i å drukna henne i badet hennar, og halshogg henne i staden.

Før ho døydde, og medviten om at ho snart kom til å døy, skal Cecilia ha ordna det slik at heimen hennar blei gjort om til ein stad for gudstenester.

Leivningane hennar blei først lagde i Sankt Calixtus katakomber, der Urban I skal ha teke dei. Sidan 800-talet har relikviane hennar vore i basilikaen Santa Cecilia i Trastevere i Roma.[1]

Framstilling og tilknyting

[endre | endre wikiteksten]

Cecilia er blitt feira som helgen sidan omlag 300-talet.[3]

Sidan renessansen har Cecilia ofte blitt framstilt med eit orgel[1] ein bratsj[4] eller eit anna musikkinstrument i bildekunst.

I kulturen

[endre | endre wikiteksten]

I 1855 skreiv komponisten Charles Gounod ei messe til Sankta Cecilia.[5]

Kor som syng kyrkjemusikk kan ha namn etter heilage Cecilia, som «Ceciliakören» i Svenska kyrkan.

  1. 1,0 1,1 1,2 Bonniers stora lexikon, På CD-rom 2000
  2.  Chisholm, Hugh, red. (1911). «Cecilia, Saint». Encyclopædia Britannica (på engelsk) (11. utg.). Cambridge University Press. 
  3. Kirsch, Johann Peter. "St. Cecilia", The Catholic Encyclopedia. Vol. 3. New York: Robert Appleton Company, 1908. 24. april 2013.
  4. Media, Franciscan (22. november 2015), «Saint Cecilia», Franciscan Media (på engelsk), arkivert frå originalen 16. november 2019, henta 24. november 2019 
  5. Charles Gounod, Masses..., henta 29. april 2008

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Heilage Cecilia