Hr.Ms. O 24 (1940)

Hr.Ms. O 24
Hr.Ms. O 24 in 1948
Geschiedenis
Kiellegging	12 november 1937
Tewaterlating	18 maart 1940
In dienst gesteld	13 mei 1940
Uit dienst gesteld	22 januari 1954
Algemene kenmerken
Waterverplaatsing	962 ton (boven water) 1.950 ton (onder water)
Afmetingen	77,7 x 6,5 m
Bemanning	39 koppen
Techniek en uitrusting
Machinevermogen	2 x 2.500 pk (dieselmotor) 2 x 500 pk (elektromotor)
Snelheid	19 knopen (boven water) 9 knopen (onder water)
Bewapening	8 x 53 cm torpedobuizen
Portaal    Marine

De Hr.Ms. O 24 was een Nederlandse onderzeeboot van de O 21 klasse. De bouw van de O 21 klasse schepen vond plaats aan de vooravond van de Duitse inval in Nederland in 1940. De O 24 stond gepland als K XXIV. Ze was bestemd als onderzeeboot voor Nederlands-Indië, de K staat namelijk voor "koloniën". Al tijdens de bouw, door de Rotterdamse scheepswerf RDM, werd de naam gewijzigd naar O 24.^[1]

Omdat de O 24 al enkele proefvaarten had gemaakt, werd besloten om op 13 mei 1940 - Duitsland was op 10 mei Nederland binnengevallen - de oversteek te wagen naar het Verenigd Koninkrijk. Voordat ze vertrok werden nog kopergewichten aan boord gebracht, omdat ze vanwege het ontbreken van materiaal te licht was om te duiken. Toen de O 24 vlak bij Goeree Overflakkee moest duiken omdat ze gespot was door een Duits vliegtuig, bleek dat men zich had verrekend met het kopergewicht, de O 24 zakte als een baksteen en kwam met een klap op de bodem terecht. De commandant besloot hierop dat dit een mooie plek was en dat de bemanning wat nachtrust kon pakken. Tijdens het duiken vertoonde O 24 wel wat lekken, maar deze waren niet ernstig van aard.^[2]

Na deze pauze kon de O 24 zonder veel problemen de overtocht maken naar Portsmouth. Eenmaal in het Verenigd Koninkrijk werd ze afgebouwd door de Britse scheepswerf John Thornycroft in Southampton. Van midden juli tot midden september 1940 worden er tests en oefeningen uitgevoerd met de O 24.^[2]

De bekendste opvarende van de O 24 was Piet de Jong, die later minister van defensie en minister-president zou worden. Hij was oudste officier en dus plaatsvervangend commandant.

De O 24 heeft zeven vijandelijke schepen vernietigd: vier Italiaanse schepen en drie Japanse, waaronder een gewapend vrachtschip, de Chosa Maru.^[3] Daarmee was deze boot na de O 21 (met tien vernietigde schepen) op een na de meest succesvolle onderzeeboot van de Nederlandse marine.

G B M van Erkel kreeg de Bronzen Leeuw voor zijn actie op de Nieuwe Waterweg (10 mei 1940) en nog een Bronzen Leeuw na de ontsnapping uit Rotterdam.

De volgende bemanningsleden kregen de Bronzen Leeuw na acties in de Middellandse Zee én in Azië:

• O de Booy (1941)
• W J de Vries (1940, 1948)

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na de ontsnapping uit Rotterdam, velen kregen in 1944 nogmaals een Bronzen Kruisː

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in de Middellandse Zee:

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in Azië:

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in de Middellandse Zee én in Azië:

MSD = Marine Stoomvaartdienst

• Lijst van Nederlandse marineschepen in de Tweede Wereldoorlog
• Onderzeedienst

Zie de categorie Hr.Ms. O 24 (submarine, 1940) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.