Oświęcim (stad)

**Oświęcim**
Auschwitz
Stad in Polen
	;
Situering
Woiwodschap	Klein-Polen
District	Powiat Oświęcimski
Gemeente	Oświęcim
Coördinaten	50° 2′ NB, 19° 8′ OL
Algemeen
Oppervlakte	30,3 km²
Inwoners ; (2005)	41.382 ; (1366 inw./km²)
Overig
Identificatiecode	12130
Kentekenplaat	KOS
Website	www.um.oswiecim.pl
Foto's
	Kerk van St. Jacek (2008).
Portaal	Polen

Oświęcim (Duits: Auschwitz) is een stad in het uiterste westen van het Poolse woiwodschap Klein-Polen, 64 kilometer ten zuidwesten van Krakau. De plaats heeft ongeveer 41.000 inwoners (2005) en is vooral bekend door het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. De burgemeester is Janusz Chwierut.^[1]

Geschiedenis

De stad werd in 1179 voor het eerst vermeld. Het hertogdom Auschwitz en Zator was sinds 1327 een vazalstaat van Bohemen en werd later eigendom van de hertogen van Teschen. In 1457 kocht de Poolse koning Casimir IV de plaats. Na de eerste Poolse deling kwam de stad in 1773 aan Oostenrijk, waarvan de heersers zich nu ook "hertog van Auschwitz" noemden. In deze staat behoorde het gebied tot het Koninkrijk Galicië en Lodomerië. In tegenstelling tot de rest van dit kroonland maakte Auschwitz sinds 1818 deel uit van de Duitse Bond.

De stad kwam na de Eerste Wereldoorlog, conform het Verdrag van Saint-Germain, toe aan Polen, maar bevond zich in een gebied dat in 1939 door Duitsland werd geannexeerd. In 1940 werd er het concentratiekamp Auschwitz opgericht. Gestaag werd dit kamp het centrum voor een uitgebreid netwerk van grote en kleinere kampen, waarbij het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau uitgroeide tot het grootste moordcentrum van de nazi's. Sinds 1945 behoort de stad weer tot Polen. Op het kampterrein is tegenwoordig het Staatsmuseum Auschwitz-Birkenau gevestigd.

Sinds de hernieuwde toewijzing van onder meer Opper-Silezië aan Polen middels de vaststelling van de Oder-Neissegrens bij het Verdrag van Potsdam in 1945 heet de stad Oświęcim.

Verkeer en vervoer

Station Dwory

Partnersteden

Kerpen (Duitsland)
La Confluence (Frankrijk)
Sambir (Oekraïne)

Geboren

Przemysław Niemiec (1980), wielrenner
Paweł Korzeniowski (1985), zwemmer
Maciej Sadlok (1989), voetballer

Literatuur

Citroen, Hans, & Barbara Starzyńska (2011). Auschwitz-Oświęcim. Rotterdam : Post Editions. 220 p. ISBN 978-94-6083-040-2 (Ned. uitg.), ISBN 978-94-6083-050-1 (Eng. uitg.), ISBN 978-94-6083-054-9 (Dui. uitg.). INHOUD: Mythe en werkelijkheid over de relatie tussen de stad en het vernietigingscomplex, vanaf WO-II tot 2010. Met foto’s.^[2]
Pelt, Robert Jan van (1996). Auschwitz: 1270 to the Present, met Deborah Dwork, Norton (1996), ISBN 978-03-9303-933-7.