Anna Paulownaboom
| Anna Paulownaboom | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||
| Paulownia tomentosa (Thunb.) Steud. (1841) | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Bloeiende Anna Paulownabomen in Parijs | |||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||
Anna Paulownaboom op  Wikispecies
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
De Anna Paulownaboom (Paulownia tomentosa) is een bladverliezende loofboom uit de familie Paulowniaceae. De boom heeft zijn oorsprong in China en wordt in veel delen van de wereld gebruikt als sierboom.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De Anna Paulownaboom is een snelgroeiende boom en wordt 10 tot 25 meter hoog (gemiddeld 15 meter). Hij heeft een brede kroon en een gladde of licht gestreepte, grijsbruine bast.
De hartvormige, trompetboomachtige bladeren staan kruiswijs tegenoverstaand gerangschikt en hebben meestal een gladde rand. Ze zijn relatief groot; de bladschijf meet 15 tot 35 bij 30 centimeter en de bladsteel 8 tot 20 centimeter. De bladeren van jonge scheuten zijn soms aanzienlijk groter. Sommige bladeren, en dan met name de grote exemplaren, hebben grote tanden of onduidelijke lobben.
In de nazomer verschijnen de ronde, viltige, bruine bloemknoppen. De bloeiperiode is in april en mei, nog voor het uitlopen van de bladeren. De bloeiwijze lijkt sterk op die van vingerhoedskruid. De tweeslachtige bloemen groeien in geurige pluimen van 10 tot 30 centimeter lang. Elke bloem heeft een klokvormige bloemkroon van vijf à zes centimeter lang, waarvan de zoom vijf ongelijke lobben heeft. De bloemkroon is violet of roze en is aan de binnenzijde geel gestreept.
Tussen augustus en oktober groeien aan de volgroeide takken leerachtige, bruine doosvruchten. De eivormige vrucht meet twee tot vier centimeter en heeft aan de onderzijde een spitse snavel. Wanneer de vrucht rijp is, splijt hij zich over de volle lengte open en laat een groot aantal kleine, gevleugelde zaden los. De lege zaaddozen blijven nog lange tijd aan de boom hangen.
-
Bladeren -
Bloesem -
Vruchten -
Lege zaaddozen -
Hout
Verspreiding en habitat
[bewerken | brontekst bewerken]
Het natuurlijke verspreidingsgebied van de Anna Paulownaboom ligt in Centraal- en West-China. Jonge planten zijn gevoelig voor vorst, maar een oudere boom is winterhard. Dit maakt hem een populaire sierboom in veel delen van de wereld. In Noord-Amerika is het een invasieve soort geworden.[1]
In veel gebieden functioneert de Anna Paulownaboom als een pioniersplant. Het wortelstelsel kan in korte tijd nieuwe, snelgroeiende scheuten produceren, waardoor de Anna Paulownaboom goed in staat is om bosbranden te overleven. De boom groeit het beste in voedselrijke, vochthoudende bodem, maar is relatief tolerant tegenover vervuilde of verschraalde grond. Ook kan de boom in scheuren van bestrating of muren groeien. De bladeren bevatten veel stikstof en de wortels voorkomen bodemerosie. Dankzij deze gunstige omstandigheden kan zich in relatief korte tijd weer een secundair bos vormen. De Anna Paulownaboom wordt in zijn groei geremd wanneer grotere bomen hem overschaduwen.[1]
Naamgeving
[bewerken | brontekst bewerken]De Nederlandse naam is net als de naam van het geslacht vernoemd naar Anna Paulowna van Rusland, echtgenote van Koning Willem II.[2] De soortaanduiding tomentosa is Latijn voor 'behaard'.
Gebruik
[bewerken | brontekst bewerken]Het hout van de Anna Paulownaboom wordt onder andere gebruikt voor de constructie van deuren, kozijnen, meubels, muziekinstrumenten en ski's.[3]
- Gregor Aas, Andreas Riedmiller (1998). Bomengids in kleur. Tirion Natuur, Baarn, pp. 124. ISBN 9052101043.
- ↑ a b (en) Dane M. Kuppinger, Michael A. Jenkins, Peter S. White (oktober 2010). Predicting the post-fire establishment and persistence of an invasive tree species across a complex landscape. Biological Invasions 12 (10): 3473–3484 (Springer International Publishing). Gearchiveerd van origineel op 17 augustus 2020.
- ↑ (en) Allen J. Coombes (2012). The A to Z of plant names. Timber Press, USA, 312. ISBN 9781604691962.
- ↑ (en) Y.A.A. Ghatas (juni 2016). Employment of Tissue Culture Techniques in Improvement Propagation of Paulownia Tomentosa Plant. J. Plant Production 7 (6): 619-625. Gearchiveerd van origineel op 15 september 2019.