zeven

Nederlands


0	0	0	7

zeven,
op een abacus

Uitspraak

Geluid: zeven (hulp, bestand)
IPA: / ˈzevə(n) / (2 lettergrepen); soms met nadruk ter onderscheiding van "negen": /ˈzøvən/

Woordafbreking

ze·ven

Woordherkomst en -opbouw

[A] erfwoord via Middelnederlands seven van Oudnederlands sivon, als telwoord aangetroffen vanaf 701 ^[1]^[2]^[3]
[B] van Middelnederlands seven / siffen; op te vatten als afgeleid van zeef zn met het achtervoegsel -en ^[4]^[5]

Hoofdtelwoord

[A] zeven

"7", het getal tussen zes en acht
1. om een hoeveelheid aan te geven
  - De totale kosten bedragen zeven euro en zevenendertig cent.
  ▸ Dit zou toch niet mijn laatste nacht op aarde worden? Met zeven andere hikers zou ik de nacht in deze piepkleine ruimte van drie bij drie meter moeten doorbrengen.^[6]
2. om een plaats in een volgorde aan te geven
  - Het juiste antwoord op opgave zeven is "42".

Schrijfwijzen

7 (decimaal)
111 (binair)
7 (hexadecimaal)
VII (Romeins)

Afgeleide begrippen

zevenen (oude verbogen vorm na sommige voorzetsels)
gezevenen
alle zeven

zelfstandig naamwoord samengesteld met "zeven" ht

bijvoeglijk naamwoord samengesteld met "zeven" ht

bijwoord

rangtelwoord

zevende, zevenden

hooftelwoorden samengesteld met "zeven" ht als linkerdeel

hooftelwoorden samengesteld met "zeven" ht als rechterdeel

Uitdrukkingen en gezegden

[1.1] een op de zeven
elke zevende, 14%

Vertalingen

1. het getal 7

Oekraïens: сім ^(uk)
Oppersorbisch: sydom ^(hsb)
Pools: siedem ^(pl)
Portugees: sete
Rohingya: háñt ^(rhg), cáñt ^(rhg)
Russisch: семь ^(ru)
Shuar: tséngken, tsénken, jímiar hiraku, hímyar íraku
Servisch: sedam ^(sr)
Slowaaks: sedem ^(sk)
Spaans: siete ^(es)
Takuu: fitu
Tsjechisch: sedm ^(cs)
Turks: yedi ^(tr)
Vietnamees: bảy ^(vi)
West-Circassisch: блы
Waals: set ^(wa)
Wymysoojs: zejwa ^(wym)
Xhosa: isixhenxe 7
Zeeuws: zeven ^(zea)
Zweeds: sju ^(sv)

Zelfstandig naamwoord

[A] de zeven v / m

het cijfer "7"
- Hij schrijft zo onduidelijk dat ik niet weet of hier een één of een zeven staat.
dat wat in een (rang)ordening met 7 is aangeduid
- Het is weer de zeven die het niet doet, kunnen we die niet simpel vervangen?
- Ze dacht dat ze niets van het examen had begrepen, maar ze haalde toch een zeven.

de zeven mv

groep van 7 eenheden
- De grote zeven zijn natuurlijk blij met dit beleid, maar alle kleinere bedrijven worden juist benadeeld.

Werkwoord

[B] zeven

overgankelijk de grote van de kleine deeltjes scheiden met behulp van een zeef

Vertalingen

1. de grote van de kleine deeltjes scheiden met behulp van een zeef

Pools: przesiać ^(pl)
Spaans: tamizar ^(es)
Turks: elemek ^(tr), elekten geçirmek ^(tr), kalburdan geçirmek ^(tr), süzmek ^(tr), süzekten geçirmek ^(tr), süzgeçten geçirmek ^(tr)

Zelfstandig naamwoord

de [B] zeven mv

meervoud van het zelfstandig naamwoord zeef

Gangbaarheid

Het woord zeven staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zeven" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[7]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ zeven op website: Etymologiebank.nl
↑ "zeven" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ zeven op website: Etymologiebank.nl
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Zeeuws

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Middelnederlandse sēven

Hoofdtelwoord

zeven

zeven; "7", het getal tussen zes en acht

[1] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[qseven1-2] zeven op website: Etymologiebank.nl

[p{{{1}}}-3] "zeven" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[4] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[qzeven2-5] zeven op website: Etymologiebank.nl

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-6] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[7] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

Telwoord (nl)
0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
30	31	32	33	34	35	36	37	38	39
40	41	42	43	44	45	46	47	48	49
50	51	52	53	54	55	56	57	58	59
60	61	62	63	64	65	66	67	68	69
70	71	72	73	74	75	76	77	78	79
80	81	82	83	84	85	86	87	88	89
90	91	92	93	94	95	96	97	98	99
100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000
10⁶	10⁹	10¹²	10¹⁵	10¹⁸	10²¹	10²⁴	10²⁷	10³⁰	10³³
10³⁶	10³⁹	10⁴²	10⁴⁵	10⁴⁸	10⁵¹	10⁵⁴	10⁵⁷	10⁶⁰	10⁶³
10⁶⁶	10⁶⁹	10⁷²	10⁷⁵	10⁹⁹	10¹⁰⁰	10¹²⁰	10³⁰³	10³⁰⁰³	∞

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zeven	zevens
verkleinwoord	zeventje	zeventjes

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
zeven	zeefde	gezeefd
zwak -d	volledig