zindelijk
Uiterlijk
- zin·de·lijk
- van Middelnederlands sindelijc "zinnelijk", op te vatten als afgeleid van zinnelijk met het invoegsel -d- in de betekenis van ‘schoon, proper’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1612 [1] [2] [3]
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | zindelijk | zindelijker | zindelijkst |
verbogen | zindelijke | zindelijkere | zindelijkste |
partitief | zindelijks | zindelijkers | - |
zindelijk
- de natuurlijke behoeften beheersend en uitoefenend op een aangewezen plaats
- van kinderen: poepend en plassend op een toiletpot
- ▸ De meeste basisscholen verwachten dat een kind zindelijk is als het op school begint. Onderwijzers hebben geen tijd om luiers te verschonen.[4]
- van huisdieren: alleen buitenshuis of binnenshuis op een daarvoor bestemde plaats (als een kattenbak) poepend en plassend
- ▸ Mijn pup was in twee dagen zindelijk.[5]
- van kinderen: poepend en plassend op een toiletpot
- helder, proper, rein, schoon
- ▸ Wij, in tegenstelling tot jullie, zijn zindelijk. In ons huis laten wij geen smerige insecten toe.[6]
- (figuurlijk) ethisch of rationeel zuiver (puur)
- ▸ Voor mij persoonlijk ligt het nut van filosoferen dus vooral in het propageren van zindelijk taalgebruik.[7]
- [2], [3]: onzindelijk
1.1 van kinderen: poepend en plassend op een toiletpot
1.2 van huisdieren: alleen buitenshuis of binnenshuis op een daarvoor bestemde plaats poepend en plassend
2. schoon, rein
- Het woord zindelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zindelijk" herkend door:
98 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[8] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ zindelijk op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "zindelijk" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Weblink bron Carlijn Vis“Kinderen zijn zeven tot twaalf maanden later zindelijk dan dertig jaar geleden” (11 augustus 2019) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron Fred Koning“Een amuse van ganzenpoep” (14 januari 2004) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron Sarah Hart“Zeepspiritus” (18 mei 1991) op nrc.nl
- ↑ Weblink bron L.M. de Rijk geciteerd door Lisette Douma“Zindelijke taalgebruik” (6 december 2001) op nrc.nl
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 9
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Invoegsel -d- in het Nederlands
- Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands
- Figuurlijk in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 98 %
- Prevalentie Vlaanderen 99 %